درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با استفاده از آمارها و شاخصهای مؤسسه اطلاعات علمی و پرسشنامه، میزان مشارکت اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در تولید علم طی سالهای 2000 تا 2007 و عوامل مؤثر بر آن را بررسی نموده است. این پژوهش یک مطالعة توصیفی ـ تحلیلی است. بر اساس آمار به دست آمده در پایگاه web of science  تعداد مقاله های اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان طی سالهای 2000 تا2007 بیش از 3 15 عنوان است که بیشترین تعداد مقاله به سال 2007 با 48 عنوان وکمترین تعداد به سال 2000 با 3 عنوان مربوط است. همچنین، نتایج به دست آمده نشان میدهد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمان با 97 عنوان از مجموع 153 مقاله، بیشترین تولید را در بین دانشکده های وابسته به دانشگاه به خود اختصاص داده است. بیشترین میزان استناد( 252 استناد)، به مقاله های تألیفی اعضای هیئت علمی دانشکده پزشکی صورت گرفته است. تعداد مقاله های خارجی منتشر شدة اعضای هیئت علمی در مجله های غیر وابسته به ISI، 179 مقاله و تعداد مقاله های داخلی617 عنوان مقاله است. تأثیر برنامه های تشویقی دانشگاه در ایجاد انگیزه اعضای هیئت علمی برای چاپ مقاله در مجله های تحت پوشش ISI به طور میانگین ضعیف است. همچنین، بین میزان آشنایی اعضای هیئت علمی دانشگاه با زبان انگلیسی و روش تحقیق و تعداد مقاله های چاپ شده آنان در مجله های تحت پوشش  ISIرابطه معناداری وجود دارد

هدف: هدف بررسی حاضر، تحلیل نظریه های مطرح در حوزه کارکردهای اجتماعی رسانه های ارتباطی از جمله کتابخانه های عمومی است و سپس، تبیین و تعمیم نظریه ای است که از تناسب بهتری با کتابخانه های عمومی برخوردار است. در این تحلیل، کتابخانه های عمومی با توجه به جایگاه و کارکردهایشان، به مثابه رسانه های ارتباطی تبیین شده اند. روش: پژوهش حاضر با کمک روش فراتحلیل در پی کندوکاوِ نظریه های مطرح در حوزه رسانه های ارتباطی برای رسیدن به یک نظریه مطلوب وکاربست آن برای نهادهای رسانه ای مانند کتابخانه های عمومی است. به علاوه، در این تحلیل برای ارائه شواهد لازم، از روش سندی نیز استفاده شده است. یافته ها: یافته های این تحلیل نشان داد که هیچیک از نظریه های جامعه توده وار، نظریه کارکردی رسانه ها، نظریه جبر فن آوری، نظریه مارکسیستی و زیرمجموعه های آن، و نظریه اجتماعی-فرهنگی به لحاظ شرایط بومی کتابخانه های عمومی در ایران و وجود نظریه های جدید جریان اطلاعات بین الملل، قابل انطباق با کتابخانه های عمومی جمهوری اسلامی ایران نیستند و صرفاً نظریه همگرا می تواند به مثابه یک الگوی «وحدت گرا- رهایی بخش» در جریان اطلاعات جهانی، برای کارکرد اجتماعی کتابخانه های عمومی به منزله نهادی ارتباطی رسانه ای مطرح باشد. به علاوه، عناصر این نظریه نیز با مقتضای کتابخانه های عمومی به تفصیل بیان شده است. اصالت/ارزش: از آنجا که اَبعاد نظری مباحث حوزه کتابخانه ها و از جمله کتابخانه های عمومی در سطوح ملی و بین المللی تا حدود زیادی مغفول مانده است، مقاله حاضر با نگاه جدیدی که به کتابخانه های عمومی دارد، قصد دارد با تحلیل نظریات رسانه های ارتباطی، الگوی مناسبی برای کارکرد اجتماعی کتابخانه های عمومی بیابد.

یکی از کارکردهای خاص آموزش عالی، تولید و مصرف اطلاعات است. در این فرایند ارتباطات علمی نقشی اساسی ایفا می کند چنان که صاحبنظران، ارتباطات علمی را اساس علم توصیف می کنند. بنابراین می توان گفت که هیچ نوع آموزشی بدون برقراری ارتباط محقق نمی شود. محققان علم سنجی، ارتباطات علمی رسمی را از طریق بررسی میزان استنادهای بروندادهای علمی اعم از کتابها، مجلات و مانند آن، تحلیل و ارزیابی می کنند. با وجود این، نوع خاصی از ارتباطات نیز وجود دارد که فاقد نمود خارجی از جمله استنادهاست و آموزشها و یادگیریهای غیررسمی نیز مرهون چنین ارتباطاتی است. این نوع ارتباطات غیررسمی در تولید علم، به تشکیل مجموعه ای غیررسمی در میان دانشمندان منجر می شود که صاحب نظران آن را «دانشگاه نامرئی» می نامند. تعاریف و تعابیر مختلفی از یک دانشگاه نامرئی وجود دارد که در این جا به تعبیر پرایس اشاره می شود. تصور پرایس از یک دانشگاه نامرئی گروههایی متشکل از بیش از 100 نفر همکار بود که اقدام به برقراری ارتباط بین همدیگر می کردند. به عقیده او افراد در چنین مجموعه ای به طور معقول با یکدیگر در حال تماس اند و قدرت همرایزنی و نفوذ بر یکدیگر را دارند. در این مقاله سعی خواهد شد تا با بازشناسی مفهوم دانشگاه نامرئی به نقش روابط غیررسمی در تولید دانش و نظام آموزش عالی، انواع روش شناسیهای ارزیابی و نقدهای وارد بر مفهوم دانشگاه نامرئی و تاثیر ابزارهای اطلاعاتی و ارتباطی جدید بر مفهوم دانشگاه نامرئی پرداخته شود.

حجم مقاله های منتشر شده در حوزة علوم پزشکی نیز مثل سایر حوزه­ها افزایش قابل توجهی یافته است و ارزیابی کارایی پایگاه­هایی که به نمایه­سازی مجله های این حوزه می­ پردازند، ضروری است. در حال حاضر، جستجو و بازیابی مقاله های فارسی در حوزة علوم پزشکی از طریق پایگاه­های «مگ ایران»، «ایران مدکس» و پایگاه «اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی» امکان­پذیر است. از آنجا که جامعیت و مانعیت به عنوان دو معیار مهم برای ارزیابی نظامهای بازیابی اطلاعات به­کار می­روند، این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی و مقایسه­ای،جامعیت نسبی سه پایگاه اطلاعاتی فوق در حوزة دندانپزشکی را بررسی نمود. به همین منظور 29 کلیدواژه از حوزه دندانپزشکی انتخاب شد و پس از جستجو و تجزیه و تحلیل داده ها، نتایج نشان داد «ایران مدکس» دارای بالاترین میزان جامعیت با 72/0 است. همچنین، مشاهده شد که جامعیت نسبی پایگاه «مگ ایران» نسبت به SID بیشتر است.

در پژوهش حاضر تولیدات علمی دانشگاه­های علوم پزشکی کشور در طول دهه گذشته از نظر کمی و کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده­های خام مورد استفاده در این پژوهش از پایگاه «وب آو ساینس» برای فاصله زمانی 1999 تا 2008 گردآوری شده­است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که تعداد تولیدات علمی دانشگاه­های علوم پزشکی کشور طی سال­های مورد بررسی روندی رو به رشد داشته­، به­طوری­که از 259 مدرک در سال 1999 به 4532 مدرک در سال 2008 رسیده­است. به عبارتی نزدیک به 17 برابر افزایش داشته­است. عمده­ترین شکل تولیدات علمی به صورت مقاله بوده و زبان انگلیسی زبان چیره در تولیدات علمی این مؤسسات است. زمینه موضوعی فارماکولوژی و دارو بیش از دیگر زمینه­های موضوعی مورد توجه نویسندگان بوده­است. به­رغم نوساناتی که در تعداد استنادات دریافتی تولیدات علمی و «اِچ ایندکس» این دانشگاه­ها در طول دهه مورد بررسی بوده، تعداد خوداستنادی افزایش چشمگیری داشته­است ولی از نظر میانگین استناد به ازای هر مورد در طول یک دهه، سیری نزولی مشاهده شد.

بسیاریازاندیشمنداندانشمدیریت،عصر حاضر را عصردانایی و عصر تغییر و تحول سریع دانش میدانند. بدونتردید،داناییسرمایةمهمیبرایملتهابه شمار میآید، به طوریکه هرملتو جامعه ایکهازاینموهبت بیشتربرخوردارباشد،درمواجههبا چالشهایجهانیموفق ترخواهدبود. در این میان، در اقتصاد دانش محور امروزی، کتابخانه ها به عنوان یکی از مراکز مهم و راهبردی برای مدیریت دانش در هر کشور به شمار میروند و نقش کلیدی را در گردآوری دانش و مدیریت آن ایفا کرده، محل تولید و ذخیره دانش قلمداد میگردند. بنابراین، مدیریت دانش را میتوان جزئی از وظایف کلیدی کتابخانه ها و پیش نیازی برای ایجاد نوآوری در این مراکز بر شمرد که این امر بر بهبود کیفیت خدمات آنها اثرگذار است. در این مقاله، به منظور ارزیابی و بررسی کارایی کتابخانه ها، در بهکارگیری مدیریت دانش و نوآوری و تأثیر این دو بر بهبود کیفیت خدمات آنها، از تکنیک تحلیل پوششی داده های دو مرحله ای استفاده شده است که در مرحلة اول آن مدیریت دانش به عنوان ورودی و نوآوری به عنوان خروجی در نظر گرفته شده است. ورودی و خروجی مرحلة دوم تجزیه و تحلیل این پژوهش را نیز نوآوری و کیفیت خدمات تشکیل میدهد. جامعة آماری این پژوهش را کتابخانه های عمومی و دانشگاهی شهرستان یزد تشکیل میدهد. بر اساس نتایج حاصل از کارایی به دست آمده در دو مرحلة قبل، رتبه بندی نهایی این کتابخانه ها، با استفاده از تکنیک کُپ لند انجام و نتایج آن در مقاله آورده شده است

هدف: در حوزه کتابخانه های رقومی تعامل بین کاربر و سیستم از جمله مباحث اساسی در زمینه استفاده از این گونه نرم افزارها به شمار می رود. بنابراین یافتن نرم افزار مناسب در این زمینه دارای اهمیت فراوانی است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی و تحلیل معیارهای مربوط به رابط کاربر در صفحات وب فارسی کتابخانه های رقومی خودساخته و خریداری شده در ایران است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش انجام پژوهش از نوع تحقیقات ارزیابانه است که از یک سیاهه وارسی متشکل از 10 معیار اصلی و 114 مولفه فرعی برای ارزیابی و تحلیل ابعاد پژوهش استفاده شده است. علاوه بر این در مراحل مختلف پژوهش و برای تهیه سیاهه وارسی از روش دلفی استفاده شد و در موارد لازم با تولیدکنندگان نرم افزارها نیز مصاحبه شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که از جمع کل امتیازات مربوط به معیارهای ده گانه مورد بررسی، کتابخانه های رقومی خودساخته توانستند در هفت معیار تصحیح خطا، کنترل کاربر، راهبری، راهنمایی، جست وجو و سادگی امتیاز بالایی را کسب کنند. در صورتی که کتابخانه های رقومی خریداری شده تنها در سه معیار زبان رابط کاربر، نمایش اطلاعات و انسجام در وضعیت بهتری قرار دارند. هر چند به لحاظ مجموع میانگین امتیازات کسب شده اختلاف زیادی بین این دو دسته مشاهده نشد. اصالت/ارزش: این پژوهش ضمن تهیه یک سیاهه وارسی در زمینه ارزیابی رابط کاربر کتابخانه های رقومی بر اساس پیشینه های موجود و نظر متخصصان، این امکان را نیز فراهم آورده است تا استفاده کنند گان از این کتابخانه ها و نرم افزارهای مشابه بتوانند در انتخاب خود تصمیمات بهتری را اتخاذ کنند. همچنین به تولیدکنندگان کتابخانه های رقومی مورد مطالعه و سایر نرم افزارهای مشابه این امکان را می دهد تا ضمن بر طرف کردن نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت با معیارها و مولفه های موجود در این زمینه و اهمیت هر یک از آن ها بهتر آشنا شده و در تولیدات آتی خود از آن ها بهره گیرند.

در عرصه­ی حیات اجتماعی، مؤثرترین و مهمترین رقابت­ها، در حوزه­ی فعالیت­های اقتصادی، صورت می­گیرد. جهت برقراری توازن و برابری در رقابت­ها و نیز داشتن توانمندی در آنها، وجود قدرت برابر، عامل بسیار مهمی است. در جهان امروز، برخورداری از این عنصر به اطلاعات و آگاهی­های برابر و مساوی مربوط می­شود؛ لذا با توجه به این امور و با در نظر داشتن وظیفه­ای که دولت اسلامی در برقراری عدالت اقتصادی نسبت به افراد تحت حاکمیت خویش برعهده دارد، در این مقاله، پس از تعریف اطلاع رسانی، با بررسی حکم اطلاع رسانی نسبت به فرصت­های اقتصادی، مواردی از حرمت و وجوب، کراهت و استحباب اطلاع رسانی در این عرصه را ذکر کرده، سپس در راستای تبیین ادله­ی حرمت تبعیض در اطلاع رسانی، ابتدا حکم رانت اطلاعات را تشریح و بعد با بیان روش مناسب برخورد با فرصت­های اقتصادی، شرایط لازم در اطلاع رسانی نسبت به این فرصت­ها را تبیین کرده و در نهایت به این نتیجه می­رسیم که اولاً اطلاع رسانی نسبت به فرصت­های اقتصادی، فی حدَ نفسه نه تنها مباح است، بلکه با توجه به سنت شرعیه، از استحباب نیز برخوردار بوده و فقط مواردی که با ادله همراه باشند، از تحت عمومیت حکم استحباب اطلاع رسانی خارج می­شوند. ثانیاً رانت­های اطلاعاتی نیز فی حدَ نفسه حرام نیستند بلکه با توجه به منبع اطلاعات، نحوه و طرق کسب آنها، مشمول احکام تکلیفلی مختلفی می­گردند

هدف اصلی این تحقیق، جستجوی روشهایی برای مطالعه رفتار کاربران در ارتباط با هدفهای آموزشی آنها در یک وب سایت مشخص است. در حال حاضر، دادهکاوی، مهم ترین فناوری برای بهره برداری مؤثر، صحیح و سریع از داده های حجیم است. موضوع دادهکاوی، شناخت دانش جدید و مفید، رابطه های منطقی و الگوهای موجود در داده هاست و پل ارتباطی بین علم آمار، رایانه، هوش مصنوعی، الگوشناسی، فراگیری ماشین و بازنمائی بصری داده ها میباشد. پژوهش حاضر با استفاده از تکنیک دادهکاوی و بهره گیری از الگوریتم «قوانین وابستگی» روی داده های جمع آوری شده در قالب فایل ثبت وقایع وب سایت کتابخانه دانشگاه UTS استرالیا، به کشف الگوی مسیر حرکت کاربران در سایت پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش، بینش وسیعی از رفتار کاربران و عملکرد آنها در وب سایت را در اختیار مدیران و طراحان آن کتابخانه قرار میدهد