اضطراب پژوهش

هدف : اضطراب پژوهش به­عنوان یکی از شایع­ترین عوامل اضطراب­زا و موانع پژوهش و تولید علم در محیط­های آموزشی معرفی و عوامل موثر بر ایجاد، افزایش و توصیه­های صاحب­نظران را برای مهار و کاهش آن، توضیح داده است. روش/ رویکرد پژوهش : بررسی و تحلیل ادبیات یافته­ها : عواملی مانند ویژگی های شخصی پژوهشگران و اعضای هیئت علمی، مهارت های پژوهشی آنها و جو حاکم بر محیط های علمی و دانشگاهی، می­تواند بر میزان اضطراب پژوهشی آنها تاثیرگذار باشد . از سوی دیگر عواملی مانند مهارت در روش­های تحقیق و پژوهش، مهارت در ریاضیات و آمار، سواد رایانه­ای، اینترنتی و کتابخانه­ای، حمایت­های مالی و سازمانی، مهارت­های مدیریت اضطراب و مدیریت زمان می توانند در کاهش میزان اضطراب پژوهش و افزایش کمیت و کیفیت تولیدات علمی موثر واقع شوند. نتیجه­گیری: بررسی و شناسایی عوامل بازدارنده فعالیت­های پژوهشی از جمله اضطراب پژوهش، می­تواند راهگشای رشد کمی و کیفی تولیدات علمی پژوهشگران کشور باشد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سواد اطلاعاتی و مدیریت زمان با اضطراب پژوهش معلمان پژوهنده شهرستان اردبیل می باشد. پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 344 نفر معلم پژوهنده شهر اردبیل در سال تحصیلی 94-1393 بود که از بین آن ها به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و براساس جدول کرجسی و مورگان، تعداد 181 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مدیریت زمان هاشمی زاده و همکاران (1385)، پرسشنامه سواد اطلاعاتی دوئل (1994) و پرسشنامه اضطراب پژوهش هیگینز و کوترلیک (2006) استفاده شد. روایی پرسشنامه ها به تأیید اساتید و صاحب نظران رسید. همچنین در پژوهش حاضر، میزان پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه مدیریت زمان (83/0)، برای پرسشنامه سواد اطلاعاتی (89/0) و برای پرسشنامه اضطراب پژوهش (35/0) به دست آمد. برای تعیین نرمال بودن توزیع داده ها از آزمون کالموگروف اسمیرنف و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد) و روش های آمار استنباطی (آزمونt  تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه) استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که میزان مدیریت زمان و سواد اطلاعاتی معلمان پژوهنده از حد متوسط به گونه ای معنی دار، بالاتر و میزان اضطراب پژوهش آن ها از حد متوسط به گونه ای معنی دار، پایین تر است. همچنین روابط منفی معناداری بین مدیریت زمان، سواد اطلاعاتی و ابعاد آن ها با اضطراب پژوهش معلمان پژوهنده وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد مدیریت زمان، رابطه پیش بینی کننده معکوس معنی داری با اضطراب پژوهش دارد و از میان چهار بعد مدیریت زمان، تعیین اهداف و اولویت بندی، رابطه پیش بینی کننده معکوس معنی داری با اضطراب پژوهش معلمان پژوهنده دارد. همچنین سواد اطلاعاتی نیز رابطه پیش بینی کننده معکوس معنی داری با اضطراب پژوهش دارد و از هفت بعد سواد اطلاعاتی، ابعاد تفسیر، ترکیب و استفاده از اطلاعات، رابطه پیش بینی کننده معکوس معنی داری با اضطراب پژوهش معلمان پژوهنده دارند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه قابلیت های پژوهشی و سواد اطلاعاتی با پیش بینی اضطراب پژوهش در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته تربیت بدنی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته تربیت بدنی دانشگاه محقق اردبیلی (130 نفر) در سال 97-1396 تشکیل می دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 102 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. از پرسشنامه قابلیت های پژوهشی، سواد اطلاعاتی و اضطراب پژوهش برای جمع آوری داده ها استفاده شد. پایایی پرسشنامه ها به ترتیب برابر 86/0، 78/0 و 82/0 به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین قابلیت های پژوهشی (و مؤلفه های آن) و سواد اطلاعاتی (و مؤلفه های آن) با اضطراب پژوهش دانشجویان رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که تقریباً 31 درصد از کل واریانس اضطراب پژوهش براساس قابلیت های پژوهشی و سواد اطلاعاتی دانشجویان قابل پیش بینی است که متغیر قابلیت های پژوهشی سهم بیشتری داشت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که قابلیت های پژوهشی و سواد اطلاعاتی از متغیرهای مرتبط با اضطراب پژوهش دانشجویان هستند.