شیما حقوقی زاده

مقدمه و هدف: در سال های اخیر، تأثیر تمرین هوازی بر نوروترانسمیترهای مغز، به ویژه گابا و سروتونین، توجه زیادی جلب کرده است. با این حال، تفاوت آثار تمرینات هوازی اختیاری و اجباری بر این نوروترانسمیترها همچنان چالش برانگیز است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر دو نوع تمرین هوازی اختیاری (شنا) و اجباری (تردمیل) بر سطح نوروترانسمیترهای گابا و سروتونین در هیپوکامپ رت های نر بود.مواد و روش ها: تحقیق حاضر از نوع کاربردی در قالب طرح تجربی اجرا شد. تعداد 24 رت نر نژاد ویستار به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل تقسیم بندی شدند. گروه های تمرین هوازی، به مدت ۴ هفته، هفته ای ۵ جلسه به اجرای تمرینات هوازی اجباری روی تردمیل و تمرینات هوازی اختیاری درون آب پرداختند. 48 ساعت پس از پایان پروتکل تمرینی، حیوانات بیهوش شده و سپس بافت برداری انجام شد. سطوح نوروترانسمیترهای گابا و سروتونین با روش وسترن بلات اندازه گیری شدند. کلیه داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و از طریق آزمون تحلیل واریانس یک راهه تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: نتایج پژوهش حاضر کاهش معنی داری را در سطوح سروتونین بین گروه کنترل و تمرین هوازی اجباری (تردمیل) نشان داد (0.05>P). اما تفاوت معنی داری در سطوح سرتونین بین گروه تمرین هوازی اختیاری (شنا) در مقایسه با گروه کنترل مشاهده نشد (0.05<P). به علاوه، نتایج نشان داد بین گروه های پژوهش در متغیر گابا  تفاوت معناداری وجود ندارد (0.05<P).  نتیجه گیری: اجرای 4 هفته تمرینات هوازی اجباری (تردمیل) علی رغم افزایش در سطوح نوروترانسمیتر سروتونین در بافت هیپوکامپ رت های نر، تأثیری بر سطوح نوروترانسمیتر گابا ندارد. همچنین، تمرین هوازی اختیاری (شنا) باعث تغییر قابل توجهی در سطوح نوروترانسمیترهای سروتونین و گابا در بافت هیپوکامپ رت های نر نمی شود. در نتیجه می توان از تمرینات هوازی اجباری (تردمیل) برای افزایش سطوح نوروترانسمیتر سروتونین در رت های نر استفاده کرد.