مطالعات راهبردی بسیج

در منظومه فکری مقام معظم رهبری، مشارکت و حضور فعال مردم یکی از ارکان اصلی تحقق جهش تولید در اقتصاد کشور محسوب می شود. ایشان بر این باورند که برای رسیدن به شکوفایی اقتصادی، همه عناصر و منابع موجود در کشور باید به طور هماهنگ و یکپارچه مورد بهره برداری قرار گیرند. هدف مقاله حاضر دستیابی به عناصر و مؤلفه های اساسی تبیین شعار تحقق جهش تولید با مشارکت مردم، در منظومه فکری مقام معظم رهبری است. روش مورد استفاده، روش تحلیل مضمون است. مطابق نتایج حول موضوع جهش تولید با مشارکت مردم، 4 مضمون فراگیر (زمینه ای، ساختاری، رفتاری، تسهیل گر)، 15 مضمون سازمان دهنده (استفاده از ظرفیت های مردمی، توانمندسازی مردم، برنامه ریزی و یافتن راه حضور در میدان عمل، استفاده از توانایی های مردم، سرمایه گذاری مردم در بخش خصوصی، شرکت های دانش بنیان، حمایت سرمایه گذار، اقتصاد مقاومتی به مثابه اقتصاد مردمی، اهمیت به قشر کارگر، رونق کشاورزی، مشارکت مردم در ترویج فرهنگ مصرف کالای ایرانی، حمایت از کالای ایرانی، پرهیز از گرایش به برندهای خارجی، پرهیز از مصرف کالای خارجی مشابه داخل، اطلاع رسانی به مردم جهت مشارکت اقتصادی) و 71 مضمون پایه استخراج شد. براساس بیانات رهبر معظم انقلاب، استفاده از زیرساخت های کشور، بهره گیری از ابتکارات و خلاقیت های مردمی، بهره مندی از توانمندی های مدیریتی فعالان اقتصادی، استفاده از نیروی انسانی جوان و تحصیلکرده و حمایت از شرکت های دانش بنیان و بسیج مردمی در عرصه اقتصادی می تواند زمینه ساز تحقق جهش تولید در اقتصاد ملی باشد.

تحقیق حاضر با هدف تبیین مولفه های حکمرانی خوب با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری در نظر گرفته شد. بررسی ادبیات موضوع نشان می دهد که حکمرانی خوب شامل دولت و حاکمیت به عنوان یک نهاد توانمند، در چارچوب قانون اساسی، جامعه مدنی، بخش خصوصی، شهروندان متعهد و ساختار نهادی بین المللی/جهانی است. مشارکت و تعامل را در یک محیط ملی و بین المللی به طور فزاینده پیچیده، متنوع و پویا، ترویج می کند. میراث فرهنگی، ارزش های سنتی، واقعیت های زیست محیطی، فرهنگ سیاسی و ساختار اقتصادی باید در تعریف و تعیین مولفه های حکمرانی خوب در نظر گرفته شوند. با توجه به تحقیقات و مطالعات متعدد، مولفه های زیادی برای حکمرانی خوب گزارش شده است اما در این مطالعه مولفه های ارائه شده در برنامه توسعه سازمان ملل متحدد در نظر گرفته شده و با استفاده از طرح سوال از طریق هوش مصنوعی(AI) و برنامه ChatGPT همین مولفه ها در پاسخ ارائه شدند. در بخش مدلسازی، روابط بین مجموعه مولفه ها تعیین گردید و بر اساس میزان قدرت نفوذ و وابستگی آن ها، مولفه «کنترل فساد» به عنوان مولفه پیوندی تعیین شد، مولفه ایی که هرگونه اقدامی در مورد آن، علاوه بر اینکه مستقیماً بر سایر مولفه ها اثر می گذارد، می تواند در قالب بازخورد از سایر مولفه ها بر خود، تاثیرپذیر باشد. به این معنا که حکمرانی خوب عدالت پایه در سایه کنترل فساد تحقق پیدا می کند. واژه ایی که گمشده و مورد انتظار تمام عدالت خواهان جامعه بشری است. این یافته کلیدی در راستای جمله تاریخی و ماندگار مقام رهبری است که فرمودند: « با دستمال کثیف نمی شود شیشه را پاک کرد».

شناخت شایستگی در سازمان، نقطه شروع بسیاری از پیاده سازی های منابع انسانی مانند مدیریت استعداد و جانشین پروری است. توجه به این موضوع می تواند در تمامی ابعاد عملکردهای ورودی و خروجی یک سازمان را بهبود بخشد، به ویژه در محیط رقابتی. هدف این تحقیق، طراحی الگوی شایستگی مسئولین خادمین اردوها ی راهیان نور کشور است. رویکرد پژوهش این تحقیق از نوع آمیخته است، که در دو فاز کیفی و کمی طراحی و اجرا شده است. در فاز نخست، از روش تحقیق تحلیل مضمون بهره گرفته شده و با استفاده از مبانی نظری همچنین با مطالعه ی اسناد راهیان نور و بررسی کامل منویات مقام معظم رهبری در مورد شایستگی مسئولین به مصاحبه با خبرگان مسئولین خادمین پرداخته شد. شاخصه های شایستگی مسئولین خادمین یا مضامین پایه استخراج شدند و با تحلیل مصاحبه ها و مضامین پایه، این مضامین دسته بندی شده و به هر دسته، مضمون سازمان دهنده اطلاق گردید. نتیجه دسته بندی منجر به استخراج هفت مضمون سازمان دهنده شد.که عبارت اند از: خصوصیات ظاهری، خصوصیات شخصی، سیاسی، تعالی اخلاق، مهارت هایی تخصصی، تجربیات و دیدگاه. درفاز دوم پژوهش میزان اهمیت هر شاخص با استفاده از طیف لیکرت بدست آمد. با استفاده از روش وزن دهی رتبه بندی میزان وزن و رتبه هرشاخص و همچنین مضامین سازمان دهنده تعیین گشت. با توجه به نتایج بدست آمده به ترتیب شاخص های سیاسی 40 درصد، خصوصیات شخصی19درصد، تعالی اخلاق16درصد و مهارت های تخصصی با 12 درصد بیشترین اهمیت را از دیدگاه خبرگان بدست آوردند. در نهایت برای اجرای بهتر این فرآینده الگوی شایستگی مسئولین خادمین اردوهای راهیان نور طراحی گشت.

در تاریخ روابط اعراب و رژیم صهیونیستی از زمان اشغال فلسطین و جنگ های اعراب و اسرائیل، نوعی بدبینی نهادینه شده از سوی دو طرف به یکدیگر است. این مسئله کماکان به قوت خود باقی است، به گونه ای که سران رژیم صهیونیستی همواره به اعراب به مثابه یک تهدید نهادینه شده نگریسته اند. هدف از این تحقیق بررسی استراتژی رژیم صهیونیستی اسرائیل در برقراری روابط اعراب و اسرائیل با تهدید جلوه دادن جمهوری اسلامی ایران می باشد. ازاین رو روش تحقیق، مطالعاتی و به صورت توصیفی-تحلیلی با رویکرد تبارشناسی تاریخی است که با استفاده از منابع اسنادی، تاریخی و اطلاعات مربوط به گذشته و حال تحقیق صورت می گیرد. پس از مجموعه حوادث پیمان های دوستی اعراب و اسرائیل با میانجی گری آمریکا، شکنندگی ژئوپلیتیکی و آسیب پذیری سیاسی و امنیتی اعراب و اسرائیل به بیشترین میزان خود حداقل در چهار دهه اخیر رسید. به همین سبب، ترس فزاینده از انزوای سیاسی و رویارویی با تهدیدات ایران را می توان نخستین و مهم ترین علت برقراری روابط اعراب و اسرائیل دانست. از طرفی شروع عملیات طوفان الاقصی و جنگ بین اسرائیل و غزه درست است که شاهد کاهش ارتباط اسرائیل و کشورهای عربی بودیم اما با فروکش کردن این جنگ و حمایت آمریکا و کشورهای غربی این احتمال وجود دارد که به زودی شاهد برقراری مجدد روابط دیپلماتیک و افتتاح سفارتخانه ها از سوی این کشورها باشیم. به هرروی شکل گیری روابط رسمی بین کشورهای عربی و اسرائیل به ضرر منافع و امنیت ملی ایران است و موجب ایجاد انشقاق در جهان اسلام و تغییر الگوهای دوستی و دشمنی در منطقه و افزایش ایران هراسی علیه ایران می گردد.

هویت در نظام انقلاب اسلامی ایران، بر اساس اندیشه های سیاسی امام خامنه ای، یک مفهوم چندبعدی و پویاست که شامل ابعاد فرهنگی، دینی، اجتماعی و سیاسی است. امام خامنه ای با تأکید بر پیوند ناگسستنی میان دین و سیاست، هویت اسلامی-انقلابی را به عنوان رکن اساسی در شکل دهی به جامعه اسلامی مطرح می کنند. این پژوهش با هدف تبیین اندیشه سیاسی امام خامنه ای پیرامون مولفه های هویت در نظام انقلابی است و با بررسی ابعاد مختلف هویت در گفتمان انقلاب اسلامی، به تبیین نقش مؤلفه های مذکور در تقویت و استمرار نظام انقلابی می پردازد و تلاش می کند تا با تحلیل دیدگاه های امام خامنه ای، نقش این هویت در مقابله با چالش های معاصر و تهدیدات فرهنگی-سیاسی نظام سلطه جهانی را بررسی نماید. تحقیق از نوع کیفی می باشد و به روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری تحقیق مجموعه سخنرانی های مقام معظم رهبری از سال 1380 تا 1403 پیرامون مفهوم هویت و معنای آن در چارچوب نظام انقلابی می باشد. ابتدا این سخنرانی ها مورد مطالعه قرار گرفت و در گام بعدی مفاهیم و کلمات کلیدی آن ها مضمون یابی، کدگذاری و سپس مقوله بندی گردید. نتایج تحقیق نشان داد که از دیدگاه امام خامنه ای هویت نظام انقلابی می بایست تماما بر مبنای حکومت خداوند و مبانی اسلامی و سه مولفه هویت اسلامی، هویت انقلابی و هویت ایرانی استوار باشد و بر اساس آن ها عمل گردد. در این چارچوب، مؤلفه هایی چون استقلال سیاسی، مقاومت در برابر نظام سلطه، عدالت خواهی، وحدت امت اسلامی و تقویت روحیه انقلابی در میان مردم، به ویژه جوانان، از اهمیتی ویژه برخوردارند.

هدف: آموزش و پرورش، به عنوان بزرگترین نهاد آموزشی کشور اهمیت ویژه ای در شکل گیری فرهنگ، سیاست، اقتصاد و اجتماع دارد، زیرا سنگ بنای این حوزه ها در آموزش و پرورش گذاشته می شود. هدف این مقاله نیز تبیین جایگاه آموزش و پرورش در گام دوم انقلاب است.روش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی-توسعه ای و از نوع پژوهش های آمیخته است. روش پژوهش در بخش کیفی از نوع تحلیل محتوا و در بخش کمی توصیفی پیمایشی است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی پژوهش شامل 13 نفر از خبرگان علمی و مدیران وزارت آموزش و پرورش بودند که با آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد.و نمونه آماری بخش کمی این تحقیق 360 نفر از معلمان و مدیران مدارس و کارشناسان مناطق آموزش و پرورش شهر تهران بود به منظور تحلیل داده ها در بخش کیفی از تکنیک تحلیل تم و در بخش کمی از آمار توصیفی و استنباطی و همچنین نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده شد.یافته ها: الگوی اجرای سند در چهار نمودار با مولفه های اسلامی کردن آموزش و پرورش ، ساحت های شش گانه سند تحول، رسالت آموزش و پرورش بر مبنای انتظارات رهبری و پایش و نظارت می باشد که در هر نمودار شاخص هایی مطرح شده است. همچنین نتایج تحلیل کمی نیز موید معنی داری ارتباط بین شاخص ها و مولفه های مدل تحقیق در سطح آلفای 05/0 است.نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که برای اجرایی نمودن سند تحول بر مبنای بیانیه دوم انقلاب اسلامی، باید مراحل مد نظر این مدل محقق شود تا به نتایج دلخواه دست یابیم.