فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷۶۱ تا ۷۸۰ مورد از کل ۲٬۸۸۰ مورد.
حوزههای تخصصی:
هدف: محققان در این مقاله به بررسی ضرورتها و چالشهای بومی سازی برنامه درسی علوم تربیتی در ایران پرداخته و نحله های مختلف آن را در حوزه علوم تربیتی بررسی کرده است. روش: در پژوهش حاضر از روشهای تحلیل مفهومی و قیاس نظری استفاده شده است. یافته ها: در این رویکرد با تفکیک مفاهیم مختلف در گفتمان علوم تربیتی بومی، چهار مورد از مهم ترین ضرورتهای بومی سازی برنامه درسی علوم تربیتی در ایران، شناسایی و مهم ترین چالشهای آن استخراج شد که عبارتند از: 1) تفابل فرهنگ اسلامی ایرانی با فرهنگ غربی، 2) فقدان دانش اسلامی پایه در اساتید علوم تربیتی، 3) نبود برنامه های درسی بومی برای علوم تربیتی، 4) عدم حمایت برخی روشنفکران ایرانی از بومی سازی علوم تربیتی و 5) حجم زیاد ترجمه ها به جای اقتباس در علوم تربیتی بومی. نتیجه گیری: نقد و بررسی ضرورتها و تحلیل جامعی از چالشهای بومی سازی علوم تربیتی نشان داد با دوری از هر گونه افراط و تفریط در دانش بومی و دانش جهانی می توان در مواجهه با فرصتها و چالشهای پیش رو، تصمیمات بهتر و مؤثرتری اتخاذ کرد وگامی در مسیر بومی سازی برنامه درسی علوم تربیتی در ایران برداشت.
راهبردهای معماری آینده خدمت سربازی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی ناجا سال ۵ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۶
119 - 146
حوزههای تخصصی:
سازماندهی و تخصیص بهینه مشمولان خدمت سربازی به عنوان یکی از مهم ترین وظایف سازمان وظیفه عمومی ناجا، نیازمند اتخاذ راهبردهایی آینده نگر است؛ بنابراین، طرح روش عملیاتی تدوین راهبردهای خدمت سربازی در افق آینده از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. تحقیق حاضر در چهار مرحله، راهبردهای بهینه خدمت سربازی را تدوین و اولویت بندی می نماید. در این تحقیق، ابتدا با به کارگیری روش مدیریت راهبردی، از ماتریس SWOT استفاده و نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای خدمت سربازی شناسایی شد و سپس با استفاده از نظرات خبرگان، غربال و راهبردهای ابتدایی پردازش شدند. در مرحله دوم، با به کارگیری الگوی ترکیبی AHP-SWOT راهبردهای بهینه خدمت سربازی رتبه بندی شدند و در ادامه، با هدف انتخاب راهبردهای آینده نگر، معیارهای جدید توسط خبرگان مورد پردازش قرار گرفتند. در مرحله چهارم نیز با استفاده برنامه ریزی تخصیص خطی فازی (FLAP) در شرایط تعارض تصمیم گیرندگان، راهبردهای عملی طی 11 گام اولویت بندی شدند. یافته ها نشان می دهد که دو راهبرد با اولویت بالا به ترتیب عبارتند از: 1.طراحی سامانه هوشمند تخصیص بهینه؛ 2. به کارگیری کارآمد مشمولان خدمت سربازی. درحقیقت، نتایج حاصل از این تحقیق، راهکارهای مناسبی را در اختیار برنامه ریزان جهت تصمیم گیری درخصوص راهبردها و اجرای مناسب طرح های بهینه انجام خدمت سربازی قرار خواهد داد. در آخر، با هدف مراوده استراتژیک و براساس عنصر نفوذ عملی، طرح هایی در راستای عملیاتی نمودن راهبردهای منتخب پیشنهاد گردیده است.
معرفی و ارزیابی طبقه بندی های رویکردهای علم دینی؛ گامی به سوی طبقه بندی جامع رویکردهای علم دینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: کثرت روزافزون رویکردهای ارائه شده در زمینه علم دینی، فرایند آموزش، سیاستگذاری و برنامه ریزی در زمینه علم دینی را مشکل ساخته است. صاحب نظران علم دینی در ایران، با برجسته کردن مشابهت های مبنایی، دیدگاههای ارائه شده در زمینه علم دینی را طبقه بندی کرده اند. هدف مقاله، معرفی و نقد طبقه بندی های موجود نظریه های علم دینی بود. روش: در مرحله توصیف رویکردهای موجود علم دینی از روش کتابخانه ای و در مرحله ارزیابی رویکردها از روش تحلیلی استفاده شد. یافته ها: طبقه بندی های موجود همه رویکردهای علم دینی را پوشش نداده اند و بیشتر به رویکردهای معرفتی در زمینه علم دینی توجه کرده اند. همچنین به تنوع دیدگاه نظریه پردازان این عرصه توجه نداشته اند. نتیجه گیری: با معرفی و نقد طبقه بندی های موجود رویکردهای علم دینی، زمینه برای ارائه طبقه بندی دقیق تر، منسجم تر و جامع تر در زمینه علم دینی فراهم شد.
سنجش تفکر انتقادی: معرفی شیوه های سنتی و نوین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۱۳ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۱
183 - 215
حوزههای تخصصی:
در دهه اخیر، تفکر انتقادی به عنوان یک هدف آموزشی در بسیاری از نظام های آموزش عالی جایگاه ویژه ای یافته است. بنابراین، شناخت شیوه های سنجش این مهارت برای پرورش صحیح آن در میان یادگیرندگان، مستلزم بذل توجه است. مقاله حاضر، با هدف معرفی رویکردهای موجود در فرایند سنجش تفکر انتقادی به روش اسنادی نگاشته شده است. پس از جستجوی اسناد مرتبط در پایگاه های علمی خارجی ساینس دایرکت، وایلی، جی استور، اریک، پروکوئست، وب آوساینس، تیلور و فرانسیس و پایگاه های داخلی اس آی دی و نورمگز و سایت های مربوط به تفکر انتقادی شامل انجمن دانشگاه ها و کالج های آمریکا، خدمات آزمون آموزشی، تفکر انتقادی، آزمون کالج آمریکا و شورای کمک به آموزش، در بازه زمانی 1980 تا 2017، 32 سند بازیابی شد. از این تعداد، 20 سند طبق ملاکِ صاحب نظر بودن نویسندگان در زمینه تفکر انتقادی، به روز بودن و مرتبط بودن، انتخاب شدند. تحلیل اسناد، با استفاده از تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. یافته ها، به شناسایی ابزار های تفکر انتقادی در دو رویکرد سنتی و نوین منجر شد. درمجموع، بنا به چالش های موجود در آزمون های رویکرد سنتی، انتظار می رود برای ایجاد یک وضعیت مطلوب در سنجش این مهارت، ابزارهای بازپاسخ در رویکرد نوین با یک روش کیفی مورد توجه متخصصان این حوزه قرار گیرد.
ارزیابی ادلّه انکار علم دینی (بر اساس دیدگاه عبدالکریم سروش)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: مخالفان علم دینی از منظرهای گوناگونی تولید علم دینی را انکار کرده اند. از مشهورترین مخالفان علم دینی در جامعه ما، عبدالکریم سروش است. هدف از نگارش این مقاله، تبیین و ارزیابی دیدگاه وی در انکار علم دینی بود. روش: روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و در استنتاج، توصیف و تحلیل و نقد است. یافته ها: سروش برای انکار علم دینی از ادلّه مختلفی استفاده کرده که عمده آنها عبارتند از: نفی علم دینی از طریق تحریف محل نزاع؛ امتناع علم دینی؛ نفی علم دینی از طریق موضوع، روش، غایت و فرایند تولید علم؛ تلقی تجربی از علم؛ جدایی دانش از ارزش و رویکرد حداقلی به دین. نتیجه گیری: ادلّه سروش در انکار علم دینی دارای اشکالات و چالشهای اساسی است.
کاربست تحلیلی مبانی انسان شناختی قرآنی در نظریه قرار اجتماعی توماس هابز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از این تحقیق، اثبات این مطلب بود که ایجاد تغییر در مبانی و پیش فرضهای انسان شناختی هابز، موجب تغییر در محتوای نظریه قرار اجتماعی وی خواهد شد. این پژوهش گام آغازین در راستای دستیابی به نظریه قرارداد اجتماعی اسلامی با محوریت آموزه های قرآنی است. روش: مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، به استخراج مبانی انسان شناختی نظریه قرار اجتماعی هابز و جاگذاری مبانی انسان شناختی قرآنی در این نظریه پرداخته است. یافته ها: علوم انسانی بر پیش فرضهای انسان شناختی خاصی استوار است و نظریه هایی که در این علوم ارائه می شود، مستقیم یا غیر مستقیم بر این پیش فرضها مبتنی است. بر این اساس، جهت گیری دیدگاهها و نظریات یک شخصیت علمی به مبانی انسان شناختی او وابسته و در ارتباط است؛ به طوری که تغییر در مبانی و پیش فرضهای او موجب تغییر در نظریه های وی خواهد شد. نتیجه گیری: پس از جایگزینی مبانی انسان شناختی قرآنی در نظریه قرار اجتماعی، تغییرات اساسی در این نظریه به وجود آمد.
گونه شناسی تفاسیر عرفانی و تحلیل آنها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف در نوشتار پیش رو، شناساندن انواع تفاسیر عرفانی به عنوان روشی در تفسیر و بیان گونه گون بودن این روش تفسیری بود. تقسیم بندی به همراه تحلیل گونه ها، در حوزه آموزش و درک مطالب تفسیری مفید خواهد بود. روش: تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر اسناد کتابخانه ای تنظیم شده است. یافته ها: به دلیل ذو بطون بودن قرآن و انسان، تفسیر عرفانی دارای مراتب است. کتابهای روش تفسیری در تقسیم بندی تفاسیر عرفانی، به دو یا سه نوع از تفسیر عرفانی اشاره کرده اند. تفاسیر عرفانی از گذشته تا کنون، سیر تکاملی خویش را می پیمایند و باید شناخته شوند. نتایج: تفسیر عرفانی به دو دسته تقسیم می شود: عرفان عملی و عرفان نظری؛ عرفان عملی شامل تفسیر باطنی(کاملاً مخالف ظواهر (افراطی) و تا حدودی موافق ظواهر(اعتدالی)) و تفسیر صوفی شامل تفسیر رمزی، اشاری، کشفی، الهامی، ذوقی و تداعی معانی است. تفسیر نظری شامل تفسیر بر اساس عرفان نظری و تفسیر انفسی است.
دلایل مرتضی مطهری درباره معناداری علم اجتماعی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از نگارش این مقاله، بازسازی و صورت بندی دلایل مرتضی مطهری درباره معناداری علم اجتماعی اسلامی بود. بر این اساس، هم نظر اثباتی و مستقل وی بیان شده است و هم گفته های نفی ای و انتقادی دیگران پاسخ داده شده اند. روش: گردآوری داده های این مقاله، متن مدار بود و در مرحله تحلیل داده ها نیز روش استنباطی و استنتاجی مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی به کار گرفته شد. یافته ها: نقدهای مرتضی مطهری به بی معناانگاری علم اجتماعی اسلامی عبارتند از: اکثری انگاری مضمونهای اجتماعی اسلام، متداخل انگاری غایت اسلام با علم اجتماعی، همساز انگاری منطق معرفتی اسلام با علم اجتماعی، عدم نسبی انگاری معرفت اسلامی و آمیخته انگاری تعلیل اسلامی با علم اجتماعی. نتیجه گیری: اولاً، علم اجتماعی اسلامی از لحاظ نقلی و درون دینی، موجّه است و اسلام دارای چنین پیوندی با علم اجتماعی است؛ ثانیاً، از لحاظ عقلی و برون دینی نیز مانع ابطال کننده ای در برابر معقولیت علم اجتماعی اسلامی وجود ندارد؛ ثالثاً، علم اجتماعی اسلامی افزون بر امکان و معناداری، ضروری و بایسته است و ما باید در پی نظریه پردازی درباره آن باشیم.
الگوی شایستگی فرماندهان در تحقق امنیت پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی ناجا سال ۵ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۶
51 - 86
حوزههای تخصصی:
این نوشتار با موضوع شایستگی های فرمانده مؤثر در تحقق امنیت پایدار از یک سو، متأثر از نقش امنیت پایدار در تحقق سعادت دنیوی و اخروی انسان، بهینه کردن منابع در فرآیند تحقق اهداف و دفع تهدیدات در ابعاد اعتقادی، اقتصادی، اجتماعی، انتظامی، امنیتی، سیاسی، فرهنگی و نظامی است و از سوی دیگر، متأثر از نقش شایستگی های فرمانده در بسیج و تمرکز منابع، وحدت فرماندهی، ایجاد انگیزه، کنترل و هدایت مطلوب و... در فرآیند تحقق رسالت می باشد. این نوشتار از حیث هدف، کاربردی است و از حیث سطح تحلیل آمیخته، برخوردار از ماهیتی توصیفی تحلیلی و از حیث رویکرد و طبقه بندی کیفی، متکی به مصاحبه و مطالعه و از حیث کمی، متکی به پرسش نامه است. براساس تجزیه و تحلیل صورت گرفته، آماره کای دو233/182 و درجه آزادی 23 و سطح معناداری000/0 تعیین گردید. نظر به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها، میانگین رتبه شایستگی ها به ترتیب اطاعت پذیری53/16، رازداری5/16، روحیه جهادی47/16، حُسن تدبیر5/15، قاطعیت4/14، خطرپذیری 25/14، بصیرت مداری 28/13 اشراف اطلاعاتی 85/10 می باشد و بر اساس نتایج، با نهادینه سازی الگوی فوق، طیف کاملی از گزینه های یک دفاع لایه بندی شده در پنج سطح امنیت(سیاسی، اعتقادی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) با رویکرد امنیت پایدار برای نظام اسلامی ایجاد خواهدشد.
بررسی دیدگاه اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز نسبت به مؤلفه های اسلامی شدن دانشگاهها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های مؤثر بر اسلامی شدن دانشگاهها در دانشگاه آزاد اسلامی تبریز انجام شد. روش: روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی و ماهیت آن، کاربردی است. جامعه آماری 512 نفر و حجم نمونه آماری 105 نفر به صورت هدفمند انتخاب شد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از تحلیل عاملی، آزمون تی مستقل، یومن- ویتنی و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد. یافته ها: اساتید، مؤلفه های فرهنگی- تربیتی و آموزشی را بر اسلامی شدن دانشگاه مؤثر می دانند. با مقایسه میانگین رتبه ای، مؤلفه های فرهنگی- تربیتی، آموزشی، پژوهش- فنّاوری و مدیریتی در اولویت اول تا چهارم قرار دارند. در مؤلفه های چهارگانه مزبور بین دیدگاه اساتید بر حسب جنسیت، گروه تحصیلی، سطح تحصیلات، سنوات خدمت و مرتبه علمی، تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد مؤلفه های فرهنگی- تربیتی و آموزشی، تأثیر قابل توجهی در اسلامی شدن دانشگاهها دارند. توجه و توسعه راهبردمحور این مؤلفه ها، موجب اسلامی شدن دانشگاه خواهد شد..
بررسی کیفی علل انگاره های ذهنی نادرست از خداوند(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف : از آنجا که انگاره های نادرست از خداوند به شدت بر رفتار و تعامل ما با خداوند و انسانها اثرگذار است، این پژوهش با هدف شناسایی علل انگاره های نادرست از خداوند انجام شد و در پی آن بود به این سؤال پاسخ دهد که عوامل پیدایش تصورات نادرست از خداوند در بین افراد چیست. روش: بدین منظور از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 22 نفر از دانشجویان دختر مقطع لیسانس دانشگاه میبد که از طریق نمونه گیری مبتنی بر هدف با حداکثر تنوع انتخاب شدند، اطلاعات پژوهش جمع آوری شد. داده ها بعد از مصاحبه با 18 نفر به نقطه اشباع رسید، ولی برای حصول اطمینان تا 22 نفر ادامه یافت. پس از پیاده کردن مصاحبه های ضبط شده و گزاره نویسی، به تحلیل داده ها به روش تفسیری پرداخته شد و کدهای اولیه استخراج شدند. این کدها بر اساس شباهتها دسته بندی و طبقه بندی شده و در قالب مقولات شکل گرفتند. یافته ها : 75 مفهوم در کدگذاری اولیه و 32 مقوله در کدگذاری باز به دست آمد که با حذف موارد تکراری، به 52 مفهوم و 19 مقوله تقلیل یافت که علل خداانگاره های نادرست را تشکیل می دهند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، برخی از علل خداانگاره های نادرست عبارتند از: غلبه حس گرایی در معرفت شناسی، نقص اطلاعات، راحت طلبی، عدم آموزش/ عدم آموزش صحیح و ... .
ارزیابی نهادها و شیوه های افتراقی کشف جرایم اقتصادی در نظام کیفری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی ناجا سال ۵ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۷
87 - 108
حوزههای تخصصی:
بزهکاری اقتصادی به عنوان یک پدیده جنایی نوظهور، یکی از چالش های مهم در جوامع بشری است. ماهیت رفتارهای مجرمانه بزهکاران اقتصادی و تزویرآمیز بودن آن به همراه رویت پذیری اندک، گستردگی دامنه خطر و نیز برخورداری مرتکب از اطلاعات خاص با رقم سیاه بزهکاری موجب می شود تا شیوه ها و نهادهای عمومی در مرحله کشف، از کفایت لازم برخوردار نباشند؛ بنابراین، افتراقی شدن مرحله کشف در آیین دادرسی کیفری مرتبط با جرایم اقتصادی، ضرورتی غیرقابل اجتناب است. پژوهش حاضر، که با هدف ارزیابی نهادها و شیوه های افتراقی کشف جرایم اقتصادی در نظام کیفری به نگارش درآمده است، از نوع کیفی و به لحاظ تبیین یافته ها، تحلیلی توصیفی است؛ بدین صورت که جهت پاسخ به پرسش های پژوهش، ابتدا به شناسایی نهادهای متفاوت از دستگاه عدالت کیفری در کشف جرایم اقتصادی پرداخته شده است و در ادامه، شیوه های افتراقی مرتبط با کشف بزهکاری اقتصادی و جایگاه هریک در نظام کیفری ایران مورد بررسی قرار گرفته است. طبق یافته های تحقیق، سیاست جنایی ایران با فاصله گرفتن از نظام دادرسی کیفری عمومی که دادسرا را عهده دارکشف جرم می داند، در تلاش است تا با تفویض اختیارات متعدد به نهادهای قوه مجریه و سایر دستگاه های خدمات عمومی و با به کارگیری سیاست جنایی مشارکتی در هسته های مختلف جامعه، یک نظام سراسری بین کشف و تعقیب جرایم در قلمرو بزهکاری اقتصادی را پدیدار سازد. نظام دادرسی کیفری ایران، با وجود به کارگیری موازین عمومی کشف درخصوص جرایم اقتصادی، تحت تأثیر اسناد بین المللی، در مواردی، نهادهای متفاوت از دستگاه عدالت کیفری را به همراه شیوه های مشخص کشف جرم پیش بینی نموده است اما تمامی شیوه های موثر مرتبط با کشف بزهکاری اقتصادی، به شکلی نظام ند و یکپارچه موردتوجه قانونگذار قرار نگرفته است.
بررسی توانمندی دانشگاه های دولتی برتر کشور در توسعه حرفه ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی (مطالعه موردی: دانشگاه شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
نامه آموزش عالی سال ۱۳ بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۹
109 - 127
حوزههای تخصصی:
هدف از این مطالعه، بررسی میزان توانمندی دانشگاه های دولتی برتر کشور در توسعه حرفه ای از منظر دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز بود که به روش توصیفی-پیمای شی از نوع ارزیابی اجرا شد. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 236 نفر از آنها به عنوان نمونه، انتخاب و درنهایت داده های 218 نفر از آنها گردآوری و تحلیل شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه توانمندی توسعه حرفه ای محقق ساخته است که روایی و پایایی آن، محاسبه و تأیید شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، نرم افزار SPSS23 و آزمون های تی تک نمونه ای، تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر و تحلیل واریانس ترکیبی بهره گرفته شد. یافته های پژوهش نشان داد که از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی، توانمندی دانشگاه شیراز در توسعه حرفه ای آنان پایین تر از حد متوسط است. تفاوت معنی داری میان ابعاد توسعه حرفه ای به طور کلی و نیز از دیدگاه دانشجویان دختر و پسر وجود دارد.
ماهیت مدل و مؤلفه های مدل شناختی در تولید علوم انسانی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از این مقاله طراحی مدل و مدلسازی به عنوان گامی مهم در پیشبرد ادبیات بحث علم دینی و تحقق عملی پروژه علوم انسانی اسلامی بوده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که مطالب آن به روش کتابخانه ای جمع آوری شده است. یافته ها: مدل به لحاظ مفهومی، مجموعه ای منسجم و هماهنگ از مبانی، پیش فرضهای متافیزیکی و فلسفی علم و به لحاظ منطقی و روش شناختی، مشخص کننده و در بردارنده عناصر و مؤلفه های روش شناختی تولید علم است. مؤلفه های مدل شناختی به دو دسته عام و خاص قابل تقسیم اند. مؤلفه های عام با توجه به عناصر مقوّم تعریف مدل، سه مؤلفه تبیین مبانی و بنیاد های نظری، تبیین صحیح روش شناسی و نظامندی و انسجام مراحل و عناصر دخیل در تکون معرفت اند. مؤلفه های عام فرعی، مجموعه مؤلفه های مدل شناختی مستخرج و قابل ارجاع به مؤلفه های اصلی اند؛ از جمله: تبیین جایگاه عقل و تجربه در تولید علم دینی، نقش محقق و کنشهای انسانی، تنوع منابع معرفتی و تکثّر روش شناختی، ارزش پذیری نظام علم. مؤلفه های خاص مدل شناختی نیز تأمین کننده وجه اسلامیت مدل می باشند. نتیجه گیری: مطالعه تطبیقی و دقیق الگوها و نظریات داخلی و خارجی و بررسی مهم ترین چالشها و محلهای نزاع در علم دینی، به طراحان مدل در استکشاف مؤلفه های تکون علم دینی و اجماع نظری برای اتخاذ طرحی بایسته در فرایند مدلسازی یاری می رساند.
نقد محتوایی احادیث ناظر به جنین شناسی، با تأکید بر مصداق شناسی ترابط علم و دین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: مقاله پیش رو در صدد ارزیابی محتواییِ روایاتی بود که در آنها نکاتی در زمینه مسائل علم جنین شناسی بیان شده است و رویکرد آن، یافتن جایگاه این روایات در مصداق شناسی نحوه رابطه متقابل علم و دین بود. روش: با بررسی منابع کتابخانه ایِ معتبر در حوزه جنین شناسی و جستجو در تفاسیر اثری و منابع روایی فریقین، مطالعه تطبیقی صورت گرفت و گزاره های روایی متعارض با یافته های علوم تجربی از روایاتی که با یافته های علمی توافق و حتی بر آنها تقدّم دارند، متمایز شدند. یافته ها: با بررسی تطبیقی میان روایات اسلامی و یهودی و دستاوردهای علمی، تعارض خرافات و جعلیّات اسرائیلی با علم، و نفوذ این خرافات به برخی روایات اسلامیِ ناظر به جنین شناسی اثبات شد. برای مثال، زمانبندی 30 یا 40 روزه برای «نطفه»، «علقه» و «مضغه» و همچنین تعیین زمان چهار ماهگی برای تعیین جنسیّت جنین در این روایات، در تعارض با یافته های علمی و تجربی می باشند و این تعارض، عدم اعتبار برخی گزاره های رواییِ منسوب به دین را ثابت می کند. اما تعیین زمان 9روزگی برای لانه گزینی نطفه در روایت امام باقر(ع) یک اعجاز علمی محسوب می شود. نتیجه گیری: علاوه بر اثبات شمول علم امام معصوم نسبت به تکوینیّات و توافق علم و دین، عدم تعارض علم برهانی و گزاره دینی معتبر از نظر محتوا و سند تأیید می شود.
بررسی تحلیلی نظریه های مطرح در مفهوم شناسی جریان و جریان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۴ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۸۵)
1072 - 1031
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف در این مقاله، استخراج مؤلفه های مفهوم «جریان اجتماعی» و «جریان شناسی» بر اساس آرای صاحب نظران بود. روش: این مقاله به روش توصیفی و تحلیل محتوای کیفی، با استفاده از منابع کتابخانه ای و با رهیافتی درجه دومی به رشته تحریر درآمد. یافته ها: از مجموع آرای صاحب نظران، هفت مؤلفه «جریان» کشف شد که بر اساس آن می توان تعریفی جامع از جریان شناسی ارائه داد. نتیجه گیری: جریان شناسی، رهیافت جدیدی در آموزش و پژوهش مباحث تاریخی، فکری، فرهنگی است که بر خلاف شیوه های سنّتی، هم برای مخاطبان جذّابیت دارد و هم به مرحله کاربرد نزدیک است. با توجه به هفت مؤلفه مستخرج از تحلیل مضامین آرای صاحب نظران؛ یعنی «هویت اجتماعی»، «اصول و فروض معرفتی»، «سیلان و پویایی»، «عدم رسمیت»، «جمعیت»، «مدیریت»، «اثرگذاری» و همچنین «ضرورت ارتباط ارگانیک میان مؤلفه ها»(که هویت شبکه ای جریان را نتیجه می دهد)، تعریف منتخب از جریان بدین صورت است: «جریان، پدیده اجتماعیِ پویا و سیّال، با هویتی شبکه ای(= سیستمی) غیر رسمی و متشکّل از مجموعه اصول و فروض معرفتی(= نظام مشترک معنایی) است که جمعیتی نظام یافته(= مدیریت شده) بر اساس آن عمل کرده و اثر می گذارند».
مقام بساطت، نقطه عطف حکمت متعالیه و عرفان ابن عربی در مواجهه با بحث صفات الهی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف: دو نظریه عینیت صفات با ذات از سوی صدرالدین و نفی صفات از ذات از جانب ابن عربی، دو رهیافت موازی و مطرح درباره نسبت صفات الهی با ذات اند. امام خمینی در آثار فلسفی و عرفانی دو تلقی را صائب می داند و به تبیین هر یک می پردازد. هدف تحقیق پیش رو، مقایسه نسبت دو نظریه با هم و جستجوی ریشه اختلاف آنها با ملاحظات ترمینولوژیک و آنتولوژیک بود. روش: این تحقیقِ کیفی به روش تحلیلی- توصیفی انجام شده است. یافته ها: دو نظریه به یک نسبت، درست و هماهنگ با قواعد و مفروضات نظام فکری خود بوده، از نظر کاربرد وحدت تشکیکی در زبان برهان و وحدت شخصی در بیان تجارب عرفانی، هر دو رهیافت مقبول امام خمینی می باشند. نتایج: در مکتب وحدت تشکیکی، واجب الوجود، بسیط الحقیقه و حقیقت ساری در تمام مراتب امکانی و متحد با صفات کمالی آنهاست و در مکتب وحدت شخصی، مقام بسیط، صادر اول و مشیت است که ساری در مراتب امکانی و متحد با صفات کمالی آنهاست. حقایق مندمج در واجب الوجود، «مفاتیح غیب» یا «جواهر اسما» و متباین با صفات امکانی و همچون ذات الهی، در پرده غیب و خارج از دسترس معرفت بشراست.
تحلیل و بررسی ادله سلفی گرایان ایران در نقد ولایت تکوینی اهل بیت(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۴ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۸۵)
1092 - 1073
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف از نگارش این مقاله، دفاع صحیح از ولایت تکوینی اهل بیت(ع) به عنوان یکی از آموزه های مهم تشیّع بود که توسط سلفی گرایان ایران مورد نقد و تردید قرار گرفت. روش: برای دستیابی به هدف مقاله، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شد؛ بدین ترتیب که ابتدا دلایل و شبهات سلفی گرایان ذکر و سپس، تحلیل و بررسی شد. یافته ها: بر خلاف دیدگاه سلفی گرایان ایران، اهل بیت(ع) به لحاظ ظرفیت وجودی، با سایر انسانها تفاوت دارند و به اذن خداوند، قادر به تصرّفاتی تکوینی در عالم اند. اشتباه آنان در نگاه گزینشی و ناقص به دسته ای خاص از نصوص دینی بود که اغلب سند معتبری نیز ندارند. نتیجه گیری: ادعای سلفی گرایان ایران در نتایجِ باور به ولایت تکوینی اهل بیت(ع)، همچون: غلو، شرک و تعارض با روایات، نادرست بود و نه تنها این اعتقاد، مفاسدی که سلفی گرایان بیان کردند نداشت، بلکه نصوص دینی اثبات کننده آن بودند و حتی برخی شواهد عقلی مهم نیز وجود داشتند که این نصوص را تأیید کردند
روش شناسی ارزیابی نقش اقتصادی بخش دفاع در ج.ا.ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی ناجا سال ۵ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۸
177 - 203
حوزههای تخصصی:
تعامل نظامیان با اقتصاد ملی در جهان سابقه ای طولانی داشته و تجارب مثبت و منفی زیادی را می‑توان برای آن معرفی کرد. در هر صورت، نقش اقتصادی نیروهای نظامی که اغلب با هدف و انگیزه های موجه صورت می پذیرد، امروزه، به عنوان یک واقعیت در بسیاری از کشورها دیده می شود. تأمین بودجه‑های موردنیاز دفاعی برای پیگیری اهداف نظامی، قوی ترین دلیل شکل گیری نقش های اقتصادی برای بخش های دفاعی بوده است. انگیزه های خود اتکایی نیز همیشه مشوق بسیاری از فعالیت های دارای ماهیت اقتصادی در بخش های نظامی است و در نهایت، نقش های ثانویه ای که اغلب به صورتی الزامی به نظامیان محول شده است نیز در رونق بخشی به تجارت نظامی اثرگذار بوده است. برای بخش دفاع در جمهوری اسلامی ایران نیز زمینه های مرتبط با اقتصاد ملی مانند سازندگی و زمینه های مرتبط با نیازهای بخش دفاع مانند صنایع دفاعی، دامنه وسیعی از نقش های اقتصادی را برای بخش دفاع الزامی کرده است. در این مقاله، ضمن مرور ادبیات تجارت نظامی در جهان و معرفی زمینه های آن در بخش دفاع ج.ا.ایران، دو الگو برای ارزیابی تأثیر این فعالیت ها معرفی و پیشنهاد گردیده است و به عنوان یک مثال، روش ارزیابی در الگوی دوم برای برنامه های سازندگی قرارگاه خاتم الانبیا نشان داده شده است.
الگوی شایستگی های سرمایه انسانی پلیس (مورد مطالعه: دیدگاه های حضرت امام خمینی«ره»)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی ناجا سال ۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۵
113 - 138
حوزههای تخصصی:
سازمان های پیشرو در جهان متلاطم امروزی، بیش از هر دوره و زمان دیگری به اهمیت توجه به منابع انسانی پی برده اند. در سال های اخیر، با ورود مفهوم "سرمایه انسانی" و گذر از دیدگاه های تنگ نظرانه، سازمان ها بیش از پیش به مقوله ارزش محوری روی آورده اند و از کارکنان خود نیز انتظار مجموعه ای از رفتارهای خاص را دارند که نشانگر تعهد آنها نسبت به آن ارزش ها است. پلیس به عنوان سازمانی با گستره مأموریت ها و وظایف متنوع و حساس در همه کشورها، سازمانی انسان محور است که کارکنان آن از نقشی اساسی و مهم در انجام مطلوب مأموریت های آن برخوردار می باشند و بر این اساس، کارکنان پلیس، به مفهوم واقعی، سرمایه سازمان قلمداد می شوند و این سازمان باید در حفظ و ارتقای سرمایه های انسانی خود به طور جدی تلاش نماید. در هر کشوری، سازمان پلیس و کارکنان آن برای حفظ و حراست از نظم، امنیت و آرامش آحاد افراد و جامعه باید از شایستگی ها و توانمندی های لازم برای خدمت به مردم برخوردار باشند اما در نظام اسلامی، شایستگی های کارکنان پلیس می بایست منطبق با آموزه های دینی باشد؛ از این رو، احصای شایستگی های پلیس اسلامی مبتنی بر دیدگاه ها و انتظارات رهبر کبیر انقلاب اسلامی -امام خمینی(ره)- به عنوان مرجعیت جامع دینی و مدیریت عالی نظام، هدف این تحقیق تعیین شده است.در پژوهش حاضر، به منظور گردآوری داده ها و تعیین ابعاد و مولفه های شایستگی های پلیس اسلامی، از روش نظریه داده بنیاد یا نظریه مفهوم سازی بنیادی استفاده شده است. با بهره گیری از دیدگاه ها و رهنمودهای امام خمینی(ره) تعداد 384 گزاره (متن) مرتبط با موضوع تحقیق انتخاب و براساس فرآیند و مراحل روش داده بنیاد یعنی کدگذاری باز، محوری و انتخابی 1821 کد مضمون احصا و اشباع نظری حاصل گردید؛ سپس با تحلیل و تبیین روابط مضامین احصا شده، 88 مفهوم (مولفه) شکل گرفت و از مفاهیم حاصل شده نیز 5 مقوله (بعد) اصلی شامل اعتقادی، اخلاقی، رفتاری، کارآمدی و حرفه ای تعیین و مقوله محوری(باورها و اعتقادات) مشخص شد.