تولید ناخالص داخلی ورزش

هدف از انجام پژوهش حاضر، برآورد تولید ناخالص داخلی ورزش و بررسی تحولات اجزای آن طی سال های 1375 تا 1394 بود. ابتدا مدل های موجود معرفی شدند و درنهایت، مدل مناسب برای برآورد حجم اقتصاد ورزش ایران معرفی شد و سپس آزمون شد؛ ازاین رو، پژوهش حاضر به لحاظ هدف ازنوع پژوهش های بنیادی بود و به لحاظ روش جمع آوری آمار و اطلاعات، ازنوع پژوهش های اسنادی بود. داده های مربوط به هزینه های ورزشی خانوار از پرسش نامه های خام مرکز آمار ایران، داده های مربوط به هزینه های جاری و عمرانی ورزشی دولت از اطلاعات موجود در سازمان مدیریت و برنامه ریزی و وزارت ورزش وجوانان، داده های مربوط به صادرات و واردات کالاهای ورزشی از سالنامه های آماری گمرگ ایران و داده های مربوط به تولید ناخالص داخلی (به قیمت جاری) و نرخ تورم نیز از سایت بانک مرکزی ایران استخراج شدند. بازه زمانی همه داده ها طی سال 1375 تا 1394 بود و تجزیه وتحلیل داده ها ازطریق نرم افزار اکسل نسخه 2013 انجام شد. نتایج نشان داد که حجم اقتصاد ورزش در ایران سهم اندکی از تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص داده است و روندی کاهشی داشته است که این میزان با برآوردهای انجام شده در سایر کشورهای جهان فاصله بسیار دارد.

توسعه اقتصاد ورزش در دنیا به عنوان عاملی موثر بر رشد اقتصادی، در سال های اخیر مورد توجه جدی سیاست گذران کلان کشورها قرار گرفته است. به منظور تدوین راهبردهای اثربخش در اقتصاد ورزش، اولین گام برآورد دقیق و داده محور اندازه صنعت ورزش در اقتصاد است. مطالعه حاضر با استفاده از نظریه های محوری در برآورد اقتصاد ورزش، تولیدناخالص بخش ورزش به تفکیک استان های ایران در دوره 1389-1400 را براساس روش هزینه ای برآورد کرده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که به صورت متوسط سهم ورزش در تولید کل کشور تقریباً 39/0 درصد بوده و این سهم در طول سال های مورد بررسی روند نزولی داشته است. از سوی دیگر، تولید ناخالص واقعی بخش ورزش در کل کشور در این دوره کاهش 18 درصدی را تجربه کرده است. علاوه براین، از کل اقتصاد ورزش کشور، 19 درصد تولید ناخالص ورزش فقط در استان تهران و 50 درصد تولید ناخالص ورزش متعلق به استان های تهران، اصفهان، مازندران، مرکزی، فارس و خراسان رضوی بوده و 50 درصد باقیمانده در 24 استان دیگر انجام شده است. از نظر سهم نیز بالاترین اندازه اقتصاد ورزش نسبت به اقتصاد استان، برای خراسان جنوبی با سهم 84/1 درصد و کمترین سهم در استان خوزستان با سهم تنها 09/0 درصدی از اقتصاد استان بوده است. توجه به سه نتیجه اصلی مطالعه شامل 1)سهم اندک ورزش در اقتصاد، 2)روند نزولی اقتصاد ورزش در کشور، 3)نابرابری در توزیع تولیدناخالص ورزشی در استان ها، ضرورت توجه جدی سیاست گذاران بخش ورزش به تدوین راهبردهایی برای استفاده حداکثری از ظرفیت اقتصاد ورزش را برجسته می سازد.