۱.
کلیدواژه‌ها:
ارزشهای فرهنگی منبع قدرت قدرت اجتماعی نظام معنایی تمدن نوین اسلامی
نظریه قدرت از مسائل مهمی است که در تمدن سازی نوین اسلامی مورد پرسش گفتمان های رقیب قرار می گیرد. قدرت عمدتا ًشامل توانایی های قابل سنجش و مؤثر در اعمال اراده یکی بر دیگری است. در آموزه های فکری شیعه می توان نظریه ای را صورت بندی کرد که قدرت را بر بستر ارزش های فرهنگی تعریف می نماید. در این مقاله رابطه ارزش های فرهنگی در زندگی روزمره به عنوان منبع قدرت در اندیشه سیاسی شیعه بررسی می شود. از آنجا که «حدیث» پس از قرآن کریم مهمترین منبع فهم نظام فکری شیعه است در این پژوهش ارزشهای فرهنگی مطرح شده در روایات ائمه(ع) و رابطه آنها با مساله قدرت بررسی شده است. ابتدا تمام روایات مرتبط با قدرت جمع آوری شده و با روش نشانه شناسی روایاتی که دلالت بر ارتباط ارزش های فرهنگی و قدرت دارند تحلیل شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در روایات شیعه ارزش های فرهنگی منبع اصلی قدرت هستند. ارزشهای فرهنگی از طریق معنادهی زندگی روزمره به مثابه پرکتیس های اجتماعی عمل می کنند، قدرت در تملک سلطه گران نیست بلکه در سطح اجتماع منتشر است و همه اعضای جامعه به طور مشترک مقابل اعمال قدرت و مانع از شکل بندی فضای اجتماعی به نفع قدرت مخالف ارزشهای شیعه می شده است.
۲.
کلیدواژه‌ها:
بیانیه گام دوم راهبرد گفتمان سازی اقتصاد راهکارها
مقام معظم رهبری در بهمن 1397 در مانیفستی تحت عنوان بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی با تبیین وضعیت سه گانه گذشته حال و آینده نظام برآمده از انقلاب اسلامی به تشریح مهم ترین شاخصه های پیش برنده و محقق کننده اهداف و آرمان های جمهوری اسلامی پرداخته اند این پژوهش ضمن مفروض انگاری بیانیه به عنوان یک سند چشم انداز با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به طرح این سوال پرداخت که راهکارها و راهبردهای عملیاتی شدن بیانیه کدام است. در پاسخ این فرضیه مطرح شد که توجه به علم و لزوم بومی سازی و تبدیل آن به فناوری، گفتمان سازی، توامندسازی جوانان، افزایش قدرت ملی و تزریق امید آفرینی به فردای محتمل مهم ترین مولفه های اجرایی شدن بیانیه می باشد. یافته ها نشان می دهد اولاً این بیانیه ظرفیت و توانایی بالایی در اجرایی شدن و تضمین حیات جمهوری اسلامی را دارد. ثانیاً این بیانیه به مسئولین کمک می کند تا با درک شرایط موجود و تحلیل درست از آینده مهم ترین راهکارها را در سیاستگذاری و برنامه ها داشته باشند.
۳.
کلیدواژه‌ها:
آزادی آزادی اجتماعی آزادی معنوی آزادی تفکر آزادی عقیده آزادی سیاسی شهید مطهری
از مهم ترین مباحثی که امروزه در ادبیات سیاسی و به عنوان مهم ترین وظیفه حکومت در بسیاری از مکاتب (از جمله لیبرالیسم) مطرح می شود، مسأله آزادی است. در عین حال، از جمله مفاهیمی که دامنه تعاریف آن بیشترین تغایر و حتی تضاد را داشته است، مفهوم آزادی است. به همین دلیل آزادی از موضوعاتی است که شهید مطهّری به آن توجّه ویژه ای داشته و در آثار مختلف خود، از زوایای گوناگون به تبیین آن پرداخته است؛ مانند تعریف صحیح آزادی و اقسام آن از جهات مختلف، بررسی نسبت بین آزادی اجتماعی و آزادی معنوی و برنامه اسلام برای تحقّق هر یک، تفاوت نگاه اسلام و مکاتب غربی از جمله لیبرالیسم به مقوله آزادی، تفاوت آزادی تفکّر با آزادی عقیده و موضوع آزادی فرد و قدرت دولت. در این پژوهش تلاش شده است با مراجعه به آثار مختلف شهید مطهّری، موارد فوق تبیین گردد. همچنین با ایراد نقدهای مختلف به نگاه غرب به مسأله آزادی، کاستی های این دیدگاه روشن گردد. در نهایت کوشش شده وظایف حاکمیت مطلوب در راستای تحقّق آزادی افراد در جامعه مشخّص گردد، به نحوی که همه استعدادهای افراد رشد یابند، نه این که آزادی یک استعداد به نحوی باشد که به رشد سایر استعدادها لطمه واردشود.
۴.
کلیدواژه‌ها:
تحریم تروریسم اقتصادی زیست شرافتمندانه کرامت حقوق بین الملل
سالهاست که تحریم به عنوان اهرمی جهت اعمال فشار سیاسی و اقتصادی، شامل ممنوعیت تجارت، ترافیک مالی، و یا حتی ترخیص برخی کالاها، از طرف تابعان حقوق بین الملل بر کشورهای دیگر، به منظور تغییر یا تعدیل در سیاست ها و رفتارهای کشور هدف مورد توجه و عمل قرار می گیرد. این در حالیست که با توجه به گستردگی روزافزون ارتباطات و همکاری های بین المللی - به گونه ای که زیست بین المللی بدون آن تقریباً ناممکن است- این ابزار فشار در عرصه حقوق بین الملل جایگاه ویژه ایی پیدا نموده است. از منظر حقوق بین الملل اگر این ابزار در راستای تحقق منافع یکجانبه و سیاست های سلطه گرانه و برخلاف قواعد حقوق بشر بهره گرفته شود و به منظور تخریب، مخدوش کردن یا تضعیف اقتصاد یک کشور یا سازمان یا نهاد مورد استفاده قرار گیرند، آنگاه این واژه می تواند بعنوان تروریسم اقتصادی اطلاق گردد. این تحریم ها می توانند شامل ممنوعیت تجارت، ترافیک مالی، و یا حتی ترخیص برخی کالاها باشند. تروریسم اقتصادی می تواند زیست شرافتمندانه یا "زندگی با احترام به کرامت" را از طرق تضعیف امکان دسترسی به منابع اساسی، تخریب زیرساخت های اقتصادی، تأثیرات منفی بر امنیت اجتماعی و تأثیرات مضر بر توسعه پایدار با چالش مواجه نماید. هدف از این گونه تحریم های چالش برانگیز، وادار کردن جامعه هدف به تغییر در رفتارهایی سیاست خارجی اشان و حتی داخلی انها می شود. بنابراین این تحریم ها صرفاُ اهداف اقتصادی را دنبال نمی کنند، بلکه دستیابی به اهداف سیاسی، و انگیزه اجتماعی یا نظامی ممکن است جزء برنامه های کشور تحریم کننده باشد. اگرچه در گذشته این نوع تحریم ها به استناد اصل حاکمیت کشورها مجاز تلقی می گردید، لیکن امروزه بر اساس قواعد حقوق بین المللی از جمله اصل عدم مداخله در امور داخلی و خارجی کشورها، احترام به حقوق ملیت ها، زیست شرافتمندانه و کرامات انسانی، حق توسعه و احترام به قوانین تجاری بین المللی تحریم های صادر شده از سوی برخی کشورها بر علیه کشورهای دیگر ، غیرمجاز بوده و مشروعیت آن مورد تردید می باشد.
۵.
کلیدواژه‌ها:
قدرت نرم حقوق شهروندی دیپلماسی فرهنگ کشورداری راهبرد سیاسی
اصطلاح قدرت نرم توسط جوزف نای در سال 1990 ابداع شد. وی این اصطلاح را به عنوان توانایی یک کشور برای تأثیرگذاری بر سایر کشورها از طریق دیپلماسی و گفتگو به جای استفاده از زور و اجبار تعریف کرد .نای معتقد بود که قدرت نرم از طریق روابط کوبنده با متحدان، مبادلات فرهنگی، و کمک-های اقتصادی پرورش می یابد. افزایش محبوبیت قدرت نرم را می توان به شکست قدرت سخت که مستلزم استفاده از نظامی و اقتصادی برای کنترل بقیه جهان هست، را نسبت داد .زمانی گفته می شود که کشوری دارای قدرت نرم بیشتری است که نهادها، فرهنگ و ارزش های ملی آن ارزش و احترام زیادی را در سراسر جهان برانگیزد. با این وجود راه های دستیابی به چنین مقصودی متنوع و درخور توجه هستند. گاهی به نحو چندسویه و پیوسته با روابط سیاسی بین المللی مرتبط است، و گاهی زمینه ی شکل گیری اش در بطن جامعه و از طریق مشارکت های مردمی و شهروندی در امور ارزشی، و حقوقی آنها، از طریق ارتباطات آموزشی ایجاد می شود، زیرا با به اشتراک گذاشتن ارزش ها و دیکته کردن چنین اقداماتی به شکل خود به خود بوسیله ی آموزش حقوق شهروندی بین افراد مبادله می شود، و نهادهای آموزشی، باعث جذب قدرت نرم ملل می شود.
۶.
کلیدواژه‌ها:
عوامل طبیعی عوامل انسانی ژئوپلیتیک راهبرد دفاعی
بررسی حوادث و رویدادهای تاریخی مبین آن است که شبه جزیره آناتولی از اهمیت راهبردی خاصی برخوردار بوده و نقش مهمی در حفظ صلح و ثبات منطقه ای و جهانی ایفا می نماید و ترکیه به عنوان یک بازیگر قدرتمند در منطقه پیرامونی جمهوری اسلامی ایران می باشد و به عنوان کشوری همسایه و مسلمان، دروازه اروپایی ایران محسوب می شود. روش توصیفی، تحلیلی و به صورت کاربردی پس از انجام مطالعات نظری و محیط شناسی ژئوپلیتیکی، با استفاده از نظر خبرگان پرسش نامه ای تنظیم و بین صاحب نظر مرتبط با موضوع در قالب جامعه آماری 30 نفری توزیع و سپس نظر آنان نیز جمع آوری گردید. تاثیر سایر عوامل ژئوپلیتیکی بر راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی در مقابل ترکیه انجام شود تا راهبرد نویسان دفاعی با اطمینان بیشتری که حاصل انجام یک تحقیق علمی می باشد آن عوامل را در اتخاذ راهبرد دفاعی در مقابل ترکیه مورد استفاده قرار دهند. بر اساس یافته های پژوهش و تجزیه وتحلیل صورت گرفته 12 عامل ژئوپلیتیکی طبیعی و انسانی مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی کشور در مقابل ترکیه: 1. موقعیت راهبردی و ژئواستراتژیک ترکیه 2. موقعیت ژئوپلیتیکی ترکیه (موقعیت نسبی، گذرگاهی، حائل) 3. نقش و موقعیت ارتباطی ترکیه بین ایران و اروپا 4. وضعیت جغرافیای طبیعی (توپوگرافی و شبکه آب ها) ترکیه 5. میزان و اندازه جمعیت ترکیه 6. میزان تراکم جمعیت در مرز شرقی ترکیه هم مرز با ج.ا.ا 7. شکل ترکیه 8. میزان وابستگی و علاقه مندی جمعیت شرق ترکیه به ج.ا.ا 9. وسعت ترکیه 10. میزان همگرایی مردم شرق ترکیه با حکومت مرکزی 11. ویژگی های کیفی جمعیت (سواد، مهارت، سطح بهداشت، رفاه و...) ترکیه 12. آب وهوای (اقلیم) ترکیه شناسایی شدند.
۷.
کلیدواژه‌ها:
سیاست خارجی مناقشه هسته ای ایران تصمیم گیری مجلس آمریکا
براساس قانون اساسی ایران، سلسه مراتب قدرت در تصمیم گیری مسائل سیاست خارجی شامل رهبری، قوه مجریه و مجلس شورای اسلامی بوده و شورای عالی امنیت ملی، شورای نگهبان و وزارت امور خارجه نیز با لحاظ تأثیر سایر منابع غیررسمی اهمیت زیادی دارند. مناقشه هسته ای یکی از مهمترین موضوعات سیاست خارجی ایران- آمریکا است. بنابراین، سؤال اصلی پژوهش حاضر این است: چه عواملی در تعیین رویکرد مجلس در مناقشه هسته ای ایران- آمریکا اثرگذار هستند؟ در پاسخ به آن، فرضیه مطرح این است: « نقش مجلس در تصمیمات هسته ای تابعی از، قرابت جناحی اکثریت آن با دولت، رویکرد رئیس مجلس و شرایط داخلی و بین المللی است». یافته های پژوهش نشان می دهد، مجلس در برخی دوره ها از سیاست خارجی دولت دنباله روی، در مواقعی همراهی و در نهایت تلاش کرده جایگاهی تصمیم ساز و تعیین کننده خط و مشی داشته باشد». به نظر نویسندگان، نظریه گراهام آلیسون که بر عوامل تأثیرگذار داخلی در تصمیم گیری سیاست خارجی تأکید دارد، رویکرد مناسبی برای این موضوع است. همچنین، این پژوهش از روش تبیینی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه ای و اینترنتی موضوع مورد نظر را بررسی کرده است.
۸.
کلیدواژه‌ها:
بی ثباتی سیاسی ناآرامی داخلی مدیریت بحران انقلاب های رنگی براندازی نرم
ناآرامی های سیاسی پس از انتخابات ریاست جمهوری بلاروس در سال ۲۰۲۰ نشان دهنده تلاش برای براندازی نرم (انقلاب رنگی) در این کشور بود. این پژوهش به دنبال شناسایی علل وقوع ناآرامی های سیاسی و تحلیل راهبردهای نظام سیاسی حاکم در مقابله با آن هاست. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با روش کیفی تحلیل محتوا انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA تحلیل و مقولات و کدهای مرتبط با موضوع شناسایی گردید. مخالفان طیفی از اقدامات مسالمت آمیز تا خشونت آمیز را به کار گرفتند و از ابزارهای رسانه ای، عملیات روانی، و تحریک افکار عمومی برای گسترش دامنه ناآرامی ها بهره بردند. نظام سیاسی بلاروس نیز با پیشگیری، کنترل منازعات، عملیات روانی، و مشروعیت زدایی از مخالفان، موفق به حفظ ثبات خود شد. منازعات سیاسی بلاروس در سه گام شکل گرفت: اعتراضات زودهنگام، اقدامات غیرمسالمت آمیز و بروز خشونت. نظام سیاسی حاکم با استفاده از راهبردهای مقابله با ناآرامی ها توانست از بی ثباتی جلوگیری کند. این راهبردها به عنوان مدلی برای مدیریت بحران های سیاسی قابل استفاده است.
۹.
کلیدواژه‌ها:
عربستان سعودی اقتصاد سیاسی سرمایه داری رفاقتی نئوپاتریمونیالیسم غرب گرایی
پژوهش پیشرو باهدف بررسی و تحلیل ساختار اقتصادی و سیاسی نئوپاتریمونیالیسم عربستان سعودی در دوران معاصر نگارش شد. تکیه بر ساختار اقتصادی نفت محور، ارتباط گسترده با شرکت های نفتی معتبر دنیا، سازه های موروثی قدرت و بینش های قبیله-ای، بازتولید اقتدار و ثبات حکمرانی را برای نظام سیاسی عربستان سعودی در پی داشته است. بازخورد این تحولات نهادینگی و استمرار خودکامگی درجامعه و نظام سیاسی این کشور بوده که با نوع نظام درآمدی تولیدی بی ارتباط نیست، پژوهش پیشرو کوشید با بهره گیری از روش تحلیل کیفی (نوع تبیین علی) ابتدا داده های موردنیاز از منابع (کتب، مقالات و اسناد) در مورد شاخصه های نئوپاتریمونیالیسم سیاسی اقتصادی احصا و سپس بر اساس چارچوب مفهومی نئوپاتریمونیالیسم رفاقتی، پیوند میان متغیرهای حل مسئله مورد تبیین وتحلیل قرار گیردسؤال اصلی پژوهش این است رابطه و نسبت استمرار و ثبات نظام پادشاهی عربستان با ساختار اقتصادی و مالی این کشور چگونه بوده است؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که درعربستان سعودی بنیان های اقتصاد رفاقتی با ویژگی هایی همچون (شبکه های حمایتی، رفیق بازی، فساد، رانت جویی، انحصارات اقتصادی – مالی و ...) پیوندهایی بین گروه ها و بخش های استراتژیک جامعه به ویژه بخش تجاری با دولت به وجود آورده که برآیند این درهم تنیدگی، تحکیم و تداوم نظام سیاسی نئوپاتریمونیال باثبات دراین کشور بوده است.
۱۰.
کلیدواژه‌ها:
انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) تحلیل گفتمانی بابی سعید
هدف پژوهش حاضر تبیین و بررسی روش تحلیل «گفتمانی» بابی سعید در خصوص پیروزی انقلاب اسلامی در چارچوب منطق اسلام گرایی به رهبری امام خمینی(ره) و شکست کمالیسم در جهان اسلام است. روش مقاله حاضر که به شیوه توصیفی – تحلیلی انجام گرفته در پی پاسخ به این سوال اصلی است که بابی سعید با بهره گیری از روش تحلیل گفتمانی علل ظهور اسلام گرایی و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و متعاقب آن شکست کمالیسم را چگونه تبیین و تفسیر نموده است. نتایج تحقیق نشان داد که به اعتقاد بابی سعید با ظهور اسلام گرایی و پیروزی آن در انقلاب ایران که بیشتر حاصل مبارزه سیاسی امام خمینی(ره) بود قدرت دستگاههای سیاسی خادم مدرنیته - کمالیست ها – رو به افول و اضمحلال گذاشت و بدین ترتیب، ایده اروپامداری به عنوان مدل پایه ای توسعه و پیشرفت در نهایت دچار تزلزل گردید و انقلاب اسلامی در عرصه ای که سیوسیالیسم و لیبرالیسم حرف اول را میزند حرف جدید برای جامعه و جهان داشت.
۱۱.
کلیدواژه‌ها:
شبکه های اجتماعی افکار عمومی جامعه کارگری ایران شهرک صنعتی شیراز
رسانه ها و امروزه شبکه های اجتماعی به عنوان رکن چهارم دموکراسی ها شناخته شده اند و افکار عمومی به ویژه از طریق رسانه ها و امروزه شبکه های اجتماعی از جایگاه و نقش بالایی در ایجاد، جهت دهی و کنترل افکار عمومی انتقادی و چالشگر در سطوح فروملی، ملی، منطقه ای و جهانی و اشکال گوناگون زیست و کنشگری در حوزه عمومی مجازی- سایبری برخوردار بوده اند. پرسش اساسی آن است که شبکه های اجتماعی چه نقش و جایگاهی در شکل دادن به افکار عمومی جامعه کارگری ایران اعم از اگاهی رسانی، افکار و باورهای سیاسی و اجتماعی، مطالبه گری و چالشگری داشته اند؟ این مطالعه با روش کیفی( میدانی – اکتشافی) با پرسش نامه کیفی باز و تحلیل محتوای کیفی صورت گرفته است و جامعه آماری پژوهش، کارگران عادی و فعالان کارگری شاغل در شهرک صنعتی شیراز بودند. داده های ارائه شده توسط مرکز آمار ایران، نشان دهنده حضور فعال ایرانیان در شبکه های اجتماعی است که این آمار از نیمه دوم دهه 1390 به بعد رشد بسیار بالایی داشته است و این امر نقش بسیار مهم شبکه های اجتماعی در جهت دادن به افکار عمومی و کنشگری سیاسی، مدنی و صنفی اقشار گوناگون از جمله جامعه کارگری را نشان می دهد. بر پایه یافته های پژوهش به دو روش مستقیم و غیرمستقیم از شبکه های اجتماعی تأثیر پذیرفته است و پیرو آن در سال های اخیر نیز، اعتراض های کارگری، چشمگیر و برجسته بوده است. به صورت کلی داده های کمی و کیفی به دست آمده، نشان دهنده آن است که شبکه های اجتماعی همچون واتساپ و اینستاگرام با دارا بودن ظرفیت هایی مثل اطلاع رسانی و انتقال آگاهی های سیاسی- اجتماعی، هویت سازی، مطالبه گرسازی و بسیج سیاسی اجتماعی؛ بر افکار عمومی جامعه کارگری ایران تأثیرگذار بوده و این تأثیرگذاری باتوجه به نقش فعالان کارگری و کارگران تحصیل دار در قالب رهبران افکار، به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم بوده است.
۱۲.
کلیدواژه‌ها:
نو منطقه گرایی شانگهای مناسبات اقتصادی ابعاد امنیتی ابعاد سیاسی
این پژوهش به بررسی ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری های شانگهای می پردازد. هدف اصلی این تحقیق، تحلیل چگونگی تحول رویکردهای منطقه گرایانه در سیاست خارجی ایران و بهره گیری از ظرفیت های چارچوب چندجانبه شانگهای به عنوان ابزاری برای کاهش فشارهای خارجی و تقویت منافع ملی است. از منظر تئوری، پژوهش بر مبنای رویکرد نومنطقه گرایی و تحلیل کیفی مستندات و سخنرانی های مقامات دولتی انجام شده است. از این رو مقاله حاضر در پی پاسخگویی به این سوال است که چگونه عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای در ابعاد سیاسی، اقتصادی و امنیتی با رویکرد نومنطقه گرایی درسیاست خارجی تاثیرگذارهست؟ و فرضیه پژوهش این هست که رویکرد نومنطقه گرایی در سیاست خارجی ایران، از طریق عضویت در ساختارهای چندجانبه مانند سازمان همکاری های شانگهای، می تواند به عنوان یک استراتژی کلیدی در مدیریت چالش های منطقه ای و مقابله با فشارهای اقتصادی و سیاسی ناشی از تحریم های غربی به کار گرفته شود و همچنین عضویت ایران درسازمان شانگهای به واسطه حمایت های استراتژیک از سوی قدرت های منطقه ای نظیر چین و روسیه، امکان مشارکت فعال در فرآیندهای تصمیم گیری و ایجاد فضای دیپلماتیک سازنده را فراهم نموده است. از منظر اقتصادی، این عضویت موجب گسترش کانال های تجاری جدید، کاهش وابستگی به دلار و ایجاد فرصت های مبادلات مالی جایگزین شده و اثرات تحریم های غربی را تعدیل نموده است. همچنین، در بُعد امنیتی، همکاری های چندجانبه در چارچوب شانگهای زمینه مقابله با تهدیدات تروریستی، افراط گرایی و تجزیه طلبی را فراهم آورده و نقش دفاعی ایران را در منطقه تقویت نموده است.
۱۳.
کلیدواژه‌ها:
آسیب های اداری رسائل کار آمدی نظام دیوانسالاری دوره قاجار
در دوره حکومت ناصرالدین شاه قاجار، برخی از نخبگان ایرانی یکی از علل پیشرفتهای غرب را در نظام بوروکراسی آنان جستجو نمودند؛ با این تأمل آنان تلاش نمودند تا با طرح اندیشه های نو نظام پوسیده دیوانسالاری را ، که هدفش از پییش تعیین شده و در واقع بوروکراسی پاتریمونیالی که در خدمت «قبله عالم» و اقلیت حاکم قرار داشت و همچون غده ای بدخیم موجودیت حکومت و جامعه را تهدید می کرد کار آمد سازند. بنابراین با نوشتن رسائلی از و یژگیهای دیوانسالاری عقلانی قانونی سخن به میان آوردند تا با دمیدن روحی جدید به نظام دیوانسالاری نیمه جان آن را قادر سازند تا گام های آهسته و خسته خود را در هماهنگی با جهان نو پر توان تر بردارد هر چند موانع و ناهمواریهای جدی بر سر راه وجود داشت. مهمترین مساله این بررسی، شناسایی و ارزیابی شاخصه های یک نظام اداری مطلوب و کارآمد در اندیشه نخبگان رسائل نویس دوره قاجاریه است. از این منظر نیز می توان ناکارآمدی های نظام اداری دوره قاجاریه را از دید این اشخاص شناسایی نمود. این پژوهش با اتکا به ده رساله از دوره ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه قاجار و با روش توصیفی- تحلیلی در حوزه مطالعات کتابخانه ای سامان یافته است. دستاوردهای تحقیق نشان می دهد در اندیشه رسائل نویسان دوره قاجاریه، نوسازی اداری می بایست بر اساس توجه به پانزده خصیصه مورد توجه قرار گیرد.
۱۴.
کلیدواژه‌ها:
توسعه نیافتگی سیاسی نهادگرایی داگلاس نورث خشونت انقلاب اسلامی
این مقاله با تمرکز بر علت توسعه‌نیافتگی سیاسی ایران در دوران پهلوی دوم بر این دعوی است که مانعِ اصلی توسعه‌ی سیاسی در ایرانِ دوران پهلوی دوم، غیبتِ نهادها در ساختار اجتماعیِ جامعه و فقدان تفکرِ نهادی در میان نیروهای مرجع سیاسی از جمله جبهه‌ی ملی، حزب توده، اسلام‌گرایان و دربار بوده است. اقتدارگراییِ نظام سیاسی، فرهنگ سیاسی، موانع ژئوپولیتیکی، امتناع اندیشه و غلبه‌ی ایدئولوژی از جمله ابزارهای نظری‌ای هستند که متفکرانِ حوزه‌ی توسعه، تلاش نموده‌اند تا هر یک به نوبه‌ی خود مسأله‌ی توسعه-نیافتگی سیاسی ایران را با اتکاء به آنها مورد تبیین قرار داده و در پرتو آن گره‌ای از کار فروبسته‌ی توسعه در ایران را بگشایند. در تقابل با ابزارهای مزبور، مقاله‌ی حاضر با کاربستِ چارچوب نظری نهادگرای داگلاس نورث، به این نتیجه منتج شد که در ایرانِ دوران پهلوی دوم امکانات نظریِ و عملی لازم برای توزیع نهادمندِ قدرت در میان نیروهایی که از ظرفیت ایجاد خشونت برخوردار بودند، ایجاد نشد و در نتیجه در غیاب تفکر نهادی، همواره کنش سیاسی در ایران در سایه‌ی خشونت و ناامنی بوده است.
۱۵.
کلیدواژه‌ها:
انرژی هسته ای سیاست خارجی پسا برجام منافع ملی روسیه ایران
توافق نامه هسته ای ایران که در سال 1394 بین کشورهای 5+1(آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس، آلمان) به انجام رسید، با خارج شدن یک جانبه آمریکا از برجام به حالت تعلیق درآمده است. اگرچه کشورهای غربی و اروپایی از ابتدا با انرژی هسته ای ایران مخالف بودند اما در این میان کشورهایی مانند چین و روسیه نیز از موضوع هسته ای ایران حمایت کردند. روسیه بویژه، از یک طرف همسو با آمریکا از قدرت گرفتن هسته ای ایران نگران هستند و از سوی دیگر از انرژی هسته ای ایران حمایت می کنند. هدف اصلی پژوهش با تمرکز بر موضع روسیه، ارزیابی سیاست خارجی این کشوردر قبال مسئله هسته ای ایران در دوره پسابرجام بر پایه نظریه پیوستگی سطح تحلیل جیمز روزنا است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اگرچه روسیه از برنامه انرژی هسته ای ایران حمایت می کند و با تحریم های آمریکا علیه ایران موافق نیست، با این حال به دلیل منافع و تعاملات تجاری و اقتصادی که با کشورهای اروپایی دارد، سیاست دوگانه ای را برگزیده است. به عبارت روشن تر این کشور با ایران هسته ای مخالف و به دنبال دستیابی به جایگاه ابر قدرتی خود است. روش پژوهش کیفی، روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و داده های فضای مجازی و روش تحلیل؛ توصیفی- تبیینی است.
۱۶.
کلیدواژه‌ها:
قدرت نرم منافع ملی بین المل ایران سوریه عراق
دولت ها در بین الملل جهت پیشبرد منافع ملی خود در رقابت هستند و سعی در ارتقای قدرت و توان ملی خود دارند، مفهوم قدرت یکی از مفاهیم اصلی و کلیدی روابط و سیاست بین الملل است. تا مدت ها در نظریه های قدرت ملی از طریق قدرت سخت اندازه گیری می شد. اما تحولات مفهومی و افزایش سهم و نقش سایر شاخص ها و معیارها همچون جنبه های فرهنگی و ناملموس باعث شکل گیری نگاهی جدید به قدرت گردید با مفهوم قدرت نرم .ایران بعد از انقلاب تلاش نمود وجهه خود را در بین الملل به عنوان یک قدرت نرم نشان دهد، از جمله کشورهایی که در محیط راهبردی ایران قرار گرفته اند کشورهای عراق و سوریه هستند. گرچه با ظهور گروه های تروریستی ایران مجبور به بهره گیری از بخش های از قدرت سخت در این کشورها شده است اما به طور کلی رویکرد ایران جهت رابطه و نفوذ در این کشورها، مبتنی بر رویکرد نرم بوده .با توجه به اینکه دو کشور مورد بحث، در زمینه های مختلف دارای تفاوت های عدیده ای هستند قاعدتاً ایران نمی تواند با راهبردها و سیاست هایی مشابه در پی نفوذ و گسترش عمق استراتژیک خود در این کشورها باشد. مقاله حاضر تلاش شده در چارچوب های نظری قدرت نرم، این تفاوت ها و تشابهات مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد.
