مجید بقایی

حماسه و فداکاری رزمندگان و شهدای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، گنجینه ای ارزشمند از رشادت ها و ازخودگذشتگی هاست که نسل های مختلف را همواره تحت تأثیر قرار داده و الهام بخش آنها بوده است. بازنمایی این حماسه ها در قالب های مختلف هنری، ازجمله داستان، نمایش نامه، فیلم نامه و بازی نامه، راهی مؤثر برای زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدا و انتقال مفاهیم ارزشمند ایثار و فداکاری به نسل های آینده است. در این مقاله، به بررسی بازنمایی ایثار و فداکاری در داستان «شناسایی» نوشته اصغر فکور پرداخته می شود. این داستان، به زندگی و مجاهدت های شهید مجید بقایی، از شهدای برجسته دفاع مقدس می پردازد و با روایتی داستانی و جذاب، گوشه ای از رشادت ها و فداکاری های این شهید را به تصویر می کشد. هدف از این پژوهش، بررسی ظرفیت های نمایشی زندگی شهید مجید بقایی و داستان شناسایی برای بازنمایی در قالب های مختلف هنری است. برای این منظور، ابتدا به بررسی مفهوم ایثار و فداکاری و جایگاه آن در ادبیات داستانی پرداخته می شود و سپس به معرفی شهید مجید بقایی و داستان شناسایی می پردازیم و در ادامه، عناصر داستانی و ظرفیت های نمایشی این داستان بر اساس نظریه روایت شناسی ارسطو مورد تحلیل قرار می گیرد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که داستان شناسایی دارای ظرفیت های نمایشی قابل ِتوجهی برای بازنمایی در قالب های مختلف هنری، ازجمله تئاتر، سینما و تلویزیون است. این ظرفیت ها در عناصری مانند پیرنگ، شخصیت، گفتار و فضاسازی داستان قابل مشاهده هستند. بازنمایی این داستان در قالب های مختلف هنری می تواند راهی مؤثر برای زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهدا، انتقال مفاهیم ارزشمند ایثار و فداکاری به نسل های آینده، تقویت هویت ملی و انسجام اجتماعی و غنی تر شدن میراث فرهنگی ایران باشد.