، به دعوت صندوق جمعیت سازمان ملل(UNFPA)[1]، نشستی با عنوان کنفرانس بینالمللی رهبران مسلمان برای حمایت از جمعیت، جهت دستیابی به اهداف توسعه هزاره سوم[2] در جزیره بالی اندونزی برگزار شد. محور اصلی این کنفرانس، بررسی روند پیشرفت تنظیم خانواده در میان مسلمانان و کشورهای اسلامی و راههای مقابله با شیوع بیماریهای مقاربتی – به ویژه ایدز- در بین جوانان بود.در نوشتار پیش رو دستاوردهای این کنفرانس را بررسی می
کلیشه های جنسیتی نگرش هایی اند که با مقاومت در برابر هرگونه تغییر، تکرار و باز تولید می شوند و شامل ذهنیت هایی ایستا، ثابت، و معمولا فاقد اساس علمی اند، در ادراک ما از خود و دیگران نقشی مهم ایفا می کنند... متغیر مستقل در زیر مقیاس تسلط داشتن و منفعل بودن، نمرات مردان را بیش از زنان، و در مورد رفتار اغواگرانه و هوش منطقی، نمرات زنان را بیشتر از مردان کاهش داده است.
مهدیان در این نوشته به «تنظیم نسل» پرداخته شده و منظور از تنظیم نسل، برنامه ریزی صحیح و شرعی برای زن و شوهر ـ با توجه به تواناییشان در تربیت فرزند و نیز توانایی جامعه در فراهم آوردن نیازهای یک زندگی سعادتمند است ـ تا تعداد معینی فرزند داشته باشند. در این مقاله با رویکردی تحلیلی به مسئله تنظیم خامواده پرداخته می شود.
در فرهنگ و قانون ما مانند بسیاری از فرهنگها و کشورهای دیگر دائماً بر اهمیت و جایگاه والای خانواده تأکید میشود؛ اما عملاً برای تقویت و کارآمدی نهاد خانواده اقدامی صورت نمیگیرد. در اوایل دولت جدید و با توجه به تأکید دولت بر اهمیت خانواده، مقرر شد در بودجه سال 85 توجه ویژهای به مسئله خانواده شود. در مرکز پژوهشهای مجلس مقرر گردید ردیفهایی در بودجه که به مسئله خانواده اختصاص دارد، مشخص شود تا بتوان نسبت به تقویت مالی نهاد خانواده در بودجه اقدامی کرد. نتیجه تا حدی تعجببرانگیز بود.در این مقاله نگاهی به مسائلی که خانوده های ایرانی با آن ها دست وپنجه نرم می کنند می اندازیم.
در حال حاضر تنظیم خانواده، جزو بهداشت باروری و بهداشت باروری، از مفاهیم حقوق بشری محسوب میشود. معمولاً ایجاد جنبه حقوق بشری برای انگارهای خاص، آن را به یک دغدغه جهانی و ملی تبدیل میکند. در سالهای اخیر بحث کنترل جمعیت از طریق «تنظیم خانواده»، اهمیت ویژهای یافته است از سال 1355 تا 1375 جمعیت ایران به دوبرابر افزایش یافت. در این مقاله به لزوم مسئله کنترل جمعیت و پیامدهای ان می پردازیم.
بخشش یکی از فرآیندهای روان شناختی و ارتباطی برای افزایش سلامت روان و التیام آزردگی است که لازمه رشد ارتباطی، عاطفی، روحانی، و جسمانی انسان است و بر بیش تر شاخص های سلامت روان، که در افزایش خشنودی از زندگی موثر اند، تاثیر می گذارد. با توجه به این که پیشینه پژوهشی نشان می دهد گذشت در مردان بیش از زنان است، پژوهش حاضر کوشیده است تا با بررسی رابطه بخشش با رضایت از زندگی بین دانشجویان زن متاهل غیربومی دانشگاه های تهران، به روی کردی جدید در جهت افزایش خشنودی از زندگی بین بانوان متاهل دانشجو دست یابد.
نمونه این مطالعه، 200 دانشجوی زن متاهل ساکن در خواب گاه های متاهلان دانشگاه های دولتی تهران در رشته های علوم انسانی اند و ابزارهای سنجش نیز مقیاس گذشت و پرسش نامه سنجش خشنودی از زندگی است. نتایج نشان می دهد که بین بخشش و رضایت از زندگی هم بستگی وجود دارد و افراد کم گذشت نسبت به افرادی که گذشت متوسط و زیاد دارند، از رضایت کم تری در زندگی برخوردارند. در میزان گذشت افراد رنجیده واقعی و نرنجیده نیز تفاوت معناداری وجود ندارد. در این پژوهش هم بستگی مثبت سن و میزان گذشت تایید شد ولی تفاوت میزان گذشت، با توجه به فرد رنجاننده مورد تایید قرار نگرفت.
فرآیند تحول هر جامعه از یک مرحله اقتصادی و اجتماعی به مرحله دیگر، توسعه نامیده میشود. بر این اساس فعالیتهای توسعهیافتگی،«فعالیتهایی است که یک نظام، سیستم یا یک کشور برای ارتقای وضعیت موجودش در دست اقدام دارد»[1] برای تحقق توسعه، لازم است که در کنار سایر اقدامات، رشد جمعیت نیز تحت کنترل درآید. هر چند توسعه، رابطه مستقیمی با جمعیت ندارد؛ اما میتوان گفت عدم توازن رشد منابع با رشد جمعیت، مانعی بر سر راه برنامههای توسعه است. در این مجال به بررسی نحوه آموزش در مورد تنظیم خانواده در دانشگاه ها می پردازیم.
گفت و گو با دکتر ملک افضلی درباره برنامه کنترل جمعیت در کشور دکتر حسین ملک افضلی، متولد 1318 و فارغالتحصیل رشته پزشکی با تخصص آمار حیاتی از دانشگاه تهران است که تحصیلاتش را در آمریکا ادامه داده است او از سال 1363 وارد وزارت بهداشت شد و مدتی رئیس دانشکده بهداشت بود و از سال 78 معاون پژوهش وزارت بهداشت است. از دکتر ملک افضلی تاکنون 160 مقاله داخلی و بینالمللی و 15 کتاب منتشر شده است. در گفت وگوی پیش رو نظر ایشان را در مورد کنترل جمعیت ولزوم آن جویا می شویم.
چه شرایطی در برخی کشورها به ویژه کشورهای اروپایی به وجود آمد که بحث کنترل جمعیت مطرح و چه برنامههایی تدوین شد؛ یا به عبارت دیگر چه سیاستی از سوی کشورهای غربی درپیش گرفته شد تا برنامه کنترل جمعیت به کشورهای دیگر به ویژه آسیایی کشیده شود وتا کنون با نحوه اجرای این برنامهها چه اتفاقی درکشورهای جهان سوم افتاده است؟ این ها پرسش هایی است که طی گفت و گویی با دکتر محمودیان به آن ها پرداخته می شود.