جستارهای زبانی (پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی)

جستارهای زبانی (پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی)

جستارهای زبانی دوره 16 مهر و آبان 1404 شماره 4 (پیاپی 88) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تنش به مثابه عاملی موثر در پیکره بندی شعر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تنش ساخت گرایی فرمالیست ساختار پیکره بندی منوچهر آتشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : 0 تعداد دانلود : ۱
تنش از مفاهیم نقد فرمالیستی و ساخت گرایانه است که در اثر ادبی می تواند به کلیتی ساختارمند منتهی شود. بر همین اساس، بررسی تنش در مؤلفه های شعری اهمیت ویژه ای دارد. با این همه، به نظر می رسد علی رغم پژوهش هایی که متوجه تنش و کاربرد آن در متون مختلف هستند، پژوهش نظام مندی که به تنش و عوامل برسازنده آن بپردازد، در دست نیست. از سوی دیگر، اشعار منوچهر آتشی بنابر چارچوب ساختاری استوار خود، از ویژگی های خاصی برخوردار است و قرائتی که بتواند مسئله تنش و چگونگی بروز و ظهور آن را در اشعار وی بررسی کند ضروری به نظر می رسد. بر همین اساس، در این پژوهش کوشیده ایم با رویکردی تحلیلی توصیفی تنش و عوامل برسازنده آن را در اشعار منوچهر آتشی بررسی کنیم. بنابراین با تکیه بر گفتمان معمول، گفتمان پدیدارشناختی و گفتمان ساختارشکن به بررسی تنش و چگونگی بروز و ظهور آن در اشعار منوچهر آتشی می پردازیم. به این ترتیب، نخست با بررسی ابیاتی از ادبیات کلاسیک، مبانی نظری مورد نظر را تبیین می کنیم و درنهایت با خوانش ساخت گرایانه، تنش و عوامل برسازنده آن را از برخی از اشعار منوچهر آتشی استخراج می کنیم. در این پژوهش روشن می شود که اگرچه در نگاه نخست آحاد و عناصر یک اثر ادبی در ارتباط با یکدیگر نیستند، در تقابل با هم به سر می برند. تنش می تواند عناصر موجود در کل واحد را در تقابل یکدیگر قرار دهد و منتهی به کلیتی ساختارمند شود. بنابراین تنش به مثابه پیوند میان اضداد در اشکال گوناگونی به پیکره بندی و ساختمندی شعر منتهی می شود.  
۲.

تبیین تنوعات معنایی مشتقات « َ ک»: رویکردی شناختی - رده شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: پسوند َ ک صرف ساخت رده شناسی استعاره مجاز تصویرگونگی نقشه معنایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۲
پسوند اشتقاقی « َ ک» به پایه های مختلف متصل می شود و معانی متنوعی حاصل می کند. شواهد تاریخی نشان می دهد علی رغم این تنوع رفتاری، تمامی مشتقات از وندی واحد، اما چندمعنا حاصل شده اند. نوشته حاضر از رهیافت شناختی رده شناختی پدیده چندمعنایی پسوند مذکور را دنبال کرده و ضمن معرفی (زیر)طرح واره های ساختی مشتقات و تعیین روابط سلسله مراتبی آن ها در چارچوب صرف ساخت، به فرایندهای استعاره و مجاز به عنوان دو بستر دخیل در این گسترش معنایی پرداخته است و سپس با پیوند دستاوردهای بخش نخست با ملاحظات رده شناختی نشان می دهد چه ارتباطی میان فرایندهای شناختی دخیل در چندمعنایی و انگیزه های رده شناختی مترتب بر آن ها یعنی اقتصاد و تصویرگونگی برقرار است و چگونه تبیین های رده شناختی و به طور خاص مفهوم نقشه معنایی نه تنها صحه ای بر دیدگاه های شناخت گرایان است، بلکه علاوه بر توضیح چندمعنایی کلان مترتب بر وندافزایی « َ ک»، می تواند موضوعات خاص تری چون وجود چندمعنایی در درون خود یک مشتقِ منفرد را نیز تبیین کند. در این بررسی فرضیه پیوستگی نقشه معنایی درمورد مشتقاتی که توأمان بر بیش از یک معنا دلالت دارند، یا در طول زمان دستخوش تغییر معنا شده اند نیز تأیید می شود.  
۳.

فناوری مصرفی مدرن در اختیار سیاست توتالیتر: تحلیل انتقادی رمان برفک اثردن دلیلو با تکیه بر آرای آدورنو و مارکوزه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: برفک دن دلیلو آدورنو مارکوزه سیاست توتالیتر فناوری های مصرفی مدرن و رسانه های جمعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : 0 تعداد دانلود : 0
 فناوری های مدرن ابزاری کارا برای استعمار ذهن ها به نظر می آیند. در حکومت های توتالیتر، رؤیای آرمان شهری که انسان ها انتظار داشتند با وجود این فناوری ها برایشان رقم خورد با کابوس ضدآرمان شهر جایگزین می شود. به عقیده منتقدانی همچون آدورنو و مارکوزه، رهاورد پیشرفت های علمی برای افراد جامعه نظم نیست، بلکه همسان سازی و سرکوب آن هاست که به نابودی آگاهی و فردیتِ انسان ها، و درنتیجه از بین رفتن توان مقاومت و انقلاب در شهروندان آن جامعه منجر می شود؛ برای مثال، تبلیغ کالاها می توانند افکار مصرف گرایانه را جایگزین افکار انتقادی و پرسشگر در اذهان مردم کنند. فرهنگ مصرف انبوه و فرهنگ توده، شرایط ایدئال برای سلطه بر مردم است. افراد این جوامع، معتاد به دنبال کردن رسانه های جمعی و مصرف مدام کالاها خواهند بود، که این به خلق توده ای منفعل منجر می شود که صدایی از آنِ خود ندارد. رمان برفکِ دُن دلیلو به ما هشدار می دهد که چگونه هم دستی فناوری های مصرفی مدرن و بازار، به سکون افراد منجر می شود و فرهنگ مصرف گرایی منتهی به از بین رفتن احساس استقلال در انسان ها. هدف پژوهش حاضر این است که با بهره گیری از آرای آدورنو و مارکوزه به تحلیل رمان برفکِ اثر دن دلیلو بپردازد تا کیفیت کنترل گرایانه فناوری ها و صنایع مصرفی مدرن بر فردیتِ افراد را مطالعه کند. براساس یافته های این پژوهش، رمان برفک منعکس کننده روش های مختلفی است که نظام های سرمایه داریِ توتالیتر از صنایع مدرن و فرهنگی به عنوان سیاستی برای اعمال نفوذ بر اشخاص استفاده می کنند تا آن ها را به انسان هایی مطیع و منفعل تبدیل سازند.  
۴.

مفهوم سازی استعاری "ازدواج" در زبان فارسی بر پایه زبان شناسی فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی ازدواج مفهوم سازی استعاره زبان شناسی فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲ تعداد دانلود : ۲
بررسی مفهوم سازی های استعاری و دستیابی به شناخت فرهنگی سخن گویان یک جامعه زبانی، باعث درک عمیق فرهنگ حاکم بر جامعه می گردد و این مهم، نقش بسزایی در تفسیر و تعبیر درست گفتمان ها و بهبود روابط بینافرهنگی دارد. این مقاله، برپایه زبان شناسی فرهنگی شریفیان (2017) و با روش توصیفی-تحلیلی و پیکره مدار، به بررسی مفهوم سازی های استعاری “ازدواج” در زبان فارسی پرداخته است. مدت زمان 98 ساعت برنامه های ترکیبی چالشی تلویزیونی که با موضوع ازدواج و با حضور جوانان تهیه شده بودند، به عنوان پیکره پژوهش انتخاب گردید. به منظور محدودکردن دامنه پژوهش، سه مقوله «خواستگاری»، «نامزدی» و «ازدواج» از پیکره انتخاب و سپس طرح واره ها و استعاره های فرهنگی مربوط به هر مقوله بررسی شده است. طبق یافته ها، «ازدواج مبارزه است»، «ازدواج شراکت است»، «ازدواج مسیر است»، «ازدواج ساختمان است»، «ازدواج قمار است»، «ازدواج قرارداد است»، «ازدواج نیرو است» و «ازدواج معامله است» به ترتیب پرکاربردترین مفهوم سازی های استعاری ازدواج در زبان فارسی هستند. اگرچه برخی از این استعاره ها در پژوهش های مشابه در زبان های دیگر مانند انگلیسی و چینی نیز عنوان شده است، اما بررسی داده ها نشان می دهد که رد پای فرهنگ در عبارت های زبانی دربرگیرنده این استعاره ها در زبان فارسی کاملاً مشهود است. به عبارت دیگر مفهوم سازی های استعاری ازدواج در زبان فارسی به روشنی بازتاب دهنده انگاره فرهنگی ازدواج در جامعه فارسی زبان هستند. نتایج این پژوهش می تواند در پژوهش های علوم اجتماعی، تهیه و تدوین متون آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان و تعیین خط مشی ها و اولویت های تولیدات رسانه ای سودمند باشد.
۵.

کارآیی نظام های معنایی و تعاملی لاندوفسکی در تحلیل گفتمان های داستان سوره یوسف(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سوره یوسف لاندوفسکی برنامه مداری مجاب سازی تصادف تطبیق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۲
نظام معنایی و تعاملی اریک لاندوفسکی براساس چهار الگوی «برنامه مداری»، «مجاب سازی»، «تصادف» و «تطبیق» بنا شده است که به ترتیب براساس  اصول «قاعده مندی»، «نیت مندی»، «شانس» و «امر احساسی» تعریف شده است، طبیعتاً امکان پیاده سازی این الگو در حوزه های معرفتی و دینی وجود دارد که در آن ها با پراتیک های تعاملی سوژه ها قابل انطباق است و بر این اساس می توان تنوع و تفاوت پراتیک های شخصیتی دینی با این الگو مورد خوانش قرار داد، از گفتمان هایی که در قرآن کریم وجود دارد، گفت گوها و پراتیک های تعاملی حضرت یوسف با دیگر اشخاص سوره است، این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با با تکیه بر چارچوب نظری اریک لاندوفسکی، گفت وگوها و پراتیک های تعاملی داستان یوسف را مورد بررسی قرار داده و ارتباط میان این الگو و شخصیت های سوره یوسف را تبیین کرده است، دستاورد کلی پژوهش نشان می دهد که سوژه ها و پراتیک های تعاملی براساس چهار نظام معنایی به صورت بیناتعریفی از یکدیگر تشخیص داده می شوند و هر کدام از شخصیت های داستان براساس یکی از چهار نظام معنایی قابل انطباق و رهگیری است؛ ازجمله: پراتیک های تعاملی حضرت یوسف(ع) است که براساس نوع بینش و ایدئولوژی که به مبدأ و مقصد هستی دارد، در چارچوب نظام معنایی برنامه مدار قرار می گیرد و دیگر شخصیت ها نیز براساس نوع بینش و اهدافی که دنبال می کنند در یک یا دو نوع از این نظام معنایی قابل بحث و انطباق اند،  
۶.

بررسی مقایسه ای ساخت موضوعی شعری از مثنوی مولوی و ترجمه انگلیسی آن بر اساس نظریه نقش گرای هلیدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رویکرد نقش گرایی هلیدی آغازگر بی نشان آغازگر نشان دار مثنوی مولوی ترجمه مجدِّدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱ تعداد دانلود : ۱
مسئله تحقیق این است که مترجم تا چه حد کارکرد (نقش) متن مبدأ را در نظام متن مقصد، حفظ و از سبک متن مبدأ در انتقال معنا تبعیت کرده است؟ پژوهش براساس نقش گرایی نظام مند هلیدی و متیسن و با روش توصیفی   تحلیلی انجام شد. هدف نگارندگان این بود که در چارچوب فرانقش متنی، به بررسی مقایسه ای ساخت موضوعی در متون شعری از دفتر اول مثنوی مولوی و ترجمه انگلیسی آن از جاوید مجدِّدی بپردازند و به سؤالات زیر پاسخ دهند:  1. بر اساس نظریه نقش گرای هلیدی، انواع آغازگر در متون این شعر مثنوی مولوی و ترجمه انگلیسی آن کدامند؟ 2. با توجه به تحلیل مقایسه ای ساخت موضوعی در متون مبدأ و مقصد، چه تغییراتی در معنای متنی شعر ترجمه، رخ داده و مترجم تا چه حد در انتقال مفاهیم، موفق بوده است؟ مطابق مدل هلیدی، بسامد کاربرد آغازگر های تجربی و مرکب و نیز فراوانی انواع نشان دار و بی نشان آن ها در بند های شعر مثنوی و متن ترجمه محاسبه شدند. مترجم در ترجمه 90 درصد از بندهای حامل آغازگر بی نشان، موفق بوده است، ولی در ترجمه 6/66  درصد از موارد بندهای حامل آغازگر نشان دار، با عدم رعایت سبک متن مبدأ در نشان داری آغازگر، و ترجمه آن ها به بندهایی بی نشان، در انتقال معنا و تأکید مورد نظر نویسنده، موفقیت کم تری داشته است. بر اساس دیدگاه «معادل نقش بنیاد هلیدی در ترجمه»، شباهت در به کارگیری انواع آغازگر در متن مبدأ و ترجمه، می تواند نشان دهنده تبعیت مترجم از سبک متن مبدأ در انتقال معنای متنی در مسیر نیل به معادل کارکردی در ترجمه باشد.
۷.

تحلیل کنش گفتار و گشتارهای آن در معراج نامه های فارسی با رویکرد اقتباسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روایت معراج نامه ها اقتباس کنش گفتار بیش متنیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : 0 تعداد دانلود : ۲
معراج نامه ها متونی روایی هستند که به طور اخصّ به سیر ملکوتی پیامبر (ص) اطلاق می شوند. پدیدآورندگان این متون، آثارشان را با تقلید یا اندکی تغییر از متون متقدّم سروده اند. در این مقاله، با رویکرد کنش گفتار سرل و بیش متنیّت ژنت، و روش تحلیلی   توصیفی، به بررسی تأثیر و تأثّر ساختاری و زبانیِ معراج نامه ها می پردازیم. فرض بر این است که ارتباط این متون، بیش متنی است و راویان متأخّر به صورت آگاهانه در سرودن اشعارشان به راویان متقدّم نظر داشته اند. با بررسی 26 پی رفت مشابه به این نتیجه رسیدیم که آثار سنایی و خاقانی با 17 شاعر تابع، پیش متن سایر متون بوده و سنایی، قوّامی، اخسیکتی و مولانا تابع دیگر شاعران نبوده اند. تغییر نسبت به تقلید در شاعران متأخّر بیشتر بوده، گشتار کمّی افزایش از نوع گسترش زیبایی شناختی و گشتار کاربردی از نوع کیفی درونی بسامد بالاتری داشته است. متنوّع ترین کنش های گفتاری از آنِ هلالی و پربسامدترین مربوط به خواجو است. دلایل بسامد بالای کنش های گفتاری در پی رفت های مشابه عبارت اند از: بیان جزئیّات، افزودن آرایه و اپیزود کنشی و کنشگران، توصیف، طرح مباحث تعلیمی و اخلاقی، ایجاد تقابل بین دو مفهوم یا شخصیت، گفت وگوسازی و استفاده از شخصیت های کمکی.  
۸.

اصلاح سیستم آموزش و یادگیری زبان عربی به عنوان زبان دوم در کشور ایران؛ تلاش برای ارائه یک الگوی بهینه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش زبان عربی سیستم آموزش و یادگیری زبان دوم ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱ تعداد دانلود : ۱
آموزش و یادگیری زبان عربی از منظر دینی و قانونی در کشور ایران اهمیت خاصی دارد. از این رو ضروری است که همواره جایگاه این زبان چه در عرصه داخلی و چه در عرصه بین المللی حفظ شود. هدف این مقاله ارائه الگویی برای اصلاح سیستم آموزش و یادگیری زبان عربی به عنوان زبان دوم با تکیه بر شناسایی عوامل پیدا و پنهانِ تأثیرگذار بر آن و نیز شناخت موانع پیش روی این مسئله است. مبنای گردآوری اطلاعات بر روش های کیفی و به طور ویژه انجام مصاحبه های ساختمند با 10 نفر از استادان جامعه شناسی زبان استوار بوده است. تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده با استفاده از فرایند روش تحلیل محتوای کیفی انجام یافته است. از مدل (AHP) و نرم افزار (Expert Choise) نیز جهت وزن بندی مؤلفه های پژوهش استفاده به عمل آمده است. نتایج حاصل از این مقاله نشان می دهد که گرایش به آموزش و یادگیری زبان عربی به عنوان زبان دوم به شدت تحت تأثیر عوامل مبنایی همچون عوامل اجتماعی، روانی و اقتصادی قرار دارد. مقدار ضریب AHP برای شاخص های اجتماعی (0.403)، شاخص های روانی (0.364) و شاخص های اقتصادی (0.234) به دست آمد. نتایج همچنین نشان می دهد که موانع و تنگناهای پیش روی فرایند آموزش و یادگیری زبان دوم در کشور ایران به ترتیب اهمیت در شش حوزه موانع حقوقی، موانع سیاسی، موانع ساختاری، موانع اجتماعی، موانع فرهنگی و موانع اقتصادی شناسایی و طبقه بندی شدند. این نتایج سمت و سوی الگوی بهینه آموزش و یادگیری زبان دوم به ویژه زبان عربی را با رفع موانع و تنگناها به ترتیب اولویت و با نگاهی همه جانبه، فراهم کرد.  
۹.

خوانش کاربردشناختی تکنیک های برهان ورزی در ضرب المثل های نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کاربردشناسی برهان ورزی تکنیک های زبانی ضرب المثل نهج البلاغه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۳
کاربردشناسی زبان از شاخه های اصلی زبان شناسی است که انسجام گفتمانی را حاصل تعامل کاربران زبان و بافت متن می داند؛ از این رو موضوع آن مطالعه توانایی و قابلیت های استفاده از زبان و ساختن جملات مرتبط با بافت است تا نشان دهد که چگونه گفتار در موقعیت ها معنا می یابد. کاربردشناسی زبان به مطالعه معنا می پردازد؛ معنایی که گوینده آن را منتقل می کند و شنونده یا خواننده آن را تفسیر می کند. در این میان احتجاج و برهان ورزی فرایندی ارتباطی- زبانی است که متکلم در راستای تغییر نگرش و دیدگاه مخاطب آن را به کار می گیرد و در جهت اهداف موردنظر، اندیشه وی را به تکاپو وا می دارد و در این فرایند از فنون و شیوه های گوناگونی بهره می گیرد. در جستار پیش رو شگردهای برهان ورزی در شماری از ضرب المثل های نهج البلاغه مورد نقد و تحلیل قرار گرفت تا از این رهگذر خوانش و فهم دقیق تری از این امثال به دست آید. برای انجام این پژوهش تعداد 95 نمونه از مَثَل هایی که تکنیک های برهان ورزی در آنها دارای فراوانی بیشتری بودند، بر اساس کتاب «الأمْثالُ وَ الحِکَمُ المُسْتَخْرَجَهُ» نوشته محمد الغروی، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که امام علی(ع) ضمن توجه به قوانین تطور زبان، در جهت اقناع و متقاعدسازی مخاطب، از انواع راهبردهای زبانی - بلاغی، روش های اقناع، ساختارهای شبه منطقی، رویکردهای بلاغی، موعظه، تشبیه، کنایه، تمثیل و استعاره بهره جسته و به صورت هنرمندانه، مفاهیم اخلاقی، اجتماعی و سیاسی مورد نظر خویش را در قالب واژگان مطرح نموده که بیانگر توانش زبانی و کاربردشناختی امیر بیان (ع) است.  
۱۰.

نشانه معناشناسی «عزّت و ذلّت» در داستان قرآنی یوسف (ع) براساس الگوی مربع معنایی گریماس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سوره یوسف مربع نشانه شناسی مربع حقیقت نمایی عزت ذلت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۳
ظرفیت قصص قرآنی که متونی هستند سرشار از نشانه ها و معانی، همواره زمینه را برای به کارگیری روش ها و رویکردهای متنوع مطالعه و تحلیل متن فراهم می سازد تا لایه های درهم تنیده و روی هم افتاده متن از هم باز شوند و فرایند ساخت معنا برای مخاطبان روشن تر شود. مقاله حاضر بر الگوی «مربع نشانه شناسی» یکی از الگوهای گریماس بنیان گذار مکتب نشانه شناسی پاریس استوار است که به تجزیه و تحلیل سازوکار ساخت معنا در فرایند تولید متن می پردازد. مربع «نشانه شناسی» خوانش روشمند متن را به ما می آموزد و اینکه چگونه می توان براساس روابط متقابلی یک متن را به سخن درآورد. این نوشتار بر آن است تا با به کار گیری این الگو به تحلیل ساخت های متنی دوگان «عزت و ذلت» در داستان قرآنی یوسف(ع) بپردازد و فرایند شکل گیری دلالت آن دو را در گفتمان قرآنی این داستان تبیین کند. رهاورد این پژوهش در راستای بسط مربع نشانه شناسی آن است که در یک متن امکان جابه جایی مداوم قطب ها و مقوله ها وجود دارد؛ بدین معنا که در فرایند گفتمان سازی با آنکه در تحلیل دوگان «ذلت و عزت» در سطح محتوا با هشت صورت مواجهیم، ولی برخلاف معمول که در سطح بیان، صورت بندی های متناظر آن می تواند چند نفر یا چند چیز باشد، در داستان یوسف(ع) صورت بندی متناظر آن یک نفر است آن هم یوسف نبی(ع). اما درخصوص داستان یوسف نبی(ع) می توان گفت این مربع به ما نشان می دهد زندگی آن حضرت سراسر عزتمندی و بزرگی بوده است و برخلاف ظاهر داستان که حیات ایشان را عزت توأم با ذلت نشان می دهد. در این میان استفاده از مربع حقیقت نمایی ما را در دریافت حقیقت یاری می کند.  
۱۱.

کاربرد دوگانه «پیرامتنیت» و «نشانه شناسی» تصویر روی جلد کتاب «ماتراه العیون»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نشانه شناسی پیرامتنیت ژرار ژنت تصویر روی جلد کتاب ماتراه العیون محمد تیمور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : 0 تعداد دانلود : 0
ژرار ژنت با مطرح کردن مقوله پیرامتنیت، توانست تا مرزهای تحلیل و مطالعه تصویر روی جلد کتاب را به سوی آرای نشانه شناسی بکشاند تا لایه های معنایی طرح روی جلد کتاب را بازشناساند. محمد تیمور، اولین مجموعه داستان کوتاه جامعه عرب را با عنوان «ماتراه العیون» نوشت. حال مسئله آن است که ارتباط و انسجام معنایی طرح روی جلد کتاب «ماتراه العیون» با ارزیابی نشانه شناسی تا چه میزان قابلیت پیرامتنی طرح را با درون متن کتاب هموار می سازد. پژوهش حاضر بر آن است تا لایه ها و اجزای نمادین طرح روی جلد کتاب «ماتراه العیون» را به عنوان پیرامتنِ کتاب، مورد هدفِ واکاوی نشانه شناسی قرار دهد تا بتواند به درک لایه های معنایی و ارتباطی طرح روی جلد کتاب با متن داخلی و اهداف ثانوی نویسنده دست یابد و در این راستا از روش توصیفی تحلیلی  با رویکرد نشانه شناسی دیداری بهره جسته است. نتایج حاکی از آن است که پیرامتن طرح روی جلد کتاب با کاربرد رنگ ها که برجسته ترین جزء کاربردی طرح هستند، کاربرد شکلِ چشم و خطوط شکسته پشت چشم و کاربرد حرف «م» و «الف» متصل به «م» قادر بوده تا انعکاسی از عنوان کتاب و تجربیات  نویسنده باشد و به طور موازی با متن داخلی ارتباط معنایی داشته باشد.  
۱۲.

افعال آینده در گذشته در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دستور زبان فعل فعل معین فعل وجهی زمان آینده در گذشته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : 0 تعداد دانلود : 0
نویسندگان مقاله حاضر پس از بررسی مسئله زمان در افعال فارسی، به بازنگری کارکرد افعال معین و افعال وجهی می پردازند ونشان می دهند که تعداد افعال معین در زبان فارسی بیشتر از آن چیزی است که در کتب دستور آمده است. بنابراین با طرح و نقد اقوال نویسندگان دستور زبان در این باره، تمایز این دو نوع فعل را رد و شباهت های آن ها را در زبان بیان می کنند و نشان می دهند که افعال وجهی و معین کارکرد همسانی دارند؛ سپس با معرفی فعل «خواست» به عنوان فعل معین (و نه فعل وجهی) در افعالی نظیر «خواست برود و می خواست برود و ...»، وجود زمان «آینده در گذشته» را در زبان فارسی مطرح می سازند و آن را با زمانی به همین نام در زبان انگلیسی مورد مقایسه قرار می دهند. نویسندگان اعتقاد دارند که زمان «آینده در گذشته» یکی از زمان های موجود در زبان فارسی است و در ترکیب با زمان های دیگر نیز می تواند زمان های جدیدی را در زیرمجموعه خود به وجود آورد.  
۱۳.

پردازش شناختی درک اصطلاحات زبان دوم: مطالعه تطبیقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: درک اصطلاحات L2 زبان استعاری پردازش شناختی محیط یادگیری L2 تکنیک آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : 0 تعداد دانلود : 0
این مطالعه فرایندهای شناختی زیربنای درک عبارات اصطلاحی زبان دوم را با استفاده از دو تکنیک آموزشی بصری مختلف    نمایش تصویری معانی تحت اللفظی در مقابل نمایش تصویری معانی مجازی هر عبارت اصطلاحی    بررسی می کند. برای این امر دو محیط (موقعیت)  (PFL در مقابل PSL)، دو نوع اصطلاحات مختلف (غیرشفاف (کدر) در مقابل شفاف)  و دو سطح بسندگی متفاوت (متوسط در مقابل پیشرفته) در نظر گرفته می شود. این کار شامل شیوه های آموزشی رایج بود که از نظریه کدگذاری دوگانه  به عنوان دو تکنیک بصری متفاوت با پشتیبانی کلامی برای آموزش انواع مختلف اصطلاحات استفاده می کند. 67 زبان آموز به عنوان زبان دوم و 63 زبان آموز به عنوان زبان خارجی در این مطالعه شرکت کردند. قبل و بعد از آموزش از آزمون درک اصطلاح  استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس اندازه مکرر براساس مقایسه های پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که درک اصطلاحات زبان دوم با توجه به محیط یادگیری، تکنیک آموزشی و نوع اصطلاح متفاوت است. با وجود این، به نظر نمی رسد که سطح بسندگی تأثیری بر نتایج درک برای هیچ گروهی داشته باشد. نتایج آشکار می سازد که در محیط زبان دوم تکنیک مجاز  موفق تر از تکنیک تحت اللفظی بوده است. در حالی که در محیط زبان خارجی به کارگیری تکنیک تحت اللفظی در مقایسه با تکنیک مجاز، نمرات بهتری برای زبان آموز به دست آورد. زبان آموزان PSL در یادگیری اصطلاحات با معانی غیرشفاف (کدر) بهتر از زبان آموزان PFL بودند در حالی که زبان آموزان PFL در یادگیری اصطلاحات با معانی شفاف عملکرد بهتری داشتند. نتایج این مطالعه از مدل بازنمایی اصطلاح دوگانه  حمایت می کند که بیان می کند زبان آموزان PSL مدخل های اصطلاحات موجود خود را فعال می کنند و آن ها را به صورت مجازی درک می کنند در حالی که زبان آموزان PFL باید اصطلاحات را تجزیه کنند.

آرشیو

آرشیو شماره‌ها:
۸۸