پرستو عشرتی

پرستو عشرتی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۳.

بررسی تأثیر فضای نیمه باز بیرونی بر کیفیت محیط مسکونی (نمونه موردی: مسکن آپارتمانی بندر بوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۱۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰ 57 - 76

کلیدواژه‌ها: فضای نیمه باز بیرونی کیفیت محیط مسکونی مسکن تراس بندر بوشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۵ تعداد دانلود : ۵۱۳
فضای نیمه باز یکی از مشخصه های معماری ایرانی است که در معماری و شهرسازی مناطق گرم و مرطوب نمود ویژه ای داشته است. با وجود پیشینه غنی بهره گیری از انواع فضاهای نیمه باز در معماری بافت تاریخی بندر بوشهر، نقش آن در ساخت و سازهای جدید این شهر کم رنگ گردیده است. به گونه ای که بسیاری از ویژگی های کالبدی و کارکردی خود را از دست داده است. این پژوهش به هدف بررسی تأثیر فضاهای نیمه باز بیرونی بر کیفیت زندگی در آپارتمان های معاصر بندر بوشهر از روش تحقیق ترکیبی کمی و کیفی بهره برده است. بدین منظور پیشینه پژوهش در دو حوزه فضاهای نیمه باز به عنوان متغیر مستقل و کیفیت محیط مسکونی به عنوان متغیر وابسته انجام گردید. در ادامه مبتنی بر راهبرد تحلیل محتوا چهار مؤلفه انسانی، کالبدی، عملکردی، و محیطی به عنوان مؤلفه های اصلی ارزیابی کیفیت فضای نیمه باز مسکونی استخراج و ریزمؤلفه های آن ها تدقیق گردید. با تدوین پرسشنامه ای مبتنی بر طیف لیکرت، ابزار نظرسنجی از ساکنان درباره مؤلفه های اصلی و ریزمؤلفه های آن ها فراهم گردید. اطلاعات به دست آمده با روش تحقیق کمی و توسط نرم افزار R و آزمون های دقیق فیشر، کروسکال والیس و دان تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد از نظر زنان مؤلفه فضایی و از نظر مردان مؤلفه های عملکردی بیشترین تأثیر و مؤلفه انسانی بین هر دو گروه زن و مرد کمترین تاثیر را بر کیفیت فضاهای نیمه باز بیرونی در آپارتمان های مسکونی معاصر بندر بوشهر داشته است. همچنین مؤلفه فرعی زیبایی شناسی با شاخص هماهنگی بصری در مؤلفه فضایی، امکانات با شاخص ارتباط با عناصر طبیعت در مؤلفه عملکردی، مؤلفه فرعی فرهنگ با شاخص شیوه زندگی در مؤلفه محیطی و جنبه روانشناختی با شاخص دلبستگی به مکان در مؤلفه انسانی بیشترین تأثیر را از بین مؤلفه های فرعی و شاخص های مرتبط با آن ها در این زمینه دارند.
۴.

واکاوی نسبت سازماندهی فضایی شهر ری و راه های آن از آغاز اسلام تا پیش از حمله مغول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معماری ایران پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۴ ۷۹-۹۶

کلیدواژه‌ها: شهر ری راه های ری ساختار فضایی شهر سیر تحول شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۹۲۰
شهر ری در سده های متقدم تا میانی دوره اسلامی، از شهرهای مهم و پررونق جهانِ اسلام بوده است. عوامل متعددی بر این رونق و اهمیت اثرگذار بوده اند. بررسی مؤلفه های اثرگذار بر رونق راه های ری و واکاوی برهم کنش راه های ری و اقتصاد و سازمان دهی فضایی شهر ری، هدف اصلی این پژوهش است. به همین منظور، نخست علل اهمیت راه های ری طی سده های متقدم اسلامی تا زمان حمله مغولان با استفاده از متون تاریخی شناسایی شده اند. سپس سیر تحول شهر ری از منظر معماری و شهرسازی آن، با استفاده از مطالعه تطبیقی متون متعدد تاریخی و نیز مطالعات تاریخی و باستان شناختی پژوهشگران معاصر، بازشناسی شد تا بر این مبنا، چگونگی ارتباط و اثرگذاری متقابل راه ها و سازمان دهی فضایی شهر در بازه زمانی مزبور، استخراج و عوامل اثرگذار بر آن تفسیر شوند. بر مبنای یافته های این پژوهش، امنیت و پرآبی نسبی و خوش مسیری راه های ری و همچنین مرکزیت و اهمیت شهر ری از منظر تجاری و مذهبی، موجب حضور مستمر بازرگانان و مسافران و کاروان ها در ری بوده است. زیبایی و نظم و پاکیزگی ری، وجود کاروانسراها و گرمابه ها و بازارهای متعدد و باکیفیت بر افزایش رفاه مسافران و تاجران می افزود و رونق مضاعف برای راه های آن به ارمغان می آورد. همچنین شماری از کالاهای تولیدشده در ری به سهولت در بازارهای سرزمین های دیگر به فروش می رفتند و شهرتی بسیار داشتند. این عوامل موجب افزایش ثروت شهر و ثبات بازار آن به علت تعدد مبادله ها، امنیت و رفاه مسافران و تاجران شده بود. تمرکز تأسیسات امنیتی و تأسیسات رفاهی و اقتصادی شهر ری نیز در گوشه شمال غربی شهر بوده که کارکرد تجاری پراهمیت تری داشته است و شاخه های متعددی از راه های مختلف در عبور از شهر از آن نقطه عبور می کردند. در نهایت، چگونگی ارتباط ساختار طبیعی شهر، سازمان دهی فضاها و راه هایش در چرخه ای که تضعیف و تقویت یکی موجبات تضعیف و تقویت دیگر را فراهم می آورد، دیده می شود.
۵.

تعریفی نوین از مفهوم منظر فرهنگی مبتنی بر فرآیند شکل گیری آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال پنجم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ 42-51

کلیدواژه‌ها: منظر فرهنگی فرآیند شکل گیری تعریفی نوین ا کوسیستم فرهنگ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۴۵۳
منظر فرهنگی محصول فرآیند تعامل انسان و طبیعت درگذر زمان است. هر چند تعاریف متعددی از این مفهوم ارائه شده، اما تا کنون تعریفی جامع ومانع که با تکیه بر فرآیند شکل گیری منظرهای فرهنگی و فارغ از بسترهای زمانی، جغرافیایی و فرهنگی ابعاد گسترده و پیچیده ی این مفهوم را مدنظر قرار داده باشد، ارائه نگردیده است. ازای نرو، مقاله حاضر از طریق بازخوانی و وا کاوی اسناد و نظری هها، با بهر هگیری از روش پژوهش کیفی و راهبرد تحلیل محتوا، در پی دست یافتن به سطحی از شناخت نسبت به این مفهوم و تعیین الفبای شناخت منظر فرهنگی ب همنظور ارائه تعریفی نوین از آن است. برای نزدیک شدن به هدف اصلی این مقاله، یعنی ارائه تعریفی نوین از منظر فرهنگی، ابتدا تدقیق دو مؤلفه اصلی اثرگذار در شکل گیری منظرهای فرهنگی شامل طبیعت و فرهنگ پیش گرفته م یشود. در پی آن واژه ا کوسیستم به واسطه جامع نگری ب هعنوان جایگزین طبیعت انتخاب می گردد و مجاری چهارگانه ی شناخت نسبت به ا کوسیستم شامل علم، فلسفه، عرفان و مذهب ب هعنوان زیربنای فرهنگ تبیین م یشوند. ب های نترتیب فرآیند شک لگیری منظ رهای فرهنگی مبتنی بر مجاری چهارگانه ی شناخت در نوعی طرح واره ترسیم می شود که زیربنای بازتعریف منظر فرهنگی مبتنی بر فرآیند شکل گیری آن خواهد بود.
۶.

به سوی رویکردی آرمانی در حفاظت و توسعه ی منظر شهری تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مرمت و معماری ایران سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۵ ۸۸-۷۵

کلیدواژه‌ها: منظر شهری تاریخی حفاظت و توسعه الگوی انتقال مدیریت تغییر فیلتر خودپالای فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۶۱
این مقاله در رابطه با تعیین الگوی انتقال مؤثر در حفاظت و توسعه ی منظر شهری تاریخی پرسش اصلی خود را مطرح می نماید. هدف بازشناسی سیر تحول رویکردهای حفاظت و توسعه به منظور تعریف الگوی انتقالی در حرکت از رویکرد یکپارچه به سوی رویکرد آرمانی می باشد. برای این منظور نخست مفهوم منظر شهری تاریخی به مثابه رویکردی نوین در حفاظت از میراث شهری مورد واکاوی قرار می گیرد؛ پس از آن جایگاه مفهوم مدیریت تغییر در رویکرد یکپارچه ی حفاظت و توسعه تبیین و ضرورت تعریف یک الگوی انتقال در راستای رفع کاستی های آن آشکار می گردد. بر این اساس سیر تحول رویکردهای حفاظت و توسعه در دو مرحله ی اصلی رویکرد مجزا و رویکرد یکپارچه دسته بندی می شود؛ سپس رویکرد آرمانی به عنوان رویکردی جامع که با بهره گیری از مفهوم مدیریت تغییر و با عبور از فیلتر خودپالای فرهنگی مردمان بومی امکان متعادل سازی رویکردهای حفاظت و توسعه را فراهم می سازد، معرفی می گردد. الگوی انتقال پیشنهادی این مقاله با بهره گیری از مؤلفه های انعطاف پذیری، پویایی و فرآیندنگری در تعریف فیلتر خودپالا ی فرهنگی شکل یافته و زمینه ی لازم را در حرکت به سوی رویکردی آرمانی که به واسطه ی آن رویکردهای حفاظت و توسعه به صورت یک اقدام واحد در حد اعلای انطباق و سازگاری خواهند بود، سوق می دهد.
۷.

گونه شناسی طارمه در معماری بافت تاریخی بندر بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۹ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷۲ ۱۱۹-۱۰۶

کلیدواژه‌ها: طارمه بافت تاریخی بندر بوشهر فضای نیمه باز معماری بومی گونه شناسی معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۳۰
معماری بومی بافت تاریخی بندر بوشهر به دلیل دورن گرایی و برون گرایی توأمان و نیز بهره گیری از انواع فضاهای نیمه باز درونی و بیرونی نمونه ای شاخص و متفاوت در معماری ایران برشمرده می شود. یکی از این فضاهای نیمه باز طارمه نام دارد. این پژوهش با هدف گونه شناسی طارمه از روش تحقیق کیفی و از ابزار بازید میدانی و مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد و مدارک فنی بناهای تاریخی این بندر، برای جمع آوری داده های بناهای دارای طارمه بهره برده است. مطالعات و بررسی های میدانی و کتابخانه ای انجام شده بر روی 29 عمارت طارمه دار بوشهری نشان می دهد که طارمه ها را براساس محل استقرار در بنا می توان به سه گونه «بیرونی»، «میانی» و «درونی» تقسیم نمود که نمونه پرکاربرد آن طارمه درونی شناسایی گردید. گونه شناسی طارمه براساس میزان محصوریت به سه گونه طارمه «ازیک طرف باز و از سه طرف بسته»، «از دو طرف باز و از دو طرف بسته» و «از سه طرف باز و از یک طرف بسته» منجر گردید که از این میان، طارمه های بیرونی غالباً از نوع دو طرف باز و دو طرف بسته، طارمه های درونی یک طرف باز و سه طرف بسته و تمامی طارمه های میانی دو طرف باز و دو طرف بسته می باشند. همچنین طارمه های بوشهری از نظر شکلی به چهار دسته «خطی» (مستطیل، ذوزنقه و غیرمنتظم)، «ال شکل»، «یو شکل» و «چهار بر» قابل تقسیم هستند که گونه خطی مستطیل شکل گونه غالب برشمرده می شود. همچنین مشخص گردید که جهت غالب طارمه ها رو به جنوب و غرب است و در تمامی بناهای جداره ساحلی حداقل یک طارمه دید به دریا دارد که این امر بر نقش اقلیم و دریا در جهت گیری طارمه تأکید می نماید. این پژوهش در انتها مبتنی بر گونه شناسی انجام شده براساس محل استقرار در بنا، میزان محصوریت، نوع پلان و مسقف یا غیرمسقف بودن، تعریفی اصلاح و تکمیل شده از طارمه بوشهری ارائه می نماید.
۸.

توسعه چهارچوب نظری ارزش در قنات ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معماری ایران بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۱ 205 - 223

کلیدواژه‌ها: قنات ایرانی ارزش حفاظت میراث جهانی میراث فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۳۶۲
حفظ و ارتقای ارزش ها یکی از مهم ترین اهداف حفاظت میراث فرهنگی است که در گرو شناخت درست از آن هاست. قنات ایرانی یکی از آثار ارزشمندی است که در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است. این اثر به دلیل درهم تنیدگی با بسیاری از لایه های سکونت گاه های بشری و محدوده ها ی زیست محیطی که در آن احداث شده اند، همواره محملی برای شکل گیری ارزش های متنوعی بوده است. به رغم وجود دسته بندی های متعدد، از ارزش های گونه های مختلف میراثی در اسناد و پژوهش های بین المللی و داخلی، تاکنون پژوهشی که به طور خاص به بازشناخت ارزش های قنات ایرانی، دسته بندی آن ها با دیدی جامع و ارائه چهارچوب نظری قابل کاربست در اقدامات حفاظتی بپردازد، انجام نشده است. هدف این مقاله، شناسایی و دسته بندی ارزش های مختلف در قنات ایرانی و ارائه آن ها در یک چهارچوب نظری است. برای دستیابی به چهارچوب نظری ارزش در قنات ایرانی سه پرسش طرح شد: نخست. اصلی ترین ارزش ها در قنات ایرانی کدام اند؟ دوم. این ارزش ها چه نسبتی با دسته بندی ارزش در ادبیات داخلی و بین المللی دارند؟ سوم. ارتباط این ارزش ها در چهارچوب نظری ارزش چگونه است؟ در این مقاله با بهره گیری از رویکرد کیفی و راهبرد تحلیل محتوا اسناد و پژوهش ها در دو حوزه ارزش و قنات ایرانی بررسی شد و سپس با روش استدلال منطقی چهارچوب نظری توسعه یافت. در این راستا آنچه اهمیت می یابد این است که قنات ایرانی بر اساس دو معیار از معیارهای شش گانه مرکز میراث جهانی که گویای ارزش های شناخته شده در عرصه بین المللی هستند معرفی شده، درحالی که این اثر با توجه به شکل گیری و بالندگی در بستر فرهنگی اجتماعی ایران، واجد ارزش های مهم محلی است که برای حفاظت از این اثر باید توأمان بازشناسی و تبیین گردند. نتایج این پژوهش ارزش های قنات ایرانی را در هفت دسته شامل ارزش های «زیبایی شناختی»، «فرهنگی اجتماعی»، «اقتصادی»، «فنی و مهندسی»، «بوم شناختی» و «عملکردی» ارائه، تعریف و زیر شاخه های هرکدام را تبیین کرد.
۹.

واکاوی مؤلفه های بازشناخت اصالت در حفاظت میراث فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۱۹ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ 77 - 86

کلیدواژه‌ها: اصالت ثبات تداوم تغییر ملموس ناملموس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۵۵
اصالت به مثابه انتقال دهنده ارزش ها و بُعد معنایی میراث فرهنگی مؤلفه ای کلیدی در فرآیند حفاظت به شمار می آید، که در اسناد بین المللی بر ضرورت توسعه چارچوب مفهومی به منظور تعیین معیارهایی ثابت برای ارزیابی آن تأکید ویژه گردیده است. ماهیت کیفی و چند لایه بودن این مفهوم دستیابی به این چارچوب را با دشواری هایی مواجه ساخته است که تأثیر آن را می توان در فرآیند بازشناخت و ارزیابی اصالت میراث در بسترهای مختلف مشاهده نمود. از این رو، مقاله حاضر از طریق بازخوانی و واکاوی اسناد و کنوانسیون های بین المللی از یک سو و دیدگاه های صاحب نظران از دیگر سو، با بهره گیری از روش تحقیق کیفی و راهبرد تحلیل محتوا در پی دست یافتن به سطحی از شناخت و تعیین وجوه و ابعاد اصلی اصالت به عنوان پایه ای در راستای توسعه چارچوب مفهومی آن می باشد؛ بررسی سیر تحول میراث از مقیاس خرد به کلان، از مفهومی تک بعدی به چند بعدی، از کالبد محور به معنا محور، از ملموس به ناملموس و از ثابت به متغیر، پنج مؤلفه اصلی را برای بازشناخت مفهوم اصالت آشکار می سازد که در این مقاله به صورت دو جنبه ی "ملموس" و "ناملموس" و سه بُعد "ثبات"، "تداوم" و "تغییر" به عنوان پایه های چارچوب مفهومی اصالت معرفی می گردد.
۱۱.

ارزیابی نسبت «آگاهی» از الگوی باغ ایرانی و «تمایل» به استفاده از آن در طراحی منظر مقایسه دو گروه دانشجویان معماری منظر و طراحان حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه معماری و شهرسازی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۹ 163 - 182

کلیدواژه‌ها: باغ ایرانی آموزش معماری منظر آگاهی تمایل دانشجویان و دانش آموختگان طراحان و حرفه مندان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۰۴
باغ ایرانی منظری فرهنگی است که از تعامل ذهن ایرانیان با طبیعت، بر بستر جغرافیایی و در طول زمان شکل گرفته و به حیات خود ادامه داده است. تداوم نیافتن کاربرد الگوی باغ ایرانی در طراحی های معاصر منظر ایران، زنگ خطری است که نخستین انعکاس آن در زمان ناصرالدین شاه با اقدام به پارک سازی به گوش رسید و طنین آن امروزه بلندتر از هر زمان دیگری است. مقاله حاضر از میان پرشمار دلایل تأثیرگذار گسستِ کاربرد این الگو با تکیه بر آموزش معماری منظر در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته معماری و با روش کمی، افزایش سطح آگاهی به باغ ایرانی را در میان دانشجویان و حرفه مندان دانش آموخته معماری منظر به عنوان یکی از نقاط قوت این گرایش برمی شمارد. نتایج این تحقیق نشان می دهند که آموزش دانشگاهی باعث بالا رفتن سطح آگاهی از باغ ایرانی در دانشجویان و دانش آموختگان و نیز طراحان و حرفه مندان -اما نه یکسان- شده است. این بدان معناست که روند دستیابی به آگاهی از باغ ایرانی با پایان دوره دانشگاه خاتمه نمی یابد. در ادامه بر اهمیت عواملی تدقیق نیافته صحه می گذارد که به رغم افزایش تمایل به کارگیری این الگو با افزایش شناخت آن در دانشگاه، برقراری ارتباطی مستقیم را میان آگاهی و تمایل در کار حرفه ای تضمین نمی کند؛ و البته شناخت این عوامل خود سرآغاز پژوهشی دیگر است.
۱۲.

توسعه چارچوب مفهومی ارزش در بازطراحی معماری داخلی استفاده مجدد بناهای واجد ارزش نمونه موردی: زندان قصر به عنوان باغ موزه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۴ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 97 - 110

کلیدواژه‌ها: ارزش معماری داخلی استفاده مجدد منطبق بازطراحی باغ موزه زندان قصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۱۲
چالش حفاظت و توسعه یک چالش کلیدی در زمینه میراث فرهنگی است که در هر اقدام حفاظتی و در هر مقیاسی از جمله معماری داخلی وجود دارد. در این باره چالش اصلی این است که معمار داخلی در فرآیند استفاده مجدد بناهای واجد ارزش تا چه میزان حق دخل و تصرف در اجزای تشکیل دهنده معماری داخلی را دارد. این مقاله برای ارائه پاسخی کاربردی به واکاوی مفهوم مدیریت تغییر در فرآیند بازطراحی معماری داخلی می پردازد. پس از آن مفهوم ارزش مورد بررسی قرار می گیرد؛ چون ارزش ها هستند که مشخص می کنند چه نوع و میزان تغییراتی می تواند و چه تغییراتی نباید صورت پذیرد. بدین وسیله آشکار می سازد که وظیفه معمار داخلی پس از تعیین حدود و چگونگی تغییرات در معماری داخلی مبتنی بر ارزش های بنا، مدیریت تغییرات به هدف حفظ و ارتقای اهمیت معنایی بناست. در این پژوهش در گام نخست، با راهبرد استدلال منطقی و تکنیک تحلیل محتوا اسناد و نظریه های اصلی درباره ارزش مورد واکاوی قرار می گیرد؛ در گام دوم چارچوبی نظری برای بازشناخت ارزش های یک بنا در مقیاس معماری داخلی که قابلیت کاربرد در ارزیابی بازطراحی های صورت گرفته را نیز داراست، پیشنهاد می گردد. در ادامه، چارچوب پیشنهادی در یک نمونه موردی به روش کیفی مورد سنجش قرار گرفت.
۱۳.

واکاوی اصلی ترین چالش های مفهوم منظر فرهنگی با تکیه بر بازشناخت و تحلیل کارنامه هجده ساله این مفهوم در مرکز میراث جهانی یونسکو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه معماری و شهرسازی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۷ 147 - 163

کلیدواژه‌ها: منظر فرهنگی مرکز میراث جهانی یونسکو عدم توازن مرزبندی نخبه سالاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۲۲۱
هر چند نزدیک به یک سده از نخستین کاربرد عبارت «منظر فرهنگی» می گذرد، که بر تعامل انسان و طبیعت در طول زمان تأکید می کند، اما تنها هجده سال است که عبارت مذکور کاربردی حرفه ای در قلمرو حفاظت پیدا کرده است. با گنجانده شدن منظرهای فرهنگی در راهنمای اجرایی کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان در سال 1992، با هدف بازشناخت ارزش برجسته جهانی ناشی از تأثیرگذاری متقابل انسان و محیط طبیعی ، مرکز میراث جهانی یونسکو به عنوان نخستین و مهم ترین مرجع بین المللی حفاظت منظرهای فرهنگی شناخته شد. ثبت منظرهای فرهنگی گامی مهم به سوی بازشناخت آنها به منظور آشکارسازی و تقویت و محافظت از تنوع تأثیرات متقابل انسان و محیط و فرهنگ ها و سنت های زنده یا ناپدید شده است. در این مقاله کارنامه منظر فرهنگی در مرکز میراث جهانی یونسکو در فاصله سال های 2010-1992 بررسی می شود و ضمن آشکارسازی پس زمینه تاریخی شکل گیری ایده منظر فرهنگی در این مرکز، تعریف، سیر تحول و تجربیات آن مورد مداقه قرار می گیرد. از این رهگذر مهم ترین انتقادها که شامل عدم توازن منظرهای فرهنگی ثبت شده در فهرست میراث جهانی در مناطق مختلف جهان و همچنین ناکارآمدی مرزبندی میان منظرهای فرهنگی و طبیعی و دیدگاه نخبه سالار این مرکز است، به چالش کشیده می شود.
۱۴.

بررسی چگونگی اثرگذاری مؤلفه های مؤثر در توسعه گردشگری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 269 - 287

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری آینده پژوهی میک مک ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۲۰۶
در این مقاله با رویکرد آینده پژوهی و به هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر در توسعه گردشگری در ایران و نحوه تأثیرگذاری آن ها از رویکرد آمیخته کمی-کیفی بهره برده شده است. بدین منظور چهار مرحله به انجام رسیده است: یک) استخراج مؤلفه ها از منابع مکتوب، دو) برگزاری پنل خبرگان برای تدقیق مؤلفه ها، سه) شناسایی اثرات متقابل مؤلفه ها از سوی خبرگان، و چهار) تحلیل های نرم افزاری برای تعیین اثرات متقابل مؤلفه ها. پس از استخراج مؤلفه های اولیه، پنل خبرگان با حضور متخصصینی که آشنا به موضوع گردشگری و یا دارای رویکردی کل نگر در برنامه ریزی بودند، تشکیل گردید. به این ترتیب 10 مؤلفه به عنوان مؤلفه های مؤثر در توسعه گردشگری در ایران شناسایی شد. سپس ماتریس دلفی با نظر خبرگان تهیه و با میانگین گیری از نظرات آنان ماتریس نهایی تهیه و به وسیله نرم افزار "میک مک" تحلیل گردید. یافته های این پژوهش نشان می دهد که "آمار و اطلاعات" و "زون بندی" مؤلفه های تأثیرگذار در توسعه گردشگری هستند و مؤلفه "سازماندهی" و "مدیریت" نقشی تنظیمی در توسعه گردشگری دارند. این پژوهش همچنین برای دستیابی به توسعه ای متوازن در حوزه گردشگری لازم است آمار و اطلاعات این حوزه روزآمد و کارآمد گردد و زون بندی و تعیین قابلیت هر یک از مناطق کشور در حوزه گردشگری در مقیاس های مختلف انجام گردد.
۱۵.

رویکردی کل نگر به "نسبت فرهنگ و طبیعت" در "منظر فرهنگی" (موردپژوهی: بم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۲ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 81 - 92

کلیدواژه‌ها: منظر فرهنگی طبیعت فرهنگ رویکرد کل نگر منظر فرهنگی بم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۲۰۴
رویکرد کل نگر به نسبت فرهنگ و طبیعت به شکل گیری مفهوم منظر فرهنگی انجامیده است که در آن فرهنگ و طبیعت به گونه ای جدایی ناپذیر در هم تنیده اند. با این وجود مرزبندی بین منظرهای طبیعی و فرهنگی که از نگاه جزءنگر ریشه می گیرد همچنان وجود دارد. هدف این مقاله بررسی چالش های این مرزبندی و تدوین مدلی کل نگر برای بازشناخت و دسته بندی منظر های فرهنگی است. پرسش اصلی این است که چه مولفه هایی در تبیین نسبت فرهنگ و طبیعت در منظر فرهنگی موثرند و ارتباط منطقی میان آن ها چگونه قابل تبیین است؟ بر این اساس مدل منظرهای فرهنگی مبتنی بر سه مولفه "میزان مداخله انسان در طبیعت"، " نوع مداخله ملموس یا ناملموس" و "زمان شکل گیری و ادامه حیات منظر" تدوین شده است. این مدل نظری دسته بندی منظر فرهنگی در مقیاس های مختلف را ممکن می سازد. برای تبیین مدل پیشنهادی، منظر فرهنگی بم به صورت موردی بررسی تحلیل شده است. در این بررسی مولفه های شکل دهنده به منظر فرهنگی در دو دسته مداخلات ملموس مبتنی بر اقتصاد و سکونت و مداخلات ناملموس مبتنی بر روابط اجتماعی، بر اساس علت مداخله انسان در طبیعت شناسایی شده است. در مطالعه بم، مدل پیشنهادی در سه مقیاس خرد (خانه- باغ)، میانی (کوچه- باغ) و کلان (شهر- باغ) تبیین شده است.
۱۶.

سنجش دیدگاه شرکت های مهندسان مشاور درباره مهارت های سخت و نرم در استخدام تازه دانش آموختگان معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۱۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۵ 133 - 150

کلیدواژه‌ها: مهارت نرم مهارت سخت آموزش معماری مهارت های استخدامی فارغ التحصیلان معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف مقاله حاضر تعیین مهارت های نرم و سخت و میزان اهمیت آن ها برای استخدام تازه دانش آموختگان معماری در شرکت های مهندسان مشاور است. برای دستیابی به این هدف سه پرسش طرح گردید: پرسش نخست در پی یافتن نسبت اهمیت مهارت سخت به نرم، پرسش دوم در پی تعیین مهم ترین و کم اهمیت ترین مهارت ها و پرسش سوم در پی تعیین رابطه بین سطح شرکت (کوچک، متوسط و بزرگ) و میزان اهمیت این مهارت ها است. بدین منظور در گام نخست، مروری بر مبانی و پیشینه موضوع انجام و گویه های دو دسته مهارت نرم و سخت استخراج گردید. در گام دوم، مبتنی بر این گویه ها پرسشنامه ای تدوین و در اختیار نمونه آماری پژوهش متشکل از مدیران شرکت های مهندسان مشاور قرار گرفت. نتایج تحلیل کمی داده ها با نرم افزار SPSS حاکی از آن است که از دید مدیران این شرکت ها برای استخدام تازه دانش آموختگان معماری اهمیت مهارت سخت 38/44% و مهارت نرم 62/55 % است. از بین مهارت های سخت، در شرکت های کوچک نرم افزار بیشترین و قوانین حقوقی کمترین، در شرکت های متوسط سابقه کاری و طراحی به ترتیب بیشترین و نوع مدرک کمترین و در شرکت های بزرگ نرم افزار بیشترین و نوع مدرک کمترین درجه اهمیت را دارد. از بین مهارت های نرم، در شرکت های کوچک اخلاق حرفه ای بیشترین و پژوهش، مدیریت پروژه و مهارت ارتباطی کمترین، در شرکت های متوسط اخلاق حرفه ای بیشترین و مدیریت پروژه کمترین و در شرکت های بزرگ اخلاق حرفه ای بیشترین و پژوهش کمترین اهمیت را دارا هستند. در کل فارغ از سطح شرکت ها و تقسیم بندی مهارت ها، مهم ترین مهارت اخلاق حرفه ای و کم اهمیت ترین نوع مدرک است. مبتنی بر نتایج آزمون کروسکال والیس بین سطح شرکت و میزان اهمیت مهارت های سخت و نرم ارتباطی وجود ندارد. همچنین تحلیل کیفی مصاحبه با مدیران شرکت ها تغییرات مورد نیاز آموزش دانشگاهی برای افزایش توانمندی دانشجویان برای ورود به بازار کار را آشکار و پیشنهاداتی برای دانشجویان ارائه نمود.
۱۷.

جایگاه فعلی آموزش مقررات ملی ساختمان در مقطع کارشناسی مهندسی معماری و ارائه راهکارهایی برای تقویت آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 73 - 82

کلیدواژه‌ها: آموزش دانشگاهی تدریس معماری برنامه درسی کارشناسی مهندسی معماری مقررات ملی ساختمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۹۷
با نظر به اهمیت آگاهی دانش آموختگان معماری نسبت به مقررات ملی ساختمان، این مقاله دو هدف اصلی را پیگیری می کند: 1) بررسی شرایط حال حاضر آموزش مقررات ملی در آموزش دانشگاهی مقطع کارشناسی مهندسی معماری از نقطه نظر میزان اهمیت و ضرورت، میزان توجه به آموزش آن و نواقص و موانع پیش روی آن؛ 2) ارائه و بررسی پیشنهادات برای آینده آموزش مقررات ملی از نقطه نظر روش های مناسب تدریس، مباحث لازم آموزشی، و زمان مناسب آموزش در طول دوران تحصیل. برای دستیابی به این اهداف از روش تحقیق پیمایش کیفی و برای جمع آوری داده ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدرسین معماری که سابقه کار حرفه ای در ساختار نظام مهندسی ساختمان را دارند، بهره برده شده است. یافته های این مقاله ضرورت اضافه شدن یک درس دو واحدی تخصصی که به طور مستقیم به آموزش مقررات ملی بپردازد را آشکار می سازد. علاوه بر این، نتایج این پژوهش بر آموزش غیرمستقیم مقررات ملی در خلال آموزش دروسی که به هر یک از مباحث 22گانه مقررات ملی ساختمان مرتبط هستند نیز تأکید دارد. از این رو پیشنهاد می گردد که در فرآیند بازنگری برنامه درسی کارشناسی مهندسی معماری، بازنگری سرفصل دروس مختلف با تأکید بر آموزش مباحث مرتبط مقررات ملی ساختمان نیز مدنظر قرار گیرد.
۱۸.

بررسی برنامه درسی کارشناسی پیوسته مهندسی معماری از منظر دانش آموختگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی سال ۱۱ بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۳ 59 - 86

کلیدواژه‌ها: کارشناسی پیوسته مهندسی معماری برنامه درسی دانش آموختگان برنامه بازنگری شده دانشگاه تهران برنامه بازنگری شده دانشگاه فردوسی مشهد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۹۰
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان کارآمدی دو برنامه درسی فعلی کارشناسی پیوسته مهندسی معماری (ارائه شده توسط دانشگاه تهران و دانشگاه فردوسی مشهد) بر اساس نظر دانش آموختگان است. بدین منظور، سوال اصلی میزان رضایت دانش آموختگان از کمیت و کیفیت دروس رشته معماری را در سه حوزه درسی "طراحی"، "تاریخ و مبانی نظری" و "فن ساختمان" مورد بررسی قرار می دهد. روش پژوهش: برای نیل به هدف پژوهش از رویکرد کیفی و ابزار پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را 76 دانش آموخته معماری از ورودی 1378 تا 1393 از 18 دانشگاه کشور تشکیل دادند. یافته ها: بر اساس یافته ها، از لحاظ کمیت، حوزه "طراحی" بالاترین (با امتیاز زیاد 27.8 درصد) و حوزه "فن ساختمان" پایین ترین (با امتیاز زیاد 24.04 درصد) را دارا هستند و حوزه "تاریخ و مبانی نظری"، با امتیاز زیاد 24.75 درصد، در میانه قرار دارد. از منظر کیفیت نیز، حوزه "طراحی" با امتیاز 32.65 درصد، بیشترین میزان مطلوبیت را داشته و حوزه های "فن ساختمان" و "تاریخ و مبانی نظری" به ترتیب با امتیازهای 18.42 و 15.95 درصد، در مراتب بعدی از منظر کیفیت قرار گرفته اند. به این ترتیب بیشترین امتیاز توأمان کمیت و کیفیت را دروس حوزه "طراحی" کسب کرده و امتیاز توأمان دو حوزه دیگر تقریبا مشابه با یکدیگر است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که به ترتیب بیشترین و کمترین میزان رضایت از حوزه "طراحی معماری" و "فن ساختمان" وجود دارد. همچنین آشکار شدن لایه پوچ یا به بیان دیگر مباحث مورد غفلت واقع شده در دروس "ارائه به کمک رایانه"، "نقشه برداری" و "متره و برآورد" درستی حذف آن ها از برنامه پیشنهادی دانشگاه فردوسی مشهد را با پرسش روبرو می سازد. اما به نظر می رسد انتقال درس "اصول مرمت و حفاظت" از دروس اصلی به اختیاری در این برنامه تصمیم مناسبی بوده است. در پایان با توجه به یافته های پژوهش آشکار می گردد که نیاز به تغییر رویکرد در آموزش معماری و یکپارچه سازی تدریس سه حوزه مذکور با یکدیگر در بازنگری هر دو برنامه وجود دارد.
۱۹.

شناسایی گونه بنای ازمیان رفته در میراث معماری بندر بوشهر مبتنی بر تصاویر تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معماری ایران پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۶ 5 - 26

کلیدواژه‌ها: بندر بوشهر گونه شناسی میراث فرهنگی تصاویر تاریخی سنجش از دور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴ تعداد دانلود : ۲۱
بررسی تصاویر تاریخی نشان دهنده بناهایی ازمیان رفته است که با گونه های غالب شناسایی شده ابنیه تاریخی این بندر، تفاوت چشمگیری دارد. این پژوهش با هدف ایجاد روشی نوین مبتنی بر اسناد مصوّر برای شناخت بناهای ازمیان رفته انجام پذیرفته است. روش تحقیق این پژوهش آمیخته بوده و در سه مقیاس خرد، میانی، و کلان به شناسایی و تحلیل آن ها پرداخته است. داده های این پژوهش، تصاویر تاریخی بوده است که در ابتدا به شیوه کیفی مورد تحلیل قرار گرفتند، سپس روش تحلیل کمّی در مقیاس خرد به وسیله تحلیل خوشه بندی K انجام شد. داده های استخراج شده از تحلیل کمّی و تحلیل تصاویر در مقیاس میانی باهم تطبیق داده شد و در سطح کلان توسط تحلیل تابع تراکم کرنل به همراه تحلیل لکه های داغ انجام شد. یافته های پژوهش، این بناها را به عنوان یک گونه معماری غالب در چند روستا در شبه جزیره بوشهر و به صورت یک نوع ساختمان پراکنده درون حصار تاریخی بندر بوشهر ارائه داده است. مشخصات این گونه در مقیاس خرد عبارت اند از: بدنه با مصالح سنگی، سقف عمدتاً شیب دار با ورودی در ضلع طولی بنا؛ در مقیاس میانی، پلان در دو نسبت طول به عرض ۴۲۷/۰ و ۹۱۲/۰ ظهور پیدا کرده، غالباً دارای کشیدگی شرقی غربی بوده و شکل گیری آن ها به سه صورت منفرد، دوتایی و سه تایی یا بیشتر مشاهده شده است. در مقیاس کلان، هر زمین محصور به صورت شبکه شطرنجی سازمان دهی شده و مجموعه هایی را شکل داده اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان