نوشین بساطی

پژوهش حاضر با هدف تحلیل گفتمان زیست محیطی روزنامه ایران درباره موضوع ریزگردها و براساس 14 مقاله منتشرشده در این روزنامه در نیمه اول سال 1401 صورت گرفته است. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و داده ها در چارچوب رویکرد تحلیل گفتمان لاکلا و موف (1985) بررسی شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که «خارجی بودن منشأ ریزگردها» به عنوان دال مرکزی، نقش محوری در مفصل بندی گفتمان دارد. علاوه بر این دال، مواردی از قبیل «همکاری با کشورهای همسایه» و «همکاری های بین المللی»، «فقدان راهکارهای داخلی و درون مرزی»، «تقویت نقش وزارت امور خارجه»، «تضعیف نقش سازمان محیط زیست» و «عدم همکاری کشورهای همسایه» دال های اصلی هستند که همگی وابسته به دال مرکزی اند. دال های تهی این گفتمان عبارتند از «راه حل عملی» و «عدالت زیست محیطی» و دال شناور «سلامت جسمانی و روانی مردم» است. این گفتمان همچنین در مورد کشورهای عربستان، عراق، ترکیه و سوریه غیریت سازی کرده و آنها را منشأ بحران ریزگردها معرفی کرده است.