فاطمه ایزدی رقیچه

جهان معاصر تحولات اجتماعی شگرفی را شاهد است. جنگ ها و استبدادهای داخلی و خارجی در بسیاری کشورها اتفاق افتاده است. بدیهی است که ادبیات و شعرِ ملل نیز، در مسیر پایداری مقابلِ ظلم های واردشده بر هر جامعه ایفای نقش کند. پس برای تقویت فرهنگ مقاومت ضمن واکاوی تعالیم قرآن، کشف مؤلفه های کاربردی در شاخه های مختلف هنر ضرور ی است، تا آن هنر به خدمت فرهنگ قرآنی درآید و در نتیجه شکوفایی جامعه تحقق یابد. دو ملت فلسطینی و لبنانی مشترکاً طعم تلخ تجاوز بیگانگان به خاک وطن را چشیده اند، هر دو ملت عرب با ویژگی های مشترک فرهنگی، تاریخی، اعتقادی هستند؛ البته با تفاوت هایی اندک که می توانند زاویه دید متفاوتی به مضمون پایداری در نگاه ملی و جهانی را باعث شود. پژوهش حاضر با رویکرد تطبیقی اشعار بولس سلامه[1] و مطلق عبدالخالق[2] را با تأکید بر مضمون مقاومت بررسی می کند. کشف شاخصه های مشترک فرهنگ مقاومت در ادبیات معاصر و بررسی ویژگی هایی که هر یک از دو شاعر با توجه به بوم و شرایط سیاسی-اجتماعی کشور خود، اولویت قرار داده اند، هدف اصلی پژوهش است. داده ها با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، با استراتژی تحلیل تماتیک بررسی شده اند. یافته ها نشان می دهد مضامین استخراج شده عبارت اند از القای امید، تمجید شهادت، مبارزان و اسطوره های دینی، افشای ظالمان و نکوهش حاکمان، وطن پرستی و دعوت به جهاد. همچنین سلامه با استفاده از سبک روایی گونه و استناد به الگوهای تاریخی مقاومت مانند حضرت علی(ع) برای احیای فرهنگ مقاومت تلاش می کند، اما عبدالخالق بیشترین تأکیدش احیای روحیه وطن پرستی است.   [1]. هنرمند اهل لبنان. [2] . هنرمند اهل فلسطین.