جامعه شناسی خانواده

نمایش ۵۴۱ تا ۵۶۰ مورد از کل ۱٬۹۹۳ مورد.

۵۴۱.

فراتحلیل عوامل اجتماعی مؤثر بر باروری در ایران .محسن نیازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن نیازی فاطمه تورنجی پور میلاد نوروزی اسماء عسگری کویری

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۹

کلیدواژه‌ها: باروری تنظیم خانواده رشد جمعیت کنترل موالید تغییرات جمعیت سطح جانشینی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۵۶ تعداد دانلود : ۷۹۵

نرخ باروری در ایران طی چند دهه اخیر، تحولات چشمگیری داشته و خانواده ها را با چالش های متعدد در زمینه فرزندآوری روبه رو ساخته است. گروه های مختلف مردم از تلاش های صورت گرفته برای افزایش جمعیت استقبال نکرده اند. استمرار این روند جمعیتی پیامدهایی چون رسیدن جمعیت به زیر سطح جانشینی و سالخوردگی جمعیت در طی دهه های آتی را در پی خواهد داشت. بر این مبنا، پژوهش حاضر در نظر دارد با روش فراتحلیل به شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر بر رفتار باروری خانواده در مطالعات ایرانی بپردازد. برای فراتحلیل، 60 پژوهش مرتبط در زمینه باروری در یک دهه اخیر (از سال 1380 تا به حال) که در فصلنامه های معتبر داخلی به چاپ رسیدند، انتخاب شد. پس از بررسی 60 پژوهش، 36 مقاله به سبب نداشتن معیارهای اساسی برای ورود به فراتحلیل حذف شدند و 24 پژوهش انتخاب شد. براساس نتایج یافته های فراتحلیل، متغیرهای جمعیت شناختی مربوط به سن، تحصیلات به ویژه تحصیلات زنان، بعد خانواده، پایگاه اقتصادی و اجتماعی خانواده، راهبردها و مسائل تنظیم خانواده و جلوگیری از بارداری به ترتیب با بیشترین تعداد آزمون و با ضرایب اندازه اثر 253/1، 111/0- ، 371/0، 810/0و 169/0 مورد توجه پژوهشگران ایرانی در تبیین تغییرات نرخ باروری بودند. مقایسه نتایج حاصل از فراتحلیل با نظریات تبیین کننده تغییرات رفتار باروری نشان می دهد نظریه اجتماعی اقتصادی باروری بیش از سایر نظریات روند تحولات رفتار باروری خانواده های ایرانی را در یک دهه اخیر تبیین می کند.

۵۴۲.

بررسی تفاوت های جنسیّتی در سرمایه ی اجتماعی دانشجویان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اصغر میرفردی عبدالله ولی نژاد

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال هجدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۷۱

کلیدواژه‌ها: دانشجو تفاوت جنسیتی سرمایه ی اجتماعی جامعه پذیری جنسی مفروضه های جنسیتی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۴ تعداد دانلود : ۵۶۲

پژوهش حاضر، با هدف بررسی تفاوت های جنسیّتی در سرمایه ی اجتماعی دانشجویان دانشگاه یاسوج، با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. در این پژوهش به شکل ترکیبی از نظریه های سرمایه ی اجتماعی بوردیو و نظریه های روان شناختی تفاوت جنسیّتی دینرشتاین و چودورو برای چارچوب نظری پژوهش استفاده شده است. بر اساس فرمول لین، حجم نمونه 400 نفر محاسبه که با روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای چند مرحله ای، انتخاب و مطالعه شده اند. ابزار گردآوری داده ها نیز پرسش نامه ی ترکیبی محقّق ساخته و دیگران ساخته بوده که پس از تأیید اعتبار آنها توسّط صاحب نظران، پایایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (سرمایه ی اجتماعی 0/95)، محاسبه و استفاده شده است. نتایج نشان داد تفاوت معناداری در سرمایه ی اجتماعی (کلّی) و ابعاد «ارتباطی» و «ساختاری» آن در بین زنان و مردان پژوهش وجود نداشته است. ولی تفاوتی معنادار در بعد «شناختی» سرمایه ی اجتماعی آنها وجود داشت. نتیجه گیری کلّی تحقیق گویای این مهم بود که سرمایه ی اجتماعی از نظر جنسیّتی تمایزبردار نبوده و تفاوت در بعد شناختی سرمایه ی اجتماعی نیز نشان گر نوع ایستارها و باورهای ذهنیّتی متفاوت نسبت به تعاملات اجتماعی زنان و مردان در جامعه ی مورد مطالعه است.

۵۴۳.

مقایسه ثبات ازدواج و مولفه های عشق در دانشجویان با ازدواج سنتی و غیر سنتی دانشگاههای آزاد اسلامی استان فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نازنین هنرپروران

منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ ویژه نامه

کلیدواژه‌ها: ثبات ازدواج مولفه های عشق ازدواج سنتی و غیر سنتی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۶۳ تعداد دانلود : ۶۸۰

هدف این پژوهش مقایسه ثبات ازدواج و مولفه های عشق در دانشجویان با ازدواج سنتی و غیر سنتی بود. جامعه آماری را تمامی زوجین دانشجوی 22 تا 35 ساله دانشگاه آزاد اسلامی استان فارس که مدت ازدواج شان کم تر از 10 سال بود، تشکیل می دادند. نمونه پژوهش شامل 326 نفر (224نفر ازدواج سنتی و 104 نفر ازدواج غیر سنتی) بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. از مقیاس های شاخص بی ثباتی ازدواج ( ادواردز ، جانسون و بوث ) و عشق مثلثی اشترنبرگ برای گردآوری داده ها استفاده شد. یافته ها نشان دادند که بین زوجین با ازدواج سنتی و غیر سنتی در بی ثباتی ازدواج در سطح 001/0 تفاوت معنا دار وجود دارد. به این معنا که میانگین نمره بی ثباتی ازدواج ( احتمال طلاق ) در ازدواج سنتی به گونه ای معنی دار بیش تر از ازدواج مدرن (غیر سنتی) بود. هم چنین، بین زوجین با ازدواج سنتی و غیر سنتی در مولفه های عشق تفاوت معنادار در سطح 05/0 وجود دارد. به این معنا که میانگین نمره مولفه های صمیمیت و میل (هوس) در زوجین با ازدواج غیر سنتی به گونه ای معنادار بیش تر از زوجین با ازدواج سنتی بود، ولی بین میانگین نمره مولفه تعهد در زوجین دو گروه تفاوتی معنادار مشاهده نشد.

۵۴۴.

اثربخشی آموزش مبتنی بر مثبت اندیشی بر فرایند خانواده و بهزیستی ذهنی زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد خدایاری فرد سعید زندی منصوره حاج حسینی باقر غباری بناب

منبع: خانواده پژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۸ 593-612

کلیدواژه‌ها: خانواده روان شناسی مثبت گرا رضایت از زندگی سلامت روان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۹۷۱ تعداد دانلود : ۶۴۲

مطالعه حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر مثبت اندیشی در ارتقای فرآیندهای خانواده و بهزیستی ذهنی زنان سرپرست خانوار انجام پذیرفت. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح تحقیق پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود و جامعه آماری پژوهش را کلیه زنان سرپرست خانوار شهر چهارباغ استان البرز تشکیل می دادند که حداقل یک فرزند محصل در دوره ابتدایی داشتند. نمونه مورد مطالعه شامل 50 نفر از این جامعه بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه 25 نفری (آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. اعضای هر دو گروه نسبت به تکمیل مقیاس خودگزارشی فرآیند خانواده و پرسش نامه بهزیستی ذهنی اقدام نمودند. سپس، هشت جلسه دوساعته مداخله آموزشی مثبت اندیشی برای گروه آزمایش برگزار شد و پس از آن، هر دو گروه مجدداً ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تحلیل گردید. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت های مثبت اندیشی به صورت معناداری موجب ارتقای فرآیند خانواده در اعضای گروه آزمایش شده، اما در میانگین نمرات بهزیستی ذهنی آن ها تفاوت معناداری ایجاد نشده است. بنابراین، می توان گفت که بسته آموزش مثبت اندیشی قابلیت بهبود عملکرد خانواده در خانواده های تحت سرپرستی مادر را دارد، اما افزایش بهزیستی ذهنی در این گروه آسیب پذیر، مستلزم غنی سازی برنامه مداخله ای و انجام پژوهش های جامع تر است.

۵۴۵.

بازسازی معنایی روابط جنسی پیش از ازدواج: ارائه یک نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهروز بهروزیان احسان حسنوند

منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: جوانان روابط جنسی تفسیرگرایی اجتماعی نظریه زمینه ای مدل پارادایمی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۸ تعداد دانلود : ۸۶۸

هدف پژوهش حاضر، برّرسی کنش و رفتار جنسی پیش از ازدواج جوانان شهرستان سلسله با استفاده از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی بوده است. روش شناسی پژوهش، کیفی بوده است و از روش نظریه زمینه ای به عنوان روش اجرای عملیات پژوهش استفاده شده است. داده های کیفی در این مطالعه با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری شدند. جهت تجزیه وتحلیل اطّلاعات و ارائه نظریه نهایی از استراتژی نظریه زمینه ای استفاده شده است. براساس روش نمونه گیری گلوله برفی و نیز معیار اشباع نظری، ۳۲ نفر از جوانان شهرستان سلسله (الشتر) در این پژوهش شرکت کردند که فهم و درک آن ها نسبت به روابط جنسی پیش از ازدواج مورد برّرسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های به دست آمده با استفاده از روش «نظریه زمینه ای» شامل هشت مقوله عمده به شرح زیر است: وسایل جدید ارتباطی، فشار گروه های دوستان، رفتار فراغتی، هویت یابی جنسی، نیاز عاطفی (روابط عاشقانه)، روابط مبتنی بر عشق سیّال، فرصت و امکان ارتباط و جابه جایی اهداف ارزشی. مقوله «هسته» این برّرسی «ارزش های رهایی بخش جنسی» است که سایر مقولات عمده را در بر می گیرد. نظریه زمینه ای به دست آمده در قالب یک مدل پارادیمی شامل سه بعد شرایط، تعاملات/ فرآیندها و پیامدها ارائه شده است.

۵۴۶.

پرونده ویژه: خیانت

نویسنده: سید علی آقایی

منبع: پایش سبک زندگی سال سوم مرداد و شهریور ۱۳۹۵ شماره ۱۴

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۴ تعداد دانلود : ۵۸۰۹

مقدمه گونه های خیانت گونه شناسی خیانتکاران تفاوت های زن و مرد در خیانت راهکارها

۵۴۷.

بررسی رابطه بین سبک های والدینی با از خودبیگانگی نوجوانان (مطالعه موردی دانش آموزان دبیرستانی دختر و پسر شهر شیراز در سال 91-1390)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: بیژن خواجه نوری صادق پناهی نسب صدیقه جهانبازیان اسماعیل دامیار

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۳)

کلیدواژه‌ها: نوجوانان شیوه فرزند پروری از خودبیگانگی سبک های والدینی اقتدارطلب سهل گیر و استبدادی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده کودک و نوجوان

تعداد بازدید : ۱۱۴۷ تعداد دانلود : ۷۱۷

شیوه های فرزندپروری از موضوع های مهم در علوم اجتماعی و رفتاری محسوب می شود. این شیوه ها در اجتماعی شدن نوجوانان نقش بسیار موثری ایفاء می کنند. مطالعه حاضر به بررسی رابطه سبک های والدینی و از خودبیگانگی نوجوانان پرداخته است. نمونه مورد مطالعه 381 دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز است. برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایشی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با شیوه ی نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای بدست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک های والدینی اقتدارطلب و سهل گیر با از خودبیگانگی رابطه معنی داری وجود دارد. بین سبک والدینی اقتدارطلب با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 352/0- بیشترین همبستگی بوده است. بین سبک والدینی استبدادی و از خودبیگانگی رابطه معنی داری وجود ندارد. بین متغیر پیوستگی با خانواده با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 310/0- و سطح معنی داری 0.01p< رابطه وجود دارد. متغیر اعتماد به خانواده با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 310/0- و سطح معنی داری 0.01P< رابطه وجود دارد.

۵۴۸.

دینداری و سرمایه اجتماعی محرک عضویت جوانان در گروه های امدادی جهت برقراری امنیت ساکنان مناطق آسیب دیده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اکبر امین بیدختی نوید شریفی

منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: امنیت مشارکت دانشجویان نظم امداد و نجات

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۲۹ تعداد دانلود : ۴۱۴

چکیده مشارکت افراد بالاخص دانشجویان در گروه های داوطلبانه امداد و نجات می تواند راه کار مناسبی جهت بهبود امنیت و نظم مناطق آسیب دیده باشد. لذا در این تحقیق به شناسایی عوامل موثر بر امنیت مناطق با تکیه بر عضویت دانشجویان در گروه های داوطلبانه امداد و نجات و تعیین الگوی روابط متقابل بین عوامل یاد شده پرداخته شد.تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و در زمره تحقیقات توصیفی_همبستگی قرار دارد. جامعه آماری تحقیق را داوطلبان شاخه دانشجویی سازمان جوانان هلال احمر استان سمنان و ساکنان شهر سمنان تشکیل می دهند. همچنین برای جمع آوری اطلاعات از دوپرسشنامه محقق ساخته استفاده شد.همچنین جهت تحلیل داده ها و دستیابی به اهداف تحقیق از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بهره گرفته شده است. آزمون مدل طراحی شده نشان داد متغیر پنهان دینداری تأثیر مثبت و معناداری به میزان 69 درصد بر عامل سرمایه اجتماعی و 52درصد بر امنیت مناطق آسیب دیده دارد. همچنین سرمایه اجتماعی با ضریب 0.65 نیز می تواند کمک موثری جهت ترغیب جوانان در عضویت گروه های امدادی بنمایدد.

۵۴۹.

مناسبات جوانان و جنسیت با تاکید بر ابعاد جمعیت شناختی واقتصادی- اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب فروتن

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: جوانان ایران جنس خاورمیانه ابعاد جمعیت شناختی و اقتصادی اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۸۲ تعداد دانلود : ۴۷۳

این مقاله، ابعاد جمعیت شناختی و اقتصادی-اجتماعی مرتبط با مناسبات بین جوانان و جنسیت را در پنج بخش اصلی مورد مطالعه قرار داده است: آموزش و تحصیلات، بهداشت و سلامت، اقتصاد و اشتغال، تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، وضعیت جوانان و جنسیت در منطقه خاورمیانه با تاکید بر ایران. در این مطالعه از روش ترکیبی مبتنی بر بررسی اسنادی و تحلیل داده های ثانوی بر پایه داده های سازمان ملل متحد استفاده شده است. مطابق یافته های این تحقیق، اگرچه تفاوتهای جنسیتی در عرصه های گوناگون آموزشی بهداشتی اقتصادی اجتماعی در میان نسل معاصر جوانان در مقایسه با نسل های پیشین کاهش یافته است، بااین حال دختران و زنان جوان کماکان از امکانات پایین تری در این عرصه ها برخوردارند. یافته های این تحقیق نشان داده است که هم در جهان و هم در ایران جوانان در حدود یک پنجم کل جمعیت را تشکیل می دهندکه تقریبا نیمی از آنها را دختران شامل می شوند. تعداد جمعیت جوان در تمامی جوامع، منعکس کننده طیف وسیعی از نیازمندی ها و نیز توانمندی ها در عرصه های گوناگون است. این امر به طور بالقوه فرصتی طلایی موسوم به ""پنجره جمعیت شناختی فرصت"" محسوب می شود که باید در برنامه ریزی ها و سرمایه گذاری های ملی و بین المللی مبتنی بر مطالعات و تحقیقات علمی نیز کانون اصلی توجه واقع گردد.

۵۵۰.

تأثیر عملکرد خانواده در پیش بینی حجاب زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد خدادادی سنگده خدابخش احمدی فروغ آموستی مصطفی خانزاده محسن رضایی آهوانویی مجتبی حقانی

منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال یازدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳۶

کلیدواژه‌ها: عملکرد خانواده در حجاب حجاب برتر زن حجاب معمولی زن حجاب ضعیف زن پوشش زنان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۷۶

این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه عملکرد خانوادگی در افراد با حجاب برتر، حجاب معمولی و حجاب ضعیف صورت گرفت. طرح پژوهش توصیفی و از نوع علّی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از تمامی دختران و زنان بالای 15 سال کشور که 2868 نفر از آنها به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مقیاس عملکرد خانواده و پرسشنامه جمعیت شناختی استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری بین عملکرد خانواده و نوع حجاب وجود دارد (001/0p

۵۵۱.

بررسی جامعه شناختی میزان سرمایه ی فرهنگی خانواده های شهری و فرزندمداری (مطالعه موردی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سهیلا ناصری باقر ساروخانی

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال ششم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: خانواده مشارکت سرمایه ی فرهنگی فرزندمداری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۴ تعداد دانلود : ۵۳۴

هدف اصلی این تحقیق بررسی جامعه شناختی گونه شناسی خانواده و فرزندمداری در خانواده های ایرانی بر حسب حوزه ی قدرت، مشارکت، سرمایه ی اجتماعی، سرمایه ی فرهنگی، جنسیت، تحصیلات والدین، میزان دموکراتیک بودن، مستبد بودن و تعداد فرزندان است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ی دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه ی آماری تمام خانواده ها در مناطق 22گانه مناطق شهری تهران است و حجم نمونه 386 خانواده است که با روش خوشه ای به دست آمده است. روش اصلی در تحلیل داده ها پیرسون، رگرسیون، و مدل سازی معادله ی ساختاری با نرم افزار Amos است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که وجود فرزندمداری در خانواده های مورد بررسی تأیید گردید، اما این به معنی حذف مردمحوری در فضای خانواده نیست بلکه می توان گفت، هرم قدرت تا حدی تغییر شکل پیدا کرده است، به نحوی که هنوز هم پدر به معنی اصلی ترین تصمیم گیرنده و مشارکت کننده در امور کلان خانه ایفای نقش می کند، اما عامل هسته ای شدن و مشارکت در خانه بیشترین تأثیر را در پیش بینی فرزندمداری دارد.

۵۵۲.

ارزیابی و تأثیر مؤلفه های سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی زنان روستایی مطالعه موردی: دهستان شیان، شهرستان اسلام آباد غرب مشخصات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وکیل حیدری ساربان سهیلا باختر وحید طالعی حور

منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: توسعه روستایی سرمایه اجتماعی توسعه اجتماعی توانمندسازی زنان شهرستان اسلام آباد غرب

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۰۳ تعداد دانلود : ۴۸۳

سرمایه اجتماعی یکی از مهم ترین مفاهیم در حوزه علوم اجتماعی است که در علوم دیگر نیز کاربردی گسترده دارد و دارای ارتباط تنگاتنگی با توانمندسازی زنان است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مؤلفه های سرمایه اجتماعی بر توانمندسازی زنان روستایی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. گردآوری داده ها به دو روش کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه و مصاحبه) بوده است. روایی صوری پرسش نامه به وسیله پانل کارشناسان مورد تأیید قرار گرفت. جهت تعیین پایایی، تعداد 35 پرسش نامه در منطقه توزیع شد که مقدار آن برای کل بخش ها بر اساس آلفای کرونباخ 74/0 برآورد شد. جامعه آماری پژوهش زنان 13 روستای دهستان شیان با جمعیت 3329 نفر است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 355 نفر برآورد شد که پراکندگی تعداد نمونه ها در روستاها به صورت طبقه ای و به نسبت جمعیت آن ها بوده است. نتایج بدست آمده از ضریب همبستگی پیرسون نشان دهنده این است که بین سرمایه اجتماعی و توانمندسازی زنان رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد مؤلفه های اعتماد، مشارکت و انسجام 42/0 از تغییرات توانمندسازی زنان را تبیین می کند. بر اساس آزمون فریدمن نیز مؤلفه خودتعیینی از بین مؤلفه های توانمندسازی دارای رتبه بالاتری است

۵۵۳.

بررسی رابطه جو عاطفی خانواده و کنترل عواطف با گرایش به اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سالار عبدالملکی ابوالفضل فرید رامین حبیبی کلیبر سید مرتضی هاشمی آیت قدوسی نژاد

منبع: خانواده پژوهی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۸ 649-662

کلیدواژه‌ها: جو عاطفی خانواده کنترل عواطف گرایش به اعتیاد

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۱۲۷۵ تعداد دانلود : ۸۱۹

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه جو عاطفی خانواده و کنترل عواطف با گرایش به اعتیاد انجام گرفت. در این پژوهش جامعه آماری شامل کلیه 7500 شهروند ساکن در شهرک قلعه از توابع شهرستان قروه می باشد. به روش نمونه گیری تصادفی ساده 323 نفر در گروه نمونه این پژوهش قرار گرفتند. ابزارهای اندازه گیری این پژوهش شامل پرسش نامه جو عاطفی خانواده، پرسش نامه کنترل عواطف، و پرسش نامه گرایش به اعتیاد می باشند. یافته های تحقیق نشان داد که بین جو عاطفی خانواده با گرایش به اعتیاد و مؤلفه های آن رابطه معنادار وجود دارد. هم چنین بین کنترل عواطف و گرایش به اعتیاد نیز رابطه معناداری وجود دارد. در زمینه رابطه بین مؤلفه های کنترل عواطف با گرایش به اعتیاد نیز به جز مؤلفه خشم، سایر مؤلفه ها (خلق افسرده، اضطراب و عاطفه مثبت) با گرایش به اعتیاد رابطه معنادار وجود دارد. در مجموع بین جو عاطفی خانواده و کنترل عواطف با گرایش به اعتیاد رابطه وجود دارد. هم چنین جو عاطفی خانواده پیش بینی کننده خوبی برای گرایش به اعتیاد است. اما کنترل عواطف نمی تواند پیش بینی کننده خوبی برای گرایش به اعتیاد باشد.

۵۵۴.

بررسی جامعه شناختی تأثیر ساختار خانواده بر سلامت اجتماعی مردان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نعیما محمدی خان محمد آسکانی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال نهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)

کلیدواژه‌ها: چندهمسری مردان ساختار خانواده سلامت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۹۰ تعداد دانلود : ۶۴۰

سلامت تابعی از عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی است. یکی از مهم ترین عوامل تأمین کننده سلامت اجتماعی افراد جامعه، ساختار و روابط خانوادگی است. با توجه به تغییرات کارکردی پدیده چندهمسری طی سال های اخیر، این ساختار خانوادگی به عامل تهدیدکننده سلامت اجتماعی مردان چندهمسر حتی در استان سیستان و بلوچستان مبدل شده است. در این تحقیق به منظور مقایسه میزان سلامت اجتماعی مردان در خانواده های چندهمسر و تک همسر شهرستان سرباز در سال 1395 از روش پیمایش و ابزار پرسش نامه استاندارد شاپیرو و کییز (2007) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 300 مرد متأهل ساکن این شهرستان است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس ورژن 22 تجزیه و تحلیل شدند و یافته های حاصل از آزمون تی مستقل نشان دادند که میانگین میزان انطباق، انسجام، مشارکت و خودشکوفایی مردان در ساختار چندهمسر به شکل معناداری کمتر از خانواده های تک همسر است. با توجه به این یافته ها می توان نتیجه گرفت اگرچه بسیاری از رسوم و سنن اجتماعی در گذشته به واسطه کارکرد مثبت و سازگاری آنها با شرایط اجتماعی، تأمین کننده پذیرش اجتماعی مردان خانواده است، اما امروزه با کژکارکردهایی همراه است که اکثر مؤلفه های سلامت اجتماعی را در نظام خانوادگی و جامعه با بحران مواجه می سازد.

۵۵۵.

حضور در مسجد و ارزش های اسلامی در بین جوانان استان ایلام (با تأکید بر شهادت طلبی و ایثارگری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل جهانبخش بهروز سپیدنامه میثم قدسی

منبع: فرهنگ ایلام دوره ۱۷ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۵۲ و ۵۳

کلیدواژه‌ها: مسجد ایلام ایثارگری شهادت طلبی نظریه زمینه ای گروه های متمرکز

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۲۶ تعداد دانلود : ۸۴۶

پژوهش حاضر به بررسی چگونگی تأثیر مساجد بر ارزش های اسلامی با تأکید بر شهادت طلبی و ایثارگری پرداخته است. روش انجام آن نیز کیفی و استفاده از مصاحبه گروه های متمرکز بوده است. شیوه نمونه گیری در روش کیفی، نظری است. در این شیوه، حجم نمونه از پیش، تعیین نمی شود و از طریق اشباع داده ها به دست می آید که در این پژوهش، با توجه به تکرار داده ها به 30 نفر رسید. ابزار گردآوری اطلاعات در این روش، مصاحبه با گروه های متمرکز بود. گروه ها بر اساس ویژگی های جمعیت شناختی همچون: سن، شغل، جنسیت و تحصیلات تفکیک شدند که در طی چهار مصاحبه به انجام رسید. برای رسیدن به معیار قابلیت اعتماد از تکنیک اعتباریابی و تأیید کلیات یافته ها توسط اعضا استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نظریه زمینه ای (GT) بود و با اجرای مراحل کدگذاری باز، محوری و گزینشی به ترتیب 35 مفهوم اولیه، 8 مقوله عمده و 3 مقوله هسته نهایی از داده های کیفی استخراج شد. مقولات عمده مستخرج از داده های کیفی نیز علاوه بر اشاره به نقش تهاجم فرهنگی در کاهش گرایش به حضور در مساجد، به نقش تبلیغات رسانه ای، مسئولان و ائمه جماعت، افزایش دانش و آگاهی دینی و ... در افزایش گرایش به حضور در مساجد تأکید نمود؛ همچنین نتایج حاکی از آن بود که حضور در مساجد، موجب تقویت روحیه خودسازی، شهادت طلبی و ایثارگری و گرایش به رفتارهای اسلامی؛ همچون: امر به معروف و نهی از منکر، عبادت، جهاد در راه خدا، اخلاص، فداکاری، دعا و نیایش و ... می شود.

۵۵۶.

پیش بینی الگوهای ارتباطی زناشویی به وسیله عمل به باورهای دینی و سلامت روان در زنان شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین امیری محسن رسولی عبدالرحیم کسایی محمود بهرامی

منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: سلامت روان عمل به باورهای دینی الگوهای ارتباطی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۵۵۴

بی گمان، شناخت و استفاده درست از روش های دست یابی به برقراری رابطه سالم در زندگی زناشویی می تواند نقشی مهم در رضایت زوج ها و بهبود کیفیت زندگی به همراه داشته باشد. از این رو، این پژوهش با هدف بررسی پیش بینی الگوهای ارتباطی زوج ها به وسیله عمل به باورهای دینی و سلامت روان در زنان شاغل دانشگاه خوارزمی تهران انجام گرفته است. نمونه پژوهش را 162 از کارکنان زن متاهل دانشگاه خوارزمی که در سال 93-92 مشغول به کار بودند و به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند، تشکیل می دهد و سه پرسش نامه الگوهای ارتباطی (CPQ) و عمل به باورهای دینی و سلامت روان (GHQ-28) در مورد آن ها اجرا شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آمار توصیفی و آزمون رگرسیون گام به گام و از روش نرم افزار spss21 انجام گرفت. یافته ها نشان دادند که عمل به باورهای دینی و سلامت روان با الگوی ارتباطی سازنده متقابل رابطه مثبت و معنا دار (01/0 > p) و با الگوهای ارتباطی اجتنابی و توقع / کناره گیر رابطه ای منفی و معنادار داشت. بر اساس نتایج این پژوهش، می توان به اهمیت نقش عمل به باورهای دینی و سلامت روان در زندگی زناشویی و ارتباطات زوج ها در کارکنان زن دانشگاه خوارزمی به عنوان عاملی مهم برای رویارویی با تعارضات و اختلافات در زمینه الگوهای ارتباطی پی برد.

۵۵۷.

تبیین جامعه شناختی سرمایه اجتماعی خانواده و فضای مجازی (مورد مطالعه: شهر اصفهان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: ابراهیم انصاری مسعود کیان پور پری عطایی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۳۵)

کلیدواژه‌ها: خانواده مشارکت سرمایه اجتماعی انسجام اعتماد فضای مجازی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۵ تعداد دانلود : ۷۱۱

فناوری های ارتباطی جدید و بزرگراه های اطلاعاتی آن، به ویژه فضای مجازی، منجر به تحول در شدت و میزان ارتباط انسان ها در اقصی نقاط جهان شده اند و تحولی کیفی نیز در این ارتباطات ایجاد کرده اند. امروزه با استفاده از اینترنت و با حضور در این بزرگراه، امکان بهره گیری از انبوهی از اطلاعات در کمترین زمان ممکن و برقراری ارتباط گفتاری، نوشتاری و دیداری با هزینه ای نسبتاً کم فراهم آمده است. خانواده به عنوان یکی از مهم ترین قدرت های تربیتی از انسان ها مراقبت می کند و این عمل را همان گونه انجام می دهد که زندگی اجتماعی آن را می خواهد. درحقیقت افراد در خانواده بسیاری از ظرفیت ها را جهت زندگی در جامعه کسب می کنند.از جمله این ظرفیت ها سرمایه اجتماعی است. با توجه به اهمیت این مسئله در این مقاله به بررسی تاثیر فضای مجازی بر سرمایه اجتماعی افراد در خانواده ها پرداخته شده است..پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه ای و بهره گیری از پرسشنامه محقق ساخته، با تکیه بر نظریه های مربوط به این حوزه صورت گرفته است. جامعه آماری خانواده های دارای فرزند بالاتر از 15 سال شهر اصفهان هستند. متغیر استفاده از فضای مجازی با دو شاخص کمیت وکیفیت و متغیر سرمایه اجتماعی با چهار شاخص اعتماد، انسجام، مشارکت وحمایت اجتماعی سنجیده شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که کیفیت وکمیت استفاده از فضای مجازی، بر سرمایه اجتماعی خانواده تاثیر داشته است. بدین معنا که هرچه میزان استفاده از فضای مجازی بیشتر باشد سرمایه اجتماعی که ناشی از ارتباط افراد در دنیای واقعی و ارتباطات رودر رو است، کاهش پیدا می کند.

۵۵۸.

بررسی مقایسه ای ملاک های ازدواج (اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، ظاهری و دموگرافیک)زوج های در شرف ازدواج دوم با ملاک های آنها در ازدواج اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمد حسینی بهشتیان

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال هفتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: ازدواج ازدواج دوم ملاک های ازدواج

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۹۷ تعداد دانلود : ۱۵۵۹

هدف این تحقیق بررسی مقایسه ای ملاک های ازدواج زوج های در شرف ازدواج دوم با ملاک های ازدواج اول آنها می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل همه زوج هایی است که در شهر تهران در سال 1394 قصد ازدواج دوم داشته اند و روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری در دسترس می باشد و نمونه شامل 50 زوج در شرف ازدواج درسال 1394 می باشد که به مراکز مشاوره محقق مراجعه نموده اند. در این تحقیق 10 ملاک اصلی ازدواج به وسیله پرسشنامه محقق ساخته مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که ملاک های ظاهری، تحصیلات، اقتصادی و رضایت خانواده زنان و مردان در ازدواج اول و دوم تفاوتی ندارد. ملاک های فرهنگی و قومی، مذهبی، روان شناختی، شرایط خانواده و علایق مشترک زنان و مردان در ازدواج اول و دوم متفاوت است. و ملاک عشق در زنان در ازدواج اول و دوم متفاوت بوده و در مردان تفاوتی مشاهده نشد.

۵۵۹.

بررسی ارتباط بین ارزشهای محیط زیستی و رفتار پسماند خانواده (مطالعه موردی منطقه هفت شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالحسین کلانتری صادق صالحی بنفشه آقایی ابیانه

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلیدواژه‌ها: تهران بازیافت زباله های خانگی ارزش های محیط زیستی رفتار پسماند

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۵ تعداد دانلود : ۴۴۷

امروزه رشد و گسترش شهرنشینی موجب مشکلات فراوان محیط محیط زیستی شده است. یکی از این مشکلات، عوارض محیط زیستی ناشی از پسماند است که با مشارکت اجتماعی افراد جامعه می توان تا حد زیادی از آن کاست. عوامل روانی اجتماعی گوناگونی بر مشارکت شهروندان در برنامه های مرتبط با پسماند تأثیر دارند. یکی از این عوامل ارزش های محیط زیستی شهروندان است؛ بنابراین، پژوهش حاضر ارزش های محیط زیستی و ارتباط آن را با رفتار پسماند بررسی کرده است. برای تبیین این موضوع از تعاریف ارزشی استفاده شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. 400 پرسشنامه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای در سطح خانوارهای تهران تکمیل شده است. پاسخ ها از طریق نرم افزار SPSS پردازش و با استفاده از آماره های متناسب با سطح سنجش متغیرها تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان داده است شهروندان، ارزش های محیط زیستی تقریباً بالایی از خود نشان دادند (میانگین 58/4 از 5). علاوه براین، شهروندان تهرانی، بازیافت پسماند خانگی خود را در سطح بالایی ابراز داشته اند (میانگین 108/3 از 4). درنهایت، بین دو متغیر ارزش های محیط زیستمحیط زیستی و رفتار پسماند رابطة مثبت بسیار ضعیف وجود دارد، به گونه ای که فقط 5/1 درصد از بازیافت پسماند از طریق ارزش های محیط زیستی تبیین می شود. در پایان، دلایل وجود رابطة ضعیف بین ارزش های محیط زیستی و رفتار پسماند تبیین شده است.

۵۶۰.

نقش احساس تنهایی و انسجام خانوادگی در گرایش نوجوانان به استفاده آسیب زا از تلفن همراه (مطالعه موردی: دانش آموزان دبیرستانی شهرستان محمودآباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد نریمانی محمدجواد رنجبر

منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۶)

کلیدواژه‌ها: نوجوان احساس تنهایی تلفن همراه انسجام خانواده

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۴۹ تعداد دانلود : ۷۳۱

امروزه استفاده آسیب زا از تلفن همراه از مشکلات رفتاری شایع در نوجوانان به حساب می آید و متغیرهای درونی و بیرونی بسیاری ازجمله احساس تنهایی و انسجام خانواده می تواند بر روی آن تأثیرگذار باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش انسجام خانواده و احساس تنهایی در پیش بینی استفاده آسیب زا از تلفن همراه در دانش آموزان دبیرستانی است. برای این منظور 170 نفر از دانش آموزان مشغول به تحصیل در دبیرستان های دولتی شهرستان محمودآباد در سال تحصیلی 94-1393 به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به فرم کوتاه آزمون احساس تنهایی دانشگاه کالیفرنیا، مقیاس استفاده آسیب زا از تلفن همراه و مقیاس انسجام خانواده فیشر پاسخ دادند. نتایج نشان داد که در گام نهایی تحلیل، انسجام خانواده، به طور منفی و احساس تنهایی، به طور مثبت پیش بینی کننده استفاده آسیب زا از تلفن همراه بودند. این یافته ها از اهمیت متغیرهای انسجام خانوادگی و احساس تنهایی در روی آوردن نوجوانان به استفاده آسیب زا از تلفن همراه حمایت می کنند. به نظر می رسد که برنامه های آموزشی مرتبط با افزایش انسجام خانواده و رشد مهارت های اجتماعی نوجوانان در کاهش استفاده آسیب زا از تلفن همراه مثمرثمر باشد.تلفن همراه، احساس تنهایی، انسجام خانواده، نوجوان

درخت حوزه‌های تخصصی