درخت حوزه‌های تخصصی

آینده پژوهی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۶۱ تا ۲۸۰ مورد از کل ۳۲۰ مورد.
۲۶۱.

نقش دولت تمدنی و کنش گری در تاب آورسازی جامعه ایرانی در مقابل عدم قطعیت های آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 1 - 23

کلیدواژه‌ها: دولت تمدنی تاب آورسازی جامعه خط مشی های انطباقی وابستگی به مسیر ظرفیت های انطباقی استحکام درونی زمینه سازی برای تمدن نوین اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۲
هدف: تقویت دولت تمدنی ایران از طریق تاب آورسازی و استحکام درونی جامعه و تقویت مجدد جامعه از طریق استحکام درونی و امکان تکیه بر قابلیت های داخلی دولت تمدنی است. در این تحقیق، پایدار سازی جامعه در مقابل بحران های ناشناخته ی آینده از طریق سیاست گذاری های انطباقی و ایجاد ظرفیت های تاب آوری برای گذار از بحران های آینده مورد بررسی قرار می گیرد.  روش: در این پژوهش از رویکرد تحلیلی توصیفی و مصاحبه های عمیق استفاده شده است. برای گردآوری اطلاعات از اسناد و متون و همچنین مصاحبه با خبرگان به صورت فردی و جلسات گروهی از طریق نمونه گیری اشباع نظری استفاده شده است. یافته ها: وابستگی به مسیر در حوزه سیاست گذاری عمومی مهم ترین مسئله پیش روی دولت تمدنی و جامعه ایرانی در بُعد داخلی است. بنابراین از منظر به چالش کشیدن استحکام درونی و تکیه بر داخل ، وابستگی به مسیر در سیاست گذاری عمومی مهم ترین مسئله دولت تمدنی ایران به شمار می رود. نتیجه گیری: برای خروج از وابستگی به مسیر در حوزه سیاست گذاری عمومی ، سیاست گذاری عمومیانطباقی باید مورد توجه دولت و نهادهای کلان و بلندمدت از قبیل مجلس شورای اسلامی و... قرار گیرد. در این تحقیق چرخه انطباقی برای سیاست گذاری عمومی برای تاب آورسازی مطرح شده است. در این چرخه پنج زیرسیستم زیرساخت ها ، زیست محیطی ، اقتصاد ، تاریخی ، اجتماعی و فرهنگی ، و سیاسی و حکمرانی برای اعمال تبدیل های راهبردی به منظور تغییر جهت تدریجی ریل سیاست گذاری های عمومی مورد بررسی قرار گرفته است.    
۲۶۲.

ارائه سناریوهای آینده بازاریابی گردشگری در دوران پساکرونا در افق ده ساله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 133 - 154

کلیدواژه‌ها: بازاریابی گردشگری پساکرونا آینده نگاری سناریو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۴۳
هدف: با توجه به آسیب زیادی که کرونا به صنعت گردشگری وارد نمود، بی توجهی به آینده بازاریابی گردشگری می تواند این صنعت و اقتصاد را با چالش جدی مواجه نماید و عواقب جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل کلیدی، پیشران ها و همچنین سناریوهای آینده بازاریابی گردشگری می باشد.روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی – توسعه ای، از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر روش شناسی مبتنی بر آمیخته (کیفی – کمی) است. روش این پژوهش، سناریونویسی است و با استفاده از نرم افزار میک مک جهت شناسایی پیشران های کلیدی و شناسایی سناریوها با نرم افزار سناریو ویزارد انجام گرفته است.یافته ها: ابتدا به شناسایی فراروندها و روندهای آینده بازاریابی گردشگری پساکرونا پرداخته شده است که 41 روند کلیدی و 8 فراروند شناسایی گردید. با استفاده از پرسشنامه، اثرات متقاطع و تکمیل بنابر نظر خبرگان، 19 عامل کلیدی در آینده بازاریابی گردشگری در پساکرونا شناسایی گردید؛ سپس با استفاده از پرسشنامه، اثرات متقاطع و با کمک نرم افزار سناریو ویزارد دو گروه سناریوی مطلوب و نامطلوب شناسایی شد.نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش، دو سناریو مطلوب و دو سناریوی نامطلوب مطرح است که نتایج می تواند به سیاستگذاران و تصمیم گیرندگان بازاریابی و گردشگری کمک کند تا با در نظر داشتن عوامل مؤثر و سناریوهای مطرح شده برنامه ریزی مناسبی برای صنعت در دوران پساکرونا داشته باشند.
۲۶۳.

سناریوهایی برای جذب و تربیت معلم ایران در افق 1415(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 137 - 166

کلیدواژه‌ها: سناریو نویسی جذب معلم تربیت معلم روش جهانی شبکه کسب و کار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۶
هدف: پژوهش حاضر به منظور تدوین سناریوهایی برای جذب و تربیت معلم ایران در 15 سال آینده انجام شده است. روش: پژوهش حاضر در زمره طرح های آمیخته پژوهش قرار دارد. روش انجام این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از نظرگردآوری داده ها، توصیفی و با استفاده از روش سناریو نویسی می باشد. ابتدا فهرستی از عوامل پیشران از تحلیل محتوا و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان تهیه گردید و در اختیار پانل سناریونویسی قرار گرفت تا به آن ها بر حسب میزان اهمیت و درجه عدم قطعیت وزن دهی شود و در ادامه چهار سناریو دارای بیشترین سازگاری بر اساس سه پیشران منتخب، روش تحلیل متوازن ماتریس متقابل (CIB) و سناریونویسی به روش شبکه جهانی کسب و کار (GBN) بدست آمد. مشارکت کنندگان در این پژوهش، 15 نفر از اساتید و مدیران دانشگاه فرهنگیان، اساتید علوم تربیتی دانشگاه ها، کارشناسان وزارت و شورای آموزش و پرورش و مدیران مدارس بودند.یافته ها: برای استخراج سناریوها 9 عامل پیشران، استخراجی از تحلیل محتوا و مصاحبه توسط پانل خبرگان، از نظر میزان اهمیت و عدم قطعیت وزن دهی گردید و سه عامل نوع رویکرد (ملی، بین المللی یا تلفیقی)، ایدئولوژی (قرنطینه ای یا ایدئولوژی جامعه) و فناوری (ادامه روند کنونی و رشد شتابان فناوری) حائز بالاترین امتیاز شدند. از بین 12 سناریوی ممکن، 4 سناریوی دارای بیشترین ضریب سازگاری استخراج شدند؛ محیط آکواریومی، محیط دریاچه ای، محیط رودخانه ای و محیط اقیانوسی.نتیجه گیری: نتایج مقاله حاضر، لزوم خروج از فضای بسته و قرنطینه ای موجود و توجه بیشتر به استفاده از تمام ظرفیت های آموزش و پرورش و آموزش عالی و بهره گیری بیشتر از دستاوردهای بین المللی برای اعتلای نظام تربیت معلم را نشان داد. ضمن این که با توجه به فرایند در حال ساخت بودن نسخه ملی تربیت معلم، تعامل و تحمل تنش ها اجتناب ناپذیر است.
۲۶۴.

مطالعیه جامعه شناختی تأثیر سواد سلامت بر سلامت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره ۱۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۴ 103 - 131

کلیدواژه‌ها: سلامت اجتماعی سواد سلامت شیراز مردان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۷
اهداف: یکی از مسائل مهم در جوامع امروز، سلامت اجتماعی افراد جوامع است. با بهبود و افزایش سلامت اجتماعی، جامعه می-تواند به سمت توسعه حرکت کند. یکی از گروه های مهم در جامعه، مردان آن جامعه هستند. هدف از این مطالعه، بررسی رابطیه بین سواد سلامت و سلامت اجتماعی بر مبنای نظرییه سلامت اجتماعی کییز است. روش مطالعه: روش این مطالعه از نوع پیمایشی است و جامعیه آماری شامل کلییه مردان 18 سال و بالاتر شهر شیراز می باشد که بر اساس فرمول کوکران تعداد 400 نفر به شیویه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای جهت گردآوری داده ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه و نرم افزار مورد نیاز جهت تجزیه وتحلیل آماری، نرم افزار اس پی اس اس بوده است. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطیه سواد سلامت با سلامت اجتماعی در بین مردان شهر شیراز معنی دار است. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که متغیرهای مستقل حاضر در مدل رگرسیونی، توانسته اند 22 درصد از تغییرات متغیر سلامت اجتماعی را تبیین نمایند. نتیجه گیری: با عنایت به اینکه سلامت اجتماعی و سواد سلامت یکی از رکن های مهم سلامتی در هر جامعه و افراد آن جامعه است، توجه به آن ضروری و حائز اهمیت است. شهر شیراز به عنوان یکی از کلان شهرهای ایران دارای امکانات بهره گیری از سواد سلامت و به دنبال آن افزایش سلامت اجتماعی است. لذا با کمک های مردم و مسؤولین می توان این سطح آگاهی از سلامت اجتماعی و سواد سلامت را گسترش داد.
۲۶۵.

پیشران های مردم سالاری در جمهوری اسلامی ایران در افق 1410(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۵ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 93 - 117

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران آینده پژوهی پیشران های مردم سالاری ایران1410

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۵
هدف:جامعه ی ایران پس از چهار دهه به واسطه ی تحولات ژرف ساختاری، تغییرات شتابانی را تجربه کرده است. پیامد این دگرگونی های عمیق، تکوین نظام رفتاری و ارزشی خاصی است که نقش مهمی در پیدایش زمینه های تثبیت مردم سالاری دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی این زمینه ها در دهه ی پنجم انقلاب با رویکرد آینده پژوهانه است. روش:در تحقیق حاضر از میان روش های مختلف آینده پژوهی، روش تحلیل روند برگزیده شد و درروش تحلیل از رویکرد کیفی استفاده شده است. جامعه ی آماری این پژوهش گزیده ای از خبرگان دانشگاهی و صاحب نظران در موضوع گذار سیاسی است که با نمونه گیری متوالی نظری به تعیین حجم نمونه پرداخته شد. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته است که با انجام 16 مصاحبه به اشباع نظری رسید. یافته ها:عواملی چون گسترش کنشگری شبکه های اجتماعی مجازی، کاهش اقتدار حکومت در زمینه ی انحصار اطلاعات، پاسخ گوتر شدن دولت به مردم به واسطه ی کاهش درآمدهای نفتی و گسترش طبقه ی متوسط جدید، از جمله پیشران های تثبیت مردم سالاری در دهه ی پنجم انقلاب خواهد بود. نتیجه گیری:پیشران های مردم سالاری در ایران دهه ی پنجم انقلاب اغلب خصلتی اجتماعی دارد و از متن شناسه های محیط اجتماعی ایران خواهد رویید. این عوامل با تأثیری انباشتی بر یکدیگر و نیز بر ساختار سیاسی روند تحکیم مردم سالاری را موجب خواهد شد.
۲۶۶.

جامعه شبکه ای و مسئله تربیت معنوی در نظام های سیاسی دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۵ 267 - 297

کلیدواژه‌ها: جامعیه شبکه ای تربیت تربیت معنوی ایران امروز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۶
ظهور گستردیه رسانه ها و شبکه ای شدن جوامع امروزی، نظام های سیاسی دینی ، به ویژه نظام جمهوری اسلامی ایران را با مسائل متعددی هم چون کاهش معنویت و دین گریزی مواجه ساخته است؛ بر این اساس، پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که، در جامعیه شبکه ای شدیه ایران امروز، برای تحقق و اعتلای تربیت معنوی چه راهکارهایی را باید اتخاذ نمود؟ این پرسش، نیاز به یافتن رویکردهای نوین و متناسب با شرایط جامعیه شبکه ای را برای حفظ و تقویت ارزش های معنوی در ایران امروز برجسته می سازد. در پژوهش حاضر، به منظور درک عمیق ابعاد مختلف مسئله کاهش تربیت معنوی در جامعیه شبکه ای، از روش فراتحلیل کیفی استفاده شده است. این روش، به محقق امکان می دهد تا با بررسی و ترکیب یافته های پژوهش های پیشین، به یک درک جامع و کلان از مسئله دست یابد؛ هم چنین، برای جمع آوری یافته های دست اول، از ابزار مصاحبه های نیمه ساختارمند با متخصصان و صاحب نظران در حوزیه تربیت معنوی و مطالعات رسانه ای استفاده شده است. یافته های پژوهش بر ضرورت بازنگری در روش های تربیتی سنتی و کلاسیک، توجه ویژه به نقش تربیتی خانواده در عصر جدید و تقویت هوش معنوی تأکید دارند؛ هم چنین، ارائه روایت های دقیق، مستدل و منطقی از رویدادها و رعایت اصول اخلاقی در گفتار و عملکرد مسئولان از دیگر یافته های مهم این تحقیق به شمار می روند. درمجموع، یافته های این پژوهش، مجموعه ای از راهکارهای عملی و راهبردی را پیشِ روی نظام جمهوری اسلامی ایران قرار می دهد که با کاربست آن ها، می توان به ارتقای سطح تربیت معنوی در جامعیه شبکه ای و مواجهه مؤثر با چالش های فرهنگی و ارزشی عصر حاضر امیدوار بود.  
۲۶۷.

تدوین الگوی راهبردی رسانه ای با هدف ارتقای سلامت اجتماعی مخاطبان رسانه های فعال استان قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 253 - 277

کلیدواژه‌ها: مدیریت رسانه ای سلامت اجتماعی روش تحلیل محتوا روش کیو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۳۲
هدف: اشخاصی که از سلامت اجتماعی بالاتری برخوردار هستند، با موفقیت بیشتر میتوانند با چالشها و فراز و نشیبهای ناشی از ایفای نقشهای اصلی اجتماعی برخورد کرده و مشارکت بیشتری در فعالیتهای جمعی داشته و با برخورداری از آن از انحرافات و ناهنجاری های اجتماعی پیشگیری کنند. در این راستا آینده نگری و تدوین الگوی راهبرد آینده نگر از سوی رسانه ها می تواند بر ارتقا سلامت اجتماعی مخاطبان آنها (اشخاص) نقش مهمی داشته باشد.روش : این پژوهش به صورت کیفی و کمی انجام شده است . در فاز کیفی از روش های تحلیل محتوا و کیو و در فاز کمی نیز جهت تحلیل داده ها ی روش کیو از تحلیل عاملی استفاده شده است. یافته ها : تحلیل محتوای رسانه های مورد نظر در این پژوهش نشان داد که بیش ترین مطالب تولیدی رسانه ها در حوزه انحرافات اجتماعی با 576 مورد و کم ترین مطالب تولیدی رسانه حوزه خشونت با 237 مورد است. حوزه کیفیت اجتماعی با 485 و حوزه مسائل اجتماعی با 312 مورد در رتبه های دوم و سوم قرار دارد.با توجه به نتایج به دست آمده از تحلیل محتوای رسانه ها و همچنین شناسایی ذهنیتها طریق روش کیو؛ پرسشنامه کمی ساخته شده و بر اساس آن مدل مورد نظر با استفاده نرم افزار PLS طراحی گردید.نتیجه گیری : این مدل نشان داد که کارکرد رسانه ها بر ارتقاء سلامت اجتماعی افراد جامعه موثر بوده و میتواند بیشترین تاثیر را در ارتقاء کیفیت زندگی، کاهش خشونت، کاهش انحرافات اجتماعی و مسائل اجتماعی داشته باشد.
۲۶۸.

تحلیل عوامل مؤثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت جمهوری اسلامی ایران در افق 1424: ارائه یک الگو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۴ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 1 - 27

کلیدواژه‌ها: اعتماد عمومی به دولت آینده اعتماد عمومی دولت ج.ا. ایران دیمتل فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۴۳
هدف: اعتماد عمومی به دولت و روند آینده آن از مسائل مهمی است که عدم شناخت و توجه به عوامل مؤثر بر آن می تواند پیامدهای بسیار مخربی برای دولت ها داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت جمهوری اسلامی ایران و تحلیل شبکه روابط علت و معلولی میان این عوامل با در نظر گرفتن افق 1424 انجام گرفته است.روش: در این پژوهش از تکنیک دیمتل فازی استفاده گردید. برای گردآوری داده ها از نظر خبرگان که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، استفاده شد. پس از شناسایی عوامل مؤثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت از دل پیشینه موضوع، برای تحلیل وضعیت روابط علّی میان این عوامل از فن دیمتل فازی بهره گیری شد.یافته ها: نتایج نشان داد که از میان 16 عامل استخراج شده از ادبیات، عدالت اجتماعی بنیادی ترین عامل در سامانه عوامل مؤثر بر اعتماد عمومی به دولت ج. ا. ایران محسوب می شود و ایجاد تغییرات سازنده در آن می تواند به تحولات جدی تری در جهت بهبود آینده اعتماد عمومی به دولت منجر شود. همچنین دو عامل شایسته سالاری و شفافیت، اثرگذارترین عوامل در میان دیگر عوامل مؤثر بر آینده اعتماد عمومی به دولت بوده و در نقطه مقابل، اثرپذیرترین شاخص، کیفیت ارائه خدمات عمومی است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق بایسته است که دولت در عمل بر استقرار عدالت اجتماعی همت گماشته، بر رعایت شایسته سالاری در به کارگیری و انتصاب افراد تاکید کرده و به اجرای قوانین مربوط به شفافیت در اداره امور عمومی اهتمام ویژه ای داشته باشد.
۲۶۹.

شناسایی و تحلیل ساختاری پیشران های تغییر در حوزه کاربری زمین (موردکاوی: محله فهادان بافت تاریخی یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 305 - 328

کلیدواژه‌ها: کاربری زمین برنامه ریزی کاربری زمین پیشران بافت تاریخی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۱
هدف: هسته اصلی برنامه ریزی کاربری زمین، هدایت و تلاش برای تأثیرگذاری در جهت تغییرات کاربری زمین است. هدایت این تغییرات، مستلزم شناسایی و تحلیل روابط نیروهای محرک می باشد. در سال های اخیر، عوامل متعددی در بافت تاریخی یزد منجر به تغییر کاربری مسکونی به کاربری های انبار، صنعتی، تجاری و گردشگری شده است. این تغییرات سریع و کنترل نشده، می تواند در آینده تهدیدی در برابر حفظ میرات فرهنگی و تاریخی باشد. پژوهش حاضر، به دنبال شناسایی عوامل کلیدی و پیشران های تغییر کاربری زمین در محله فهادان بافت تاریخی یزد و تعیین الگوی نظام کاربری زمین است.روش: این پژوهش، از نوع کاربردی، آمیخته و پیمایشی است. جهت استخراج عوامل تغییر کاربری زمین، از منابع کتابخانه ای و جهت تحلیل و تشخیص عوامل کلیدی و پیشران های تغییر کاربری زمین در نمونه مطالعاتی از تکنیک دلفی و روش تحلیل اثرات متقابل در نرم افزارMICMAC   استفاده شده است. یافته ها: عوامل تغییر کاربری زمین بر اساس میزان تأثیرات متقابل، در 4 دسته عوامل پیشران، دووجهی، مستقل و وابسته ارائه می شود. عوامل نقش غالب اقتصادی شهر، سیاست های دولتی و محلی، دسترسی به شبکه معابر، توان رقابت پذیری بین المللی، پیشنهادات طرح های فرادست، فرسودگی بنا، میزان تقاضا برای هر نوع کاربری یا فعالیت، وابستگی به اقتصاد نفتی، سوداگری و رانت زمین، پیشران ها و عوامل کلیدی می باشند که هر تغییری در این عوامل باعث تغییر در سایر عوامل و هر تغییری در سیستم، باعث تغییر در این عوامل می شود.نتیجه گیری: ثبت محله تاریخی فهادان در مقیاس جهانی، تحولات سریع و شکل گیری عدم قطعیت ها در کاربری زمین آن را در پی داشته است. عدم قطعیت و حالت بینابینی، اغلب عوامل، الگوی ناپایدار نظام کاربری زمین این محله در آینده را در پی دارد. 
۲۷۰.

طراحی مدل آینده نگاری راهبردی جهت توسعه اقتصادی و کسب مزیت رقابتی در بنگاه های کوچک و متوسط ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 25 - 54

کلیدواژه‌ها: آینده نگاری راهبردی کسب مزیت رقابتی بنگاه های کوچک و متوسط تکنیک فرا ترکیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۹
هدف: تهدیدات آتی، تغییرات سریع و تلاطم های محیطی، ساختارهای مدیریتی و  خط مشی های سازمان ها را با چالش هایی مواجه نموده و  آینده نگاری راهبردی، به علت منعطف بودن در مقابل بدیل های ناپایدار آینده، به طور فزاینده ای از سوی شرکت ها مورد استقبال واقع شده است. هدف اصلی  این تحقیق ارائه مدلی مناسب جهت آینده نگاری راهبردی در بنگاه های کوچک و متوسط ایرانی است. روش: رویکرد این پژوهش از نوع ترکیبی کیفی و کمّی است. در بخش اول با کاربرد  ابزار فراترکیب (متا سنتز) که شامل گام های هفت گانه ای است، که به ارزیابی و تحلیل نظام مند مدل های مختلف، یافته های مطالعات محققان پیشین پرداخته است. سپس، از آلفای کرونباخ و نرم افزار spss جهت اعتبارسنجی مدل پیشنهادی استفاده گردیده است. در ادامه نیز برای گردآوری داده ها از روش مطالعات کتابخانه ای و نظرات متخصصان بهره مند شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان می دهد که 35 مدل متناسب با موضوع تحقیق شناسایی شده و مدل نهایی شده شامل 13 مؤلفه اصلی و 9 شاخص فرعیِ آینده نگاری راهبردی است. نتیجه گیری: طبق بررسی های صورت گرفته در این حوزه، تاکنون مطالعه جامعی در رابطه با آینده نگاری راهبردی در بنگاه های کوچک و متوسط ایرانی انجام نشده است. درنتیجه، ساختار ارائه شده به عنوان نخستین مدل برای آینده نگاری بنگاه های مذکور است که توانایی تدوین و اجرای راهبردهای مرتبط را با توجه به وضعیت متغیر کنونی دارد.    
۲۷۱.

نگاشت آینده تمدنی؛ اضلاع تمدن نوین اسلامی و راه پایدارسازی و پابرجایی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۲ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 23 - 42

کلیدواژه‌ها: اسلام تمدن اسلامی تمدن نوین اسلامی جهان اسلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۳۴
تمدن هر ملت و امتی، بیش و پیش از هرچیز در فرهنگ مردمان و پیروانش ریشه دارد. تمدن اصیل اسلامی نیز تمدنی انسان محور و البته با رویکرد دینی و معنوی است؛ و عامل انسانی، یعنی آحاد مؤمنان به شریعت اسلام و مبانی آن، در مقایسه با عوامل مادی و طبیعی، مهم ترین نقش را در پیدایی، بقا و ارتقای این تمدن دارد. پس شناختِ مهم ترین ویژگی های شخصیتی شهروندان مدینه فاضله اسلامی، که قرآن و حدیث برای ایشان تعریف می کنند، به گونه ای ما را با اضلاع و ساختار جامعه و تمدن اسلامی و تفاوت های ماهوی آن با تمدن انسان محور سکولار و متکی بر سازه های اندیشه لیبرالیسم غرب نیز آشنا خواهد ساخت. ارزش های چهارگانه بینش (جهان بینی و باورهای الهی)، دانش (فرزانگی)، کنش (فرهنگ جهاد و تلاش) و منش (پایبندی به اخلاقیات و ارزش ها) اصلی ترین شاخصه های فرهنگی مسلمانان متمدن، و درنتیجه مهم ترین اضلاع تمدن اسلامی به شمار می رود. ارزش هایی که زمانی بودنشان مدینه النبی، جامعه علوی و پنج قرن اقتدار سیاسی و علمی را به مسلمین ارزانی داشت؛ و زمانی نیز فقدان یا تضعیفشان آن شکوه و اقتدار را به ورطه اضمحلال و نابودی کشاند؛ اما اکنون احیا و تقویتشان در نهاد آحاد شهروندان جهان اسلام، پایداری، استواری و ارتقای تمدن نوین اسلامی را به ارمغان خواهد آورد.
۲۷۲.

طراحی مدل رهبری اخلاقی آینده نگر در سازمان های مبتنی بر مسئولیت اجتماعی (مورد مطالعه: ستاد اجرایی فرمان امام(ره) و بنیاد مستضعفان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 172 - 198

کلیدواژه‌ها: رهبری اخلاقی آینده نگری مسئولیت اجتماعی مدل رهبری اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۶
هدف: در عصر حاضر آینده نگری از مهم ترین پارادایم های رهبری محسوب می گردد لذا هدف پژوهش با مبنا قرار دادن متغیر آینده نگری در ترسیم نقشه نگاشت؛ طراحی مدل رهبری اخلاقی آینده نگر مبتنی بر مسئولیت اجتماعی می باشد.روش: پژوهش حاضر از حیث روش شناسی، ترکیبی(کمی و کیفی) و از نظر نوع پژوهش در زمره پژوهش های توسعه ی مدل است. جامعه ی پژوهش؛ ستاد اجرایی فرمان امام(ره) و بنیاد مستضعفان بوده، خبرگان پژوهش نیز با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 26نفر از مدیران عالی و میانی این دستگاه ها هستند. روش گردآوری اطلاعات نیز مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی می باشد. روش های تجزیه و تحلیل نیز تکنیک دلفی و روش سودا (توسعه و تحلیل تفکرات استراتژیک) بوده است.یافته ها: براساس یافته ها، تعداد 32مولفه رهبری اخلاقی،20مولفه آینده نگری و 25مولفه مسئولیت اجتماعی به دست آمد، این متغیرها نیز در 4 بعد اصلی خوشه بندی گردید. سپس با تاکید بر متغیر آینده نگری در ترسیم نگاشت شناختی روابط بین متغیرهای مذکور و تجزیه و تحلیل آن مدل نهایی رائه گردید. شناسایی عناصر رهبری با تاکید بر 20 مولفه آینده نگری به طور مسلم در ارائه نقشه جامع تاثیرگذار بود.نتیجه گیری: رهبری اخلاقی شامل ابعاد توانمندسازی، صفات مشخصه، آگاهی اخلاقی و مردم مداری- جامعه مداری دارای تاثیر و تاثر بر ابعاد مسئولیت اجتماعی می باشد. متغیر آینده نگری نیز شامل ابعاد چشم انداز، حساسیت به نیازهای کارکنان، منعطف بودن در تغییر و تحولات و حساس بودن به محیط بر متغیررهبری اخلاقی موثر است.
۲۷۳.

تبیین پیش آیندهای وفاداری کارکنان در سازمان های دولتی ایران با استفاده از الگوسازی فازی (آموزش و پرورش استان قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 167 - 197

کلیدواژه‌ها: سازمان های دولتی وفاداری کارکنان سازمان های آینده روش فراترکیبی سیستم خبره فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۵
هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین پیش آیندهای وفاداری کارکنان آموزش و پرورش با استفاده از منطق فازی انجام شد.روش: پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به شیوه ترکیبی (کمی- کیفی) انجام شد. جامعه پژوهش در بخش کیفی، خبرگان تعلیم و تربیت و اساتید دانشگاهی بودند که براساس اصل اشباع نظری، تعداد ۲۰ نفر انتخاب و با روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی مصاحبه شد. تمام مصاحبه ها به شیوه تحلیل مضمون کدگذاری و با نرم افزار Maxqude تحلیل شد. در بخش کمی جامعه آماری شامل؛ کارکنان ستادی، دبیران و مدیران منتخب آموزش و پرورش استان قزوین در پائیز ۱۳۹۹ به تعداد ۱۲۰۰ نفر و بر اساس فرمول کوکران، ۲۹۲ نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. روایی پرسش نامه با استفاده از روایی صوری و محتوایی تأیید شد. پایایی پرسش نامه با آزمون کرونباخ مقدار ۹۲/۰ حاصل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل عاملی استنباطی و با نرم افزار MICMAC انجام شد.  برای اعتبار سنجی معادلات ساختاری و برازش مدل از روش حداقل مربعات جزئی با نرم افزار  PLS استفاده شد. درنهایت، به منظور ارائه ترکیب مطلوب ابعاد الگو به گونه ای که بتوان وفاداری کارکنان را بهینه کرد، از روش الگوسازی ریاضی استفاده شد.یافته ها: نتایج بخش کیفی نشان داد؛ ۲۳مؤلفه و ۴۷ شاخص در قالب ۵ بُعد استخراج شده، دارای اثر مثبت بر وفاداری کارکنان آموزش و پرورش بودند. نتایج بخش کمی نشان داد، مدل برازش(۳۹/۰= GOF) مناسبی داشت و بر اساس روش الگوسازی فازی در صورت برقراری ارتباط مناسب بین ابعاد شخصی، شغلی و سازمانی، وفاداری کارکنان به میزان ְ۵۸ درصد بهینه خواهد شد.نتیجه گیری: با ایجاد رابطه مناسب بین مؤلفه های شرایط شخصی، شغلی و سازمانی، می توان نیازها و ارزش های کارکنان را در سازمان های دولتی پیش بینی نمود و انگیزه، تعهد و پویایی را بهبود بخشید.
۲۷۴.

شناسایی شاخص های استراتژی توسعه شهری در جهت تاب آوری و توانمندسازی جزیره کیش در افق 1417(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۵ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 189 - 217

کلیدواژه‌ها: استراتژی توسعه شهری تاب آوری توانمندسازی جزیره کیش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۳
هدف:هدف این پژوهش، شناسایی شاخص های تاثیرگذار حکمرانی خوب شهری، قابل زندگی بودن، بانکی بودن و رقابتی بودن در استراتژی توسعه شهری و افزایش تاب آوری جزیره کیش با رویکرد توانمندسازی است، که بر این اساس کدام یک از زیرساخت های اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی و کالبدی احتیاج به افزایش تاب آوری و دستیابی به توانمندسازی مدیران و شهروندان در مواجهه با بحران های اقتصادی، اجتماعی و محیطی را دارد. روش:روش پژوهش بر مبنای روش های توصیفی - تحلیلی و از نظر نوع هدف کاربردی است و نتایج به دست آمده از پرسش نامه ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون کای اسکوئر و T تک نمونه ای محاسبه شده است. به منظور بررسی و مقایسه تاب آوری شاخص های استراتژی توسعه شهری در ابعاد حکمرانی خوب شهری، بانکی بودن، قابل زندگی بودن و رقابتی بودن از آزمون ANOVA و مدل سازی معادلات ساختاری از نرم افزار PLS و Micmac استفاده شده است. ازمدل استراتژیک SOAR برای تدوین استراتژی توسعه و تشریح قوت ها، فرصت ها، آرمان ها و نتایج در توانمندسازی استفاده شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد شاخص های استراتژی توسعه شهری جزیره کیش در ابعاد قابل زندگی بودن دارای وضعیت مناسب تری نسبت به سایر شاخص ها است و شاخص های حکمرانی خوب شهری، بانکی بودن و رقابتی بودن در وضعیت مطلوبی قرار ندارند. نتیجه گیری: می توان گفت به اعتقاد پاسخگویان کلیه شاخص های استراتژی توسعه شهری جزیره کیش در سطح مطلوبی نیستند،  به عبارتی کیش هنوز قابل زندگی است ولی از لحاظ مدیریتی و اقتصادی وضعیت مناسبی ندارد.  
۲۷۵.

کاهش نابرابری حمل و نقل در شهرهای هوشمندآینده به وسیله ترکیب فناوری های نوین و بازی وارسازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 179 - 212

کلیدواژه‌ها: شهر هوشمند نابرابری بازی وارسازی ابرداده پردازش ابری اینترنت اشیا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۳۷
هدف: مباحث مرتبط با برنامه ریزی شهرهای آینده، یکی از موضوعات مورد توجه پژوهشگران است که به ایجاد مفاهیمی همچون شهر هوشمند و شهر زندگی پذیر منجر شده است. از طرفی رشد نابرابری، یکی از دغدغه های مهم در این حوزه است. هدف نهایی این پژوهش، ارائه رویکردی برای کاهش نابرابری در حوزه حمل و نقل شهری به وسیله آموزش و نهادینه سازی رفتارهای مطلوب شهروندی در زمینه حمل و نقل می باشد. روش: در این مقاله، از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای با هدف شناسایی ابعاد نابرابری، فناوری های نوین در شهرهای هوشمند آینده و چگونگی تدوین یک سیستم بازی وارسازی استفاده شده است. همچنین روش دلفی به منظور شناسایی مهم ترین فناوری ها در شهرهای هوشمند آینده بکار گرفته شده است. یافته ها: اینترنت اشیا، ابرداده و پردازش ابری به عنوان مهم ترین مباحث فناوری های نوین از نظر خبرگان، شناسایی و  رویکرد پیشنهادی با هدف ترغیب شهروندان، به استفاده از سیستم های حمل و نقل فعال و همگانی و در نتیجه کاهش نابرابری ارائه گردید. نتیجه گیری: چارچوب طراحی شده، با استفاده از فناوری های نوین برای برنامه ریزی و مدیریت شهرهای آینده و بهره گیری از مفهوم بازی وارسازی، هزینه های ایجاد زیرساخت، جمع آوری و تحلیل داده را کاهش می دهد. همچنین این امکان را به وجود می آورد تا شهروندان با رفتارهای صحیح حمل و نقلی آشنا شده و با استفاده از حمل و نقل فعال و همگانی نابرابری در شهرهای آینده را کمرنگ نمایند.
۲۷۶.

نقشه راه به مثابه ابزاری برای برنامه ریزی منطقه ای علم و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۵ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 1 - 23

کلیدواژه‌ها: نقشه راه برنامه ریزی منطقه ای اولویت های علم و فناوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۷
هدف: یکی از پیامدهای جهانی شدن، ظهور اقتصادهای منطقه ای قدرتمندی است که به لحاظ اقتصادی، تولید ناخالص آنها از کشورهای دیگر بیشتر است. ازاین رو مفهوم اقتصاد منطقه ای، به مفهوم مهمی تبدیل شده است تا کشورها از طریق آن به برنامه ریزی برای توسعه مناطق خود بپردازند. لذا پژوهش حاضر به دنبال معرفی نقشه راه به عنوان روشی مناسب برای برنامه ریزی و توسعه منطقه ای است. روش: مطالعه حاضر از نوع کیفی و مبتنی بر روش مطالعه موردی و تحلیل محتوای کیفی براساس تجربه منطقه ایلینوی در ایالت متحده آمریکا در ترسیم نقشه راه علم و فناوری به منظور برنامه ریزی منطقه ای و استفاده از روش الگوبرداری برای ارائه روش پژوهشی مناسب در راستای آمایش مناسب علم و فناوری در سطح منطقه است. یافته ها: مهم ترین یافته پژوهش، ارائه نقشه راه مناسب برای آمایش علم و فناوری منطقه ای به منظور تدوین برنامه های توسعه ای منطقه ای مناسب است. نتیجه گیری: پژوهش حاضر با در نظر داشتن نبود روش مناسب برای اولویت گذاری علم و فناوری در منطقه در ایران، به دنبال ارائه و معرفی روش مناسب است؛ ازاین رو در وهله اول با بررسی تجربه ایالت ایلینوی در اولویت گذاری علم و فناوری منطقه ای بر مبنای نقشه راه، به معرفی نقشه راه به مثابه ابزاری برای اولویت گذاری علم و فناوری و سیاست گذاری منطقه ای پرداخته است تا با توجه به آن در مطالعات بعدی، بخش های دولتی بتوانند به تدوین برنامه های توسعه ای منطقه ای مناسب و اجرایی همت گمارند.
۲۷۷.

طراحی مدل مدیریت منابع انسانی سازمان های آینده چابک در نظام اداری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 241 - 270

کلیدواژه‌ها: سازمان آینده ابعاد مدیریت منابع انسانی مؤلفه های مدیریت منابع انسانی ابعاد چابکی سازمانی روش بهترین – بدترین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۳۶
هدف: منابع انسانی، از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر سازمان های چابک آینده بوده است. هدف تحقیق، ارائه مدل مدیریت منابع انسانی در سازمان های آینده چابک و تعیین ضریب اهمیت ابعاد و مؤلفه ها می باشد. تبیین ابعاد مدیریت منابع انسانی و ابعاد سازمان چابک و اولویت بندی این ابعاد و مؤلفه ها در سازمان های مورد مطالعه، نوآوری و سهم ارزش افزایی این پژوهش می باشد.روش: تحقیق از منظر هدف توسعه ای، از نظر روش توصیفی و پیمایشی است. از مرور ادبیات و پیشینه تحقیق و همچنین نظر خبرگان که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، ابعاد چابکی و ابعاد و مؤلفه های مدیریت منابع انسانی، طی سه مرحله با استفاده از روش دلفی غربال شده و با استفاده از روش بهترین –  بدترین (BWM) ضریب اهمیت یا وزن آن ها برای سازمان ها بدست آمد.یافته ها: از نتایج بدست آمده، 9 بُعد چابکی و 5 بعد و 30 مؤلفه مدیریت منابع انسانی بدست آمد. از ترکیب ابعاد و مؤلفه ها، مدل مدیریت منابع انسانی در سازمان های چابک آینده بدست آمد. بر اساس مدل ارائه شده، بیشترین درجه اهمیت در بین ابعاد مدیریت منابع انسانی، بُعد جذب و در بین مؤلفه ها، انتخاب بر مبنای شایسته سالاری، شایسته گزینی و گزینش متمرکز بوده است.نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق، بایسته است که در سازمان های آینده، چابک بر رعایت و استقرار قواعد جذب و گزینش نیرو به عنوان مهم ترین مؤلفه همّت گماشته، بر رعایت شایسته سالاری و شایسته گزینی در بکارگیری و انتصاب افراد تأکید گردد. 
۲۷۸.

شناسایی و تبیین پیشران های مؤثر بر توسعه گردشگری با رویکرد آینده پژوهی (مورد مطالعه: منطقه آزاد تجاری- صنعتی انزلی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 222 - 253

کلیدواژه‌ها: آینده گردشگری برنامه ریزی گردشگری آینده پژوهی نرم افزار میک مک تحلیل ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۳۱
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی مهم ترین پیشران هایی است که بر توسعه آینده صنعت گردشگری منطقه آزاد انزلی اثرگذار هستند تا از این طریق بتوان برخلاف مطالعات تبیینی که تنها یک آینده مشخص را پیش بینی می کنند، به خلق چند آینده ممکن، باورپذیر و محتمل پرداخته و درنهایت، به ساخت آینده مطلوب و مرجح دست یابد. در این راستا، پژوهش حاضر با روشی توصیفی –  تحلیلی و با رویکرد اکتشافی آینده پژوهی، در پی شناسایی مهم ترین پیشران هایی است که بر توسعه آینده صنعت گردشگری منطقه آزاد انزلی تأثیرگذار هستند.روش: این تحقیق، با روشی توصیفی – تحلیلی و با رویکرد اکتشافی آینده پژوهی و با مصاحبه از 20 نفر از خبرگان و متخصصان مسلّط بر موضوع و منطقه مورد مطالعه، به صورت هدفمند، پیشران های کلیدی با روش تحلیل مضمون شناسایی گردید. سپس با استفاده از روش تحلیل ساختاری و تکنیک تحلیل اثرات متقاطع و با بهره گیری از نرم افزار میک مک، میزان اثرگذاری و وابستگی هریک از آن ها با یکدیگر مشخص شد.یافته ها: نتایج پژوهش، حاکی از آن است که از میان 24 پیشران شناسایی شده، حرکت از سمت اقتصاد محصول محور به سمت اقتصاد خدمات (تجربه) محور، توجه به تخریب خلّاق در برابر توسعه طرح های تکراری در حوزه گردشگری، خلق جاذبه های مکمل، با توجه به مزیت های رقابتی منطقه، شفاف سازی فرایندی در هدایت سرمایه گذاری های گردشگری، توجه به مدیریت برند منطقه در حوزه تجارت کالا، استفاده از آموزش های کاربردی برای مردم محلی و کسب و کارها، استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی در اشکال مختلف و سرمایه گذاری در گردشگری سلامت، به ترتیب اثرگذارترین پیشران ها در توسعه آتی منطقه خواهند بود.نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که شناسایی عناصر کلیدی که مؤثر بر توسعه پایدار گردشگری منطقه آزاد انزلی، نقشی حیاتی در پایداری اقتصادی منطقه در بلندمدت خواهد داشت و درنهایت رقابت پذیری مقصد را در برابر سایر مقصدها در آینده افزایش خواهد داد که در آن، همه ذی نفعان از توسعه گردشگری سود خواهند برد.
۲۷۹.

مطالعه پیشران های مؤثر بر پایداری مسکن شهر قزوین، بر مبنای رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 199 - 221

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی برنامه ریزی مسکن توسعه پایدار پایداری مسکن آینده پژوهی مسکن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۱
هدف: امروزه رشد شتابان شهرها و افزایش جمعیت شهرنشین حکایت از به وجود آمدن ناپایداری در مناطق شهری دارد. در راستای کاهش ناپایداری در شهرها پارادایم پایداری و آینده نگاری بیش از گذشته مورد توجه قرار می گیرد. آینده نگاری مسکن در برنامه ریزی شهری و توسعه پایدار شهرها به عنوان یک زیرساخت اساسی نقش مهمی دارد. بنابراین بررسی آینده محتمل پایداری مسکن شهر قزوین در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است.روش: در این پژوهش با استفاده از روش دلفی و نرم افزار میک مک پیشران های موثر پایداری مسکن شهر قزوین براساس رویکرد آینده پژوهی در ابعاد چهارگانه جمع بندی و تحلیل شده و به صورت یک پژوهش جامع و کاربردی ارائه شده است.یافته: بر اساس بررسی های صورت، پیشران های «توسعه مختلط مسکونی»، «دسترسی واحد مسکونی به خدمات»، «انسجام و تعاملات اجتماعی» و «هویت و سرزندگی» بر پایداری مسکن بیشترین تاثیرگذاری و پیشران های «دسترسی واحد مسکونی به خدمات»، «انسجام و تعاملات اجتماعی» و «معماری پایدار هماهنگی با اقلیم و مصالح بومی» بیشترین تاثیر پذیری را نسبت به پایداری مسکن را دارا هستند.نتیجه گیری: پیشران های واقع در ناحیه یک گراف گراف تاثیرگذاری و تاثیرپذیری، پیشران های دو وجهی هستند و بر پایداری سیستم تاثیرگذاری بسیار بالایی دارند. به عبارتی پیشران های راهبردی سیستم هستند. همچنین پیشران های واقع در ناحیه دو گراف، کمترین نظارت و مدیریت بر آن وجود دارد، بنابراین محدوده ی بحرانی را تشکیل می دهند.
۲۸۰.

تبیین امکان رشته بودن آینده پژوهی به عنوان یک حوزه فرارشته ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی ایران دوره ۸ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 29 - 54

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی رشته علمی معیارهای رشته علمی طبقه بندی رشته های علمی حوزه فرارشته ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۲
هدف: از آنجایی که آینده پژوهی طی چند دهه اخیر با چالش جدی تثبیت به عنوان یک رشته علمی مواجه بوده است و آینده پژوهان مختلف همچنان بر ضرورت این امر برای آینده پژوهی تأکید دارند، این پژوهش به دنبال تحلیل امکان رشته بودن این حوزه می باشد. همچنین در پی آن است تا جایگاه آن را در بین رشته های علمی مشخص سازد.روش: در بخش اول این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی به ارزیابی احراز معیارهای رشتگی با سه رویکرد معرفت شناختی، اجتماعی و سازمانی، توسط آینده پژوهی پرداخته شده است. در بخش دوم پژوهش، با استفاده از طبقه بندی های مطرح رشته های علمی، جایگاه آینده پژوهی در بین رشته های علمی، مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان می دهد که آینده پژوهی از موضوع پژوهشی خاص؛ بدنه معظمی از دانش تخصصی؛ نظریه ها و مفاهیم تخصصی؛ روش های کاربردی مختلف؛ پارادایم های علمی؛ گفتمان، زبان، اعضاء و هویت مشترک؛ و کاربست در صحنه عمل برخوردار است. مشخص شد که آینده پژوهی، به واسطه قابلیت های رشتگی اش، یک رشته علمی محسوب می شود و در طبقه بندی رشته ها، رشته ای کاربردی و نرم است که در حیطه گسترده تر علوم اجتماعی کاربردی قرار می گیرد.نتیجه گیری: در عین اینکه آینده پژوهی معیارهای رشتگی را احراز می کند، در دو حوزه نیاز به توسعه اساسی دارد: یکی توسعه بنیان های فلسفی و معرفت شناختی آن است تا از موقعیت بی مبنایی خارج شود؛ دوم توسعه دانشگاهی آن در سطوح مختلف آموزش عالی است تا بتواند به جایگاه واقعی خود در ساحت آکادمی دست یابد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان