درخت حوزه‌های تخصصی

حکومت های ایرانی- اسلامی

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ایران اسلامی ایران باستان ایران پیش از تاریخ تاریخ جهان فلسفه تاریخ گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
حکومت های ایرانی- اسلامی خلفای مسلمان
آل بویه آل زیار اتابکان اسماعیلیان افشار انقلاب اسلامی ایلخانان پهلوی اول پهلوی دوم تاریخ محلی ترکمانان و حکومت های محلی تیموری خاندان های محلی خوارزمشاهی دوره فترت زندیه سامانی سلجوقی صفاری صفوی طاهری علویان غزنوی غوری قاجار قراخانی قراختایی مغول
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵۲۱ تا ۵۴۰ مورد از کل ۱۱٬۸۶۹ مورد.
۵۲۱.

تحلیلی اسنادی بر مشروطه استرآباد

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۹
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶۴
بررسی تاثیرگذاری مکان های مختلف در سیر حوادث سیاسی ــ اجتماعی، موضوعی در خور اعتناست که می تواند پتانسیل فعالیت سیاسی ــ اجتماعی را در هر دوره زمانی آشکار سازد. نوشتار پیش رو مشروطه استرآباد را بررسی کرده است.
۵۲۲.

نظام مالیاتی مغولان و تأثیر آن در انحطاط و زوال شهرهای ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سال سوم پاییز ۱۳۸۷ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مالیات شهرها مغول ایلخانان مناسبات شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۸۱۳
دوره حاکمیت یابی مغولان و تشکیل حکومت ایلخانی در ایران یکی از ادوار مهم و سرنوشت ساز تاریخ این کشور محسوب می شود. تهاجم مغول برای نواحی عمده ای از ایران سرنوشت شومی را به ارمغان آورد و مناطقی آباد و پیشرفته را به ویرانی و تباهی کشاند و حیات شهری ایران را دستخوش انحطاط کرد. پس از فرونشستن غبار حملات مغول، نابسامانی های سیاسی ناشی از ساختار حکومت مغولی به کشمکش های نظامی و ظهور نارضایتی های داخلی انجامید. عدم توجه حکام فاتح مغول به ساختارهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی موجود جامعه بر دامن? ویرانی ها و انحطاط حیات شهری ایران افزود. یکی از ساختارهای موجود در ایران نظام مالیاتی بود که در پی تهاجم مغول دستخوش تغییر و بعضاَ بی توجهی قرار گرفت. نظام مالیاتی آنان ریشه در آداب و رسوم کوچرویی داشت که در آن همگی مردم ملزم به پرداخت آن بودند. در مناطق متصرفی نیز خود را حاکم بر تمامی عایدات مردم دانسته و به عناوین مختلف از آنان مالیات اخذ می کردند. در این میان اخذ بی رویه و وضع مالیات های فوق العاده و صدور برات و مقاطعه دادن ایالات، شیوه های نامناسب جمع آوری، ستم کاری و عملکرد خود سران? متصدیان و تحصیل داران مالیاتی، هرچه بیشتر موجبات سقوط و زوال مناسبات شهری را فراهم می کرد. این مقاله بر آن است تا با توصیف نظام مالیاتی مغولان، تأثیر آن را بر زوال مناسبات شهری ایران، مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد
۵۲۳.

بررسی زمینه های تاریخی روابط مغولان با مسیحیت

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی پاییز و زمستان ۱۳۸۷ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: چنگیزخان کاتولیک ممالیک نسطوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۹۲۷
با شروع قرن هفتم هـ . ق و یورش مغولان به سرزمین های اسلامی بویژه ایران، غرب و جهان مسیحیت تلاش گسترده ای را برای تشویق مغولان جهت گرویدن به دین مسیح و اتحاد با آنها علیه جهان اسلام آغاز کردند. با توجه به گرایش تعدادی از مغولان به مسیحیت و پیوستن برخی از این قبایل به دیانت مسیح (از جمله قبایل، کرائیت، نایمان و اونغوت)، دنیای غرب با اتکا به این قبایل تلاش همه جانبه ای را جهت مهار هجوم مغولان به غرب از یک سو و به کارگیری آنها علیه جهان اسلام بخصوص ممالک مصر و شام از طرف دیگر آغاز کردند و سفرای متعددی به دربار مغولان اعزام نمودند. تسخیر ایران و نابودی خلافت عباسی باعث تشویق و تحریک مغولان در حرکت به سوی شام و مصر شد.اما در این هجوم توفیقی به دست نیاوردند و برای نخستین بار در برابر ممالیک مصر شکست خوردند پس از این شکست بود که تلاش مسیحیان و مغولان برای اتحاد شدت گرفت و منجر به رفت و آمد بیشتر سفرای اروپایی به حوزه فرمانروایی آنان گردید. اما این تلاش ها به علت دوری پایتخت های طرفین و تضادهای فکری بین مغولان و اروپاییان علی رغم تاکید فراوانشان برای انعقاد پیمان نامه های بیشتر عملاً برقرار نگردید و با فروپاشی حکومت ایلخانی و شکست اروپاییان از ممالیک زمینه اتحاد نیز از بین رفت. در این پژوهش سعی برآنست تا با اتکاء به منابع و تحقیقات جدید به بیان علل و انگیزه های این روابط پرداخته شود.
۵۲۴.

مقدمه سلطنت پهلوی

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۴ شماره ۳۸
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳۶
مخالفان جمهوری رضاخانی به رهبری مدرس سرانجام طرح جمهوری را به باد فنا دادند و آن را به عنوان یک نقشه توطئه آمیز خارجی برای پیاده کردن اصول قرارداد 1919 به رسوایی کشاندند. البته موضوع جمهوریت که یک نگرش مدرن در نوسازی سیاسی محسوب می شد، هم از لحاظ فلسفه سیاسی و هم از نظر مبانی فقهی و شرعی، بیشتر از نظام مشروطه سلطنتی قابل دفاع بود؛ اما چه شد که سرانجام تحت تلاش علما، مردم و نخبگان ایران، برای مخالفت با آن همصدا شدند؛ چنانکه نام و شعار جمهوریت را برای نیم قرن به فراموشی سپردند؟ این مساله، موضوعی است که اهل تاریخ نمی توانند به راحتی و به سادگی از کنار آن بگذرند؛ زیرا درست است که مدرس و روحانیون از طریق مخالفت با جمهوری قصد حذف کردن سردارسپه را داشتند و حتی بعد از پس گرفتن طرح جمهوری از سوی رضاخان، باز هم گریبان او را رها نکردند، ولی باید اندیشید که چرا در روزگاران بعدی و به ویژه در فضای باز سیاسی بعد از 1320 نیز این اندیشه مورد توجه قرار نگرفت. برای تحلیل تاریخی و جامعه شناختی علل طرح جمهوریت و انگیزه های مدافعان و مخالفان آن، مطالعات گسترده و دقیقی لازم است که در حوصله یک مقاله نیست اما به عنوان پیش درآمدی بر این موضوع، مطالعه مقاله زیر خالی از لطف و فایده نخواهد بود.
۵۲۶.

ولایت فقیه در فقه سیاسی ما

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۶۵
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲۳
تا زمانی که نظریه ولایت فقیه تنها در حوزه اندیشه مطرح بود و در خلال مباحث و دروس فقهی یا کلامی طرح می گردید، تاثیر آن در اندیشه های سیاسی شیعه چندان محسوس و چشمگیر نبود، اما با ورود فقه به عرصه حکومت عملی و تاسیس نظام دینی مبتنی بر ولایت مطلقه فقیه در کشور شیعی مذهب ایران، گویی که امواج بلند و خروشانی دریای آرام اندیشه سیاسی شیعه را به تلاطم آورده باشد. تاسیس حکومت اسلامی در ایران جدای از تاثیرات عملی و اجتماعی، تاثیرات نظری بسیاری نیز بر جای گذاشت و موضوعات و مسائل چالش برانگیزی را در حوزه فقه سیاسی، حقوق اساسی و حقوق عمومی دامن زد که قوام و عمق بیشتر اندیشه حکومت دینی را سبب گشت. موضوع مبسوط الید بودن ولی فقیه، مصلحت، احکام حکومتی، و حقوق بشر جهانی موضوعات مهم و اساسی این عرصه هستند که با احیا یا مطرح شدن آنها، اندیشه سیاسی شیعه به سازوکارهای سنگین نظری سیاسی روی نموده است. مقاله ذیل را که در این باره است مطالعه فرمایید.
۵۲۷.

مراحل سه گانه تحول دولت در ایران دوره ناصرالدین شاه قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۵ (پیاپی ۱۲۵)

کلیدواژه‌ها: ناصرالدین شاه قاجار سبک جدید عصر گذار کارکرد دولت

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ فرهنگی-اجتماعی-اداری ایران
تعداد بازدید : ۴۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۳۰۸
دوره ناصرالدین شاه از منظر اندیشه و کنش سیاسی دربردارندة وضعیت گذار از سلطنت مطلقه به سبک جدید است. این دگرگونی در قالب ظهور سوژه های جدید و طرح گزارة دولت مدرن و جدایی دولت از دربار هویدا شد. مسئله نوشتار حاضر در قالب پرسش های زیر صورت بندی و طراحی می شود که گفتمان دولت مدرن در دوره ناصری چه بود؟ گزاره های این گفتمان به کدام امر ارجاع می دهد و چه سوژه هایی به بیان گزاره های آن پرداختند؟ استراتژی های گفتمان چگونه شکل گرفت و چه کردارهایی زمینه تداوم گفتمان را شکل داد؟ مسلّم است که ناصرالدین شاه در 1276ه.ق در حکمی شش وزیر را به ریاست وزارتخانه ها منصوب کرد که در برابر شاه مسئول بودند. بیست و دو سال این وزارتخانه ها در حال ادغام و تغییر بودند و قوانین جدیدی نوشته می شد تا اینکه شاه قاجار متأثر از سفرهای فرنگ در فرمانی به وزراء اعلام کرد در هر قسم از امور دولت از جزئی و کلّی مختار و مجازند و هرچه را وزراء صلاح بدانند شاه قاجار فرامین آنان را مردود نخواهد کرد. این تغییر سخن در باب حاکمیت و الگوی اداره امور به دربار محدود نماند بلکه از وظایف پادشاه در برابر مردم هم سخن گفته شد. هم زمان نیروهای اجتماعی از جمله متفکران جدید از قانون و ملت سخن گفتند و نقد را به دربار کشاندند. این رخداد به معنای نوعی گسست از وضع پیشین قابل تفسیر است، گسستی که در پی شکل گیری گروهی از متفکران جدید و البته با تغییر شیوه سخن گفتن آنان دربارة دربار رخ داد و نشانه های آن به دربار هم کشیده شد.
۵۲۹.

اصول گرایی و تحول

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۵
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰۷
هرچه تحلیلهای مفهومی عمیق تر پردازش و بیان گردند، صبغه ای فلسفی می یابند و زمانی که توانایی بیش از این بیابند، در صورتی «اعتقادی» جلوه گر می شوند. اصول گرایی از مفاهیم مهم در تبیین ماهیت و جهت گیریهای انقلاب و نظام اسلامی محسوب می گردد که نیازمند تامل و تفکر است. در این مقاله با رویکردی متفاوت، این مفهوم ریشه یابی و تحلیل گردیده است که براساس توضیح پیش گفته می توان آن را تحلیلی فلسفی ــ اعتقادی از اصول گرایی دانست.
۵۳۰.

رابطهٔ حزب پان ایرانیست با احزاب سومکا و توده تا کودتای 28 مرداد 1332

نویسنده:
منبع: جندی شاپور سال اول تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: حزب توده کودتای 28 مرداد 1332 دکتر مصدق حزب پان ایرانی است حزب سومکا

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم جریانها
تعداد بازدید : ۴۲۰۶ تعداد دانلود : ۹۸۹
حزب پان ایرانیست در دورهٔ فعالیت خود- اواخر سال 1330 تا کودتای 28 مرداد 1332- با سایر احزاب و سازمان های سیاسی ارتباط داشت. این ارتباط در راستای اهداف حزب و یا مواضع موافق و مخالف در قبال برخی تحولات و اتفاقات از رابطه مسالمت آمیز و دوستانه تا برخورد و درگیری در نوسان بوده است. حزب توده، حزب سومکا و.... از جمله احزاب و گروه هایی بودند که در ارتباط بیشتر با حزب پان ایرانیست قرار داشتند. رابطه حزب پان ایرانی است با این احزاب از همراهی آشکار و فراگیر تا مخالفت و جدایی و درگیری با آن ها در نوسان بوده است. زمینه ها و دلایل این رفتار سیاسی متفاوت است و تحت تأثیر دو آرمان حزبی حزب پان ایرانی است یعنی ناسیونالیسم و پادشاهی و موضع گیری دو حزب مذکور در قبال اتفاقات و جریانات سیاسی مانند حمایت از دولت مصدق و نیز ملی شدن صنعت نفت قرار داشت.
۵۳۱.

تمرکز جمعیتی یهودیان در شهرهای ایران از عصر سلجوقی تا حمله مغول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات تاریخ اجتماعی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: اهل ذمه یهودیان ایران تمرکز جمعیتی یهودی نشین ها

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی سلجوقی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
تعداد بازدید : ۴۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۸۹۶
باوجود اطلاعات شایان توجهِ جمعیت نگاشتی یهودیان قلمرو عربی از صدر اسلام، اطلاعات زیادی دربارة پراکندگی جمعیتی یهودیان در ایران بعد از اسلام تا دورة سلجوقی وجود ندارد. اما، وجود اطلاعات بیشتر پیرامون این دوره تا حملة مغول، امکان بررسی دربارة تمرکز جمعیتی و سکونتگاه های یهودیان ایران را در این مقطع فراهم می کند و بیانگر آن است که یهودیان ایران با وجود شمار کم، در مقایسه با اقلیت های دینی دیگر، پراکندگی سکونتگاهی بیشتری داشته اند و به واسطة اشتغال بسیاری از آنان به تجارت، دست کم فعالیت در بازارها، عمدتاً در شهرهایی متمرکز شده اند که واحدهای اصلی بازرگانی و داد و ستد اقتصادی در ایران آن عصر بوده اند؛ و همین امر را باید یکی از عوامل فراهم سازی زمینه های کسب امتیازات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی یهودیان در ایران عصر ایلخانی دانست.
۵۳۲.

معرکه جریان ها

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۶۵
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹۰
دین پژوهی را نمی توان فقط به یک رشته مطالعاتی محدود کرد، بلکه گستره این مساله رشته های گوناگونی را شامل می شود که ابعاد مختلف دین را مطالعه و بررسی می کنند. علاوه بر اینکه دین، موضوع بررسی رشته های مختلفی مانند فقه، فلسفه، کلام، عرفان، جامعه شناسی، روان شناسی، معرفت شناسی و... است، در هر کدام از این علوم نیز رویکردهای مختلفی در مورد کلیت یا مصادیق دین وجود دارد. اما در ایران معاصر، رویکردهای گوناگون علمی به مقوله دین، باعث پیدایش جریان های مختلف فکری و اجتماعی گردید که هرکدام در صحنه فرهنگی و اجتماعی ایران به گونه ای ظهور یافته و بعضاً استمرار یافته اند.پرسش از ماهیت اسلام، هویت ایرانی، چیستی غرب و مدرنیته، علل انحطاط، رابطه علم و دین و تقابل سنت و تجدد، مسائل مهم و اساسی پیش روی متفکران و اندیشمندان ایرانی است که باعث می شود برای یافتن پاسخ آنها، ناگزیر از ورود به عرصه دین پژوهی شوند.مقاله حاضر فصل بندی و تحلیل این جریان ها را مدنظر قرار داده است.
۵۳۳.

سیاست مذهبی صفویان و پیامد آن بر توسعة موقوفات حرم امام رضا(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دوره جدید سال دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: سادات دوره صفویه بقاع متبرکه موقوفات آستان قدس اشاعه مذهب شیعه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸۵ تعداد دانلود : ۲۳۰۴
با تأسیس ﺳﻠﺴﻠﮥ صفوی، تشیع مذهب رسمی ایران اعلام شد و تغییر مذهب در قالب اصل سیاست مذهبی صفویان در این دوره پیگیری شد و به اجرا درآمد. در اجرای این منظور، شاهان صفوی با گسترش فرهنگ وقف و ایجاد موقوفات 2، بقاع متبرکه را در جایگاه مکانی برای اشاﻋﮥ فرهنگ شیعه توسعه دادند و رونق بخشیدند. آستاﻧﮥ مقدس امام رضا(ع) در مشهد، در حکم تنها آرامگاه از امامان شیعه در ایران، مهم ترین آستاﻧﮥ مذهبی تلقی شد و در مرکز توجه صفویان قرار گرفت. شاهان صفوی به شیوه های مختلف شامل اختصاص بودجه های دولتی، وقف و اعطاء سیورغالات و صدقات به گسترش آن اهتمام ورزیدند و منافع متعددی را از آن مدنظر قرار دادند. از نتایج مهم عملکرد آنان، افزایش موقوفات حرم امام رضا(ع) بود که در راستای ایجاد مرکزی برای اشاﻋﮥ فرهنگ شیعه، رونق و تداوم آن ادامه داشت. هدف این مقاله بیان کارکرد توسعة موقوفات حرم حضرت رضا(ع) است. رویکرد مقاﻟﮥ حاضر این است که هدف عمدﮤ سیاست مذهبی صفویان برای اشاﻋﮥ فرهنگ شیعه، با توﺳﻌﮥ اماکن مذهبی و ایجاد وقف و گسترش موقوفات تأمین شد. اجرای این سیاست در ارتباط با حرم امام رضا(ع) که با حمای ت درخور توجه سیاستمردان صفوی همراه شد، در کوتاه مدت و در آن عصر افزایش فضا، امکانات، سازمان اداری حرم و گسترش خدمات به زائران و مجاوران را به همراه داشت و در درازمدت،  پایایی و پویایی این سازمان را برای آینده تضمین کرد. در این مقاله، داده های منابع شامل وقف نامه ها و نسخه هایِ خطی استخراج شده اند؛ همچنین به نتایج پژوهش های منتشرشده در موضوع موقوفات حرم امام رضا(ع) توجه شده است و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، با نگرش تاریخی، گسترش موقوفات حرم امام رضا(ع) بررسی شده است.
۵۳۵.

مسئله تریاک در جامعه عصر رضاشاه: پدیده اعتیاد، آثار سوء اجتماعی آن و راهکارهای دولت در مقابله با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام و ایران دوره جدید بهار ۱۳۹۴ شماره ۲۵ (پیاپی ۱۱۵)

کلیدواژه‌ها: اعتیاد تریاک رضا شاه جامعه ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸۰ تعداد دانلود : ۹۷۷
این مقاله درصدد بررسی مسئله تریاک در جامعه ایران عصر پهلوی است. اعتیاد به تریاک که در این دوره خود به معضلی بزرگ تبدیل شد، میراثی از دوران صفویه و قاجار بود. از اواخر دوره صفویه تولید و مصرف تریاک در جامعه افزایش یافت و در دوره قاجار و پهلوی، تجارت آن نقشی مهم در اقتصاد کشور ایفا کرد. افزایش تولید و تجارت تریاک به منظور عرضه به بازارهای جهانی در عصر قاجار و انتقال فزاینده این روند به دوره پهلوی، قابلیت دسترسی آسان به این ماده را در سطح جامعه افزایش دادو این امر توام با فرهنگ استفاده غلط از این ماده به جای هر نوع دارو درکنار عوامل داخلی دیگر، بر میزان مصرف آن در جامعه افزود و معضلی ایجاد کرد که اثرات سوء آن دامنگیر جامعه گردید. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، و با تکیه بر اسناد منتشر نشده، روزنامه ها، خاطرات و کتاب های تاریخی این دوره تلاش کرده است تا اولاً علل رواج مصرف تریاک و تاثیرات منفی اجتماعی آن را بررسی کند و ثانیاً راهکارهای دولت پهلوی اول در مقابله با پدیده اعتیاد را واکاوی نماید. دستاوردهای تحقیق نشان می دهد که رواج این پدیده تبعات منفی اجتماعی از جمله دزدی، قاچاق و سایر بزهکاری های اجتماعی را به دنبال داشت و دولت رضاشاه که از اثرات سوء مصرف آن آگاه بود، برنامه هایی برای منع استعمال آن طراحی کرد اما به موفقیت چندانی دست نیافت، زیرا تولید و تجارت تریاک به دلیل منافع سرشاری که برای دولت داشت همچنان رو به افزایش رفت و سیاست هایی که برای فروش هر چه بیشتر تریاک اعمال گردید، تدابیر بازدارنده مصرف آن را خنثی کرد و حتی گاه به شیوع استعمال آن دامن می زد.
۵۳۶.

جایگاه و کارکرد خاندان دنبلی در تاریخ ایران صفویه تا قاجار

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: حکومت محلی خوی کرد دولت مرکزی خاندان دنبلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۶۵۱
از مهمترین مسایل تاریخ ایران، روابط حکومتهای محلی و ایلات و عشایر و خاندانهای مناطق مختلف کشور با دولت مرکزی است. آنچه در این نوشتار در نظر بوده، توصیف و تبیین جایگاه و کارکرد یکی از خاندانهای کرد ایرانی در عرصه حکومت محلی و تعامل با دولت مرکزی است. در این نوشتار، سعی بر این است تا برخی ابعاد و زوایای مرتبط با حکومت محلی خاندان دنبلی بررسی و تجزیه و تحلیل گردد. این تحقیق به روش اسنادی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و استناد به اسناد و مدارک موجود انجام شده و از جمله یافته ها و در یافته های آن می توان به این نکته اشاره کرد که خاندان دنبلی در مقام امرای حکومت محلی دنبلی در منطقه خوی و سلماس و تبریز، دست کم از زمان شاه تهماسب صفوی دارای تاریخی مستند و روشن است. در زمان شاه عباس اول نمود بیشتری یافته، در اواخر صفوی کم رنگ می شود. در فاصله بین صفویه تا قاجار، امرای خاندان دنبلی در مقیاسی گسترده تر و به گونه ای بارز به ایفای نقش در مسائل داخلی و خارجی کشور می پردازند و حکومت محلی این خاندان از اقتدار بیشتری برخوردار می شود. با روی کار آمدن سلسله قاجار، امارت این خاندان رو به افول می رود و در نهایت، در نخستین سالهای ورود عباس میرزا به آذربایجان در مقام ولی عهدی، عمر این امارت محلی به پایان می رسد. برخلاف برخی فرضیه هایی که قوم کرد را به واگرایی و تجزیه طلبی متهم می کند، این مقاله نشان می دهد که خاندان دنبلی، به عنوان یکی از خاندانهای اصیل و برجسته کرد، در عرصه های گوناگونی، از جمله ادب، فرهنگ، عمران و آبادی، سیاست داخلی و روابط خارجی نقشی موثر، اساسی و انکارناپذیر در تامین امنیت، اهداف، وحدت و منافع ملی کشور ایفا کرده است.
۵۳۷.

پایگاه سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی زنان در دوران سامانیان

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی پاییز و زمستان ۱۳۸۷ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: بخارا ابوجعفر جیهانی طغشاده سیمجور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۷۷۴
در تاریخ ایران بعد از اسلام، با اطمینان تمام می توان دوران حکومت سامانیان را عصر زرین حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایرانیان دانست. با این حال در عهد آن سلسله ی نیکنام و فرهنگ گستر و در روزگاری که تمدن ایرانی _ اسلامی در اوج شکوفایی خویش بود، از حضور مؤثر و فعال زنان در عرصه های گوناگون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، چندان اثری دیده نمی شود. هر چند انزوای زنان در جامعه ی متعالی عهد سامانیان خود به تنهایی شگفت آور است، اما هنگامی که بر نقش بارز سیاسی و اجتماعی زنان در خاستگاه سامانیان، فرارود (ماوراءالنهر)، قبل از ظهور آن سلسله آگاهی می یابیم، این شگفتی با تاسف همراه می گردد. در این مقاله با استناد به اطلاعاتی نمونه وار از پایگاه ارزشمند سیاسی و اجتماعی زنان فرارود در ادوار قبل از تشکیل سلسله ی سامانی سخن به میان آمده است. همچنین، با توجه به اطلاعات موجود، نقش زنان در مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عهد سامانیان مورد بررسی قرار گرفته است. متاسفانه، از مقایسه ی منزلت زنان فرارود پیش از تشکیل حکومت سامانی و موقعیت آنان در دوران زمــام داری آن سلسله ، به سیر قهقرایی شان سیاسی و اجتماعی زنان پی می بریم.علت انزوای نامطلوب سیاسی و اجتماعی زنان در عهد سامانیان از موضوعات مهمی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
۵۳۹.

آذربایجان و توسعه طلبی شوری

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۶
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶۷
فتح سرزمینی یکی از رایج ترین تقاضاهای استعمارگران در گذشته بود که به بهانه های مختلف و از راه های گوناگون دنبال می شد. در مقابل، بی کفایتی سیاست مداران در دفاع از کشور، تسهیلگر این گونه اقدامات گردید. آذربایجان یکی از مناطق مرزی مورد طمع روس ها بود که نهایتا بخشی از آن در دوره قاجار از دست رفت. در این مقاله نحوه زمینه سازی و تحقق آن را بررسی شده است.
۵۴۰.

بررسی ورود عکاسی به ایران و میزان کاربرد آن در طراحی پوستر (از آغاز تا سال1316خورشیدی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گنجینه اسناد سال بیست و چهارم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۹۳)

کلیدواژه‌ها: فیلم پوستر عکس گرافیک ایران

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی
تعداد بازدید : ۴۱۵۸ تعداد دانلود : ۳۰۰۷
هدف: شناسایی تاریخ ورود عکاسی به طراحی پوستر ایران و شناسایی اولین طراحِ مؤثر در این فرایند، از اهداف اصلی این پژوهش می باشد.ضمن اینکه بررسی کمّی میزانِ استقبال طراحان از عکس در طراحی پوسترهای محدوده تحقیق، از اهدف فرعی است. روش/رویکرد پژوهش: مقاله حاضر حاصل پژوهشی است که به لحاظ هدف، بنیادی و به لحاظ ماهیت و روش، تاریخی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است که از طریق شناسه برداری منابع و ثبت اطلاعاتِ حاصل از مشاهداتِ تصاویرِ آرشیوی،صورت پذیرفته است. یافته ها و نتایج: یافته های این پژوهش نشان می دهد که عکاسی به فاصله کوتاهی پس از رواج طراحی پوستر در ایران، برای اولین بار در سال 1309خورشیدی در طراحی پوستر فیلم«آبی و رابی» ساخته «آوانس اوگانیانس» به کار گرفته شد. لاکن طراح این پوستر قابل شناسایی نیست. سه سال بعد در سال 1312خورشیدی با طراحی پوستر فیلم«دختر لر»است که نام طراح هندی «چاندا وارکر» به عنوان اولین طراح که از عکس در طراحی پوستر ایران بهره گرفته است، در تاریخ طراحی گرافیک ایران ثبت می گردد؛ البته پوسترهای تولید شده توسط«چاندا وارکر»برای فیلم های ایرانی، در هند، طراحی و چاپ شده اند.طراحی پوستر ایران در دهه1310خورشیدی در انحصار پوسترهای سینمایی قرار داشت و بررسی کمی میزان به کارگیری عکس در طراحی پوستر این دوره نشان می دهد که استفاده از عکس در طراحی این آثار، مورد استقبال نسبی طراحان واقع شده است.استقبالی که بیش از هر چیز در توانِ طراحان و تفاوتِ امکاناتِ فنی هندوستان نسبت به ایران ریشه داشت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان