درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی کاربردی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان دستور نویسی زبان شناسی پیکره ای فرهنگ نویسی گویش شناسی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷۴۱ تا ۷۶۰ مورد از کل ۱٬۰۶۷ مورد.
۷۴۱.

ساخت فعل در زبان بلخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانی سال اول ۱۳۸۹ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: ماده فعل شناسه زبان بلخی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
تعداد بازدید : ۱۹۳۱ تعداد دانلود : ۹۸۸
ساخت فعل یکی از مهمترین مقوله های دستوری در زبانهای ایرانی است. مقایس? ساخت فعل در زبانها و گویشهای ایرانی می تواند بیانگر پیوند این زبانها و بستگی آنها به یک شاخ? زبانی، یعنی زبانهای ایرانی باستان باشد. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، یکی بررسی چگونگی ساخت فعل در زبان بلخی و دیگر حصول به این نتیجه است که آیا ساخت فعل در این زبان با دیگر زبانهای ایرانی میانه از هماهنگی و ارتباط کافی برخوردار هست یا خیر؟ برای انجام این پژوهش از دو مجموع? اسناد و متون بلخی گردآوری پروفسور نیکلاس سیمز ویلیامز بهره برده ایم. نتایج حاصل، بیانگر پیوند زبان بلخی با دیگر زبانهای ایرانی میان? شرقی است.
۷۴۲.

توصیف گویش گیوی در مقایسه با زبان پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال دوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: زبان پهلوی گویش گیوی فرآیند های واجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۱ تعداد دانلود : ۶۷۰
تحقیق حاضر قصد دارد با توصیف گویش گیوی و مقایسةآن با زبان پهلوی- بویژه از جنبة فرآیند های واجی- این گویش را به دلیل اهمیّت تاریخی و فرهنگی اش معرفی نماید و نشان دهد که در گویش گیوی می توان واژه های بسیاری یافت که با وجود اینکه تحت تاثیر فرآیند های واجی قرار گرفته اند در مقایسه با گویش معیار از نظر تلفّظ و معنا نزدیک به زبان پهلوی هستند. فرآیند های واجی که در این تحقیق مدّ نظر بوده اند عبارتند از: حذف،افزایش، ابدال، ادغام و قلب. داده های اصلی این تحقیق، فهرستی از واژه هاست که به عنوان شاهد انتخاب شده اند. این تحقیق، بیانگر روابط عمیق تاریخی میان گویش گیوی و زبان پهلوی است
۷۴۳.

ضرورت بازنگری در بخش ریشه شناسی فرهنگ سخن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی (باهنر کرمان) دوره جدید بهار ۱۳۸۸ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: ریشه شناسی فرهنگ سخن واژه فارسی واژه دخیل ریشه واژه ها

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی فرهنگ نویسی
تعداد بازدید : ۳۳۹۲ تعداد دانلود : ۱۵۷۷
«فرهنگ فارسی سخن» را می توان تحولی در عرصه فرهنگ نویسی زبان فارسی برشمرد که برجسته ترین ویژگی آن توجه به جنبه ها و اصول فرهنگ نگاری علمی در دوره ای است که زبان فارسی با خلئی جدی در این حوزه روبه روست. اهمیت دادن به مقوله ریشه شناسی واژه ها در کنار توجه به مقوله هایی چون بهره گیری از پیکره زبانی در روند گزینش واژه ها، توجه به جنبه های گرایش زبانی و حوزه کاربرد واژه ها، ارایه مثالها و شواهد مناسب و مواردی از این دست از جمله ویژگیهایی است که این اثر را از دیگر آثار موجود، متفاوت ساخته است. به رغم دقت نظر و اهمیتی که در این اثر به مقوله ریشه شناسی واژه ها داده شده است، شاهد کاستیهایی در این بخش هستیم که در این نوشتار، این گونه کاستیها در سه بخش بررسی و تحلیل شده است
۷۴۵.

رویکردِ حوزهای به اجزای کلام در فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره پنجم پاییز و زمستان ۱۳۸۸ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: واژگان قاموسی مقولات واژگانی دستور حوزهای ناهمگونی مقولهای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۹ تعداد دانلود : ۶۴۳
در فرهنگ ها و کتاب های دستور زبان فارسی در مورد مقوله واژگانیِ تعدادِ قابلِ توجهی از واژه های این زبان از جمله مصادر، اسامی و صفاتِ گزاره ای و افعالِ همکرد، اتفاقِ نظر وجود ندارد و این امر می تواند باعثِ پدید آمدنِ مشکلاتی برای زبان آموزان و محققانِ این زبان شود. در نظریه دستورِ حوزه ای، زبان به حوزه های مستقلی تقسیم می شود و این حوزه ها ممکن است در برخی از مدخل های واژه ها با هم تطابق نداشته باشند. در این مقاله با جمع آوریِ واژه ها از واژه نامه های معتبر فارسی، کتاب ها و مطبوعاتِ فارسی زبان، ضمنِ پرداختن به ناهمگونیِ واژه های مذکور ازنظر مقوله بندیِ واژگانی، نشان می دهیم که در چهارچوبِ نظریه دستورِ حوزه ای می توان عللِ ناهمگونیِ برخی از واژه های زبان فارسی را توضیح داد و به اختلاف نظر پایان داد.
۷۴۹.

معرفی و نقد اصول فرهنگ نویسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی (باهنر کرمان) دوره جدید زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: فرهنگ نویسی انجمن آرای ناصری رضا قلی خان هدایت ریشه شناسی لغت لغتنامه های فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳۸ تعداد دانلود : ۱۷۱۲
انجمن آرای ناصری از جمله فرهنگهایی است که در قرن 13 هجری قمری تدوین شده است. لغتنامه نویسی و فرهنگ نویسی از قرنها پیش در ایران با تدوین کتابهایی چون لغتنامه ابوحفص سغدی و لغت فرس اسدی توسی شروع شده و تاکنون ادامه یافته است. شیوه و شگرد فرهنگ نویسی در طی سالهای اخیر، تحت تاثیر روش کار فرهنگهای غربی، حرکتی روبه تکامل داشته است. در این مقاله ضمن بیان برخی از معیارهای فرهنگ نویسی به نقد و بررسی اصول فرهنگ نویسی در این فرهنگ پرداخته می شود. از این رو ضمن توصیف ساختار این فرهنگ در بخشهای مقدمه، مدخل،تلفظ،ریشه، دستور،معانی، شاهد مثال و منبع و بیان محاسن آن در بخشی جدا تحت عنوان «معایب ساختار فرهنگ انجمن آرای ناصری»، معایب این فرهنگ بررسی می شود. در بررسی و توصیف معایب و محاسن این فرهنگ به کل فرهنگ، نظر شده است، اما برای بررسی و تحلیل آماری در مجموع، سیصد مدخل از بابهای ب، س و ش انتخاب شده است. بررسیها نشان می دهد مولف تنها به بیست و چهار حرف از سی و دو حرف فارسی پرداخته است و اشکالاتی نظیر عدم ذکر تمام معانی مدخل ،ریشه شناسی نادرست، ذکر واژه های دساتیری و نظایر آن در این فرهنگ مشاهده می شود که این مساله ضرورت اصلاح این فرهنگ را گوشزد می کند
۷۵۲.

بررسی متغیرهای اجتماعی- زبانیِ فارسی در گویشِ نهبندانی: همخوان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره پنجم پاییز و زمستان ۱۳۸۸ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: جنسیت سن تحصیلات متغیر اجتماعی متغیر زبانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۴ تعداد دانلود : ۴۶۲
این مقاله به بررسیِ رابطه متغیرهای اجتماعی همچون جنسیت، سن و تحصیلات با متغیرهای زبانیِ(همخوانی) زبان فارسی در گفتار گویشورانِ نهبندانی می پردازد. متغیرهای زبانیِ مربوط از گفتارِ 24 گویشورِ نوجوان، جوان و مسنِ واجدِ شرایط استخراج گردید. نتایجِ این پژوهش نشان می دهد که تحصیلات در برخی از متغیرها باعثِ کاهشِ استفاده از صورت های غیرمعیار نشده است و نقشِ تحصیلات به عنوانِ یک متغیر اجتماعی تنها در تمایزِ گفتارِ گویشورانِ مسنِ باسواد و بی سواد مشهود است. همچنین، در این گویش، در برخی متغیرها مشاهده شده است که گفتارِ گویشورانِ مرد به گونه معیار نزدیک تر است. به علاوه، در بیشترِ موارد نیز درصورتِ نزدیک تر بودنِ گفتارِ زنان به گونه معیار، اختلافِ گفتارِ آن ها با مردان ناچیز بوده است و عاملِ جنسیت نقشِ تمایزدهنده ای نداشته است. افزایش سن در گروه نوجوانانِ دارای والدینِ باسواد و گویشورانِ مسنِ باسواد با افزایشِ استفاده از صورت های معیار همراه است. در گروهِ نوجوانان در نیمی از متغیرهای زبانیِ موردِ مطالعه، جنسیت نقشی در تمایزِ گفتار نداشته است.
۷۵۳.

Code-Copying in the Balochi language of Sistan(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی زبان سال اول ۲۰۰۹ شماره ۱
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۵ تعداد دانلود : ۵۷۶
The main West Iranian languages، i.e. Old Persian، Parthian، Middle Persian، New Persian and – in some respects – Avestan، may be studied in a uniquely continuous development stretching over close to 3 000 years. These languages are not only the result of their genetic inter-relations but also of their cultural، religious and political history. They may be labelled ‘high languages’ (‘Hochsprachen’)، in the sense that they are cultured and standardized and used for a great number of purposes by people of various linguistic backgrounds. This article presents an over-view of their development seen from a specific perspective. The traditional Iranian walled-in garden، the pairi-daēzaof the Avesta، is used as a metaphor for a high language in contrast to the free vegetation of spontaneous human speech in social interaction. The latter is here called ‘dialect’، a concept that includes both ‘geolect’ and ‘sociolect’. These high language ‘gardens’ are thus viewed as a kind of cultural artefacts. Among other things، this has implications for views on the dichotomy literacy/orality، showing that writing is not language and that ‘orality’ belongs both to ‘high language’ and ‘dialect’. It is furthermore argued that literacy and orality were present in complementary distribution throughout the whole known history of the Iranian cultural sphere.
۷۵۹.

جمله های سببی و دومفعولی در دیدگاه حاکمیت و مرجعیت گزینی و کمینه گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی (باهنر کرمان) دوره جدید بهار ۱۳۸۸ شماره ۲۵

کلیدواژه‌ها: کمینه گرایی حاکمیت و مرجع گزینی گروه فعلی هسته ای و پوسته ای جمله سببی فعل دو مفعولی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی دستور نویسی
تعداد بازدید : ۲۴۶۵ تعداد دانلود : ۱۲۸۱
این مقاله بر آن است تا ساختار درونی جمله های دارای گروه های فعلی دو مفعولی وجمله های سببی را بر اساس نظریه های حاکمیت و مرجع گزینی و نیز کمینه گرایی بررسی، وارایه طریق این نظریه ها را در مورد این گونه ساختها در فارسی امتحان کند و سرانجام چگونگی نمایش آنها را درنمودارهای درختی بنمایاند. با توجه به اینکه جمله های سببی و دارای گروه فعلی دو مفعولی، بیش از یک مفعول اجباری دارد به نظر می رسد پیشنهاد لارسن مبنی بر به کار گیری گروه های فعلی هسته ای و پوسته ای در مورداین ساختها صادق باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان