محمدتقی تقوی فرد

سیستم های خبره می توانند به ساخت مدل های رتبه بندی اعتباری مشتریان بانک ها کمک کنند. در اینجا، انتخاب ویژگی های مهم در رتبه بندی اعتباری اهمیت دارد. همچنین ممکن است مقادیر ویژگی ها، به صورت فازی بیان شوند. مسئله این است، چگونه می توان به کمک الگوریتم ژنتیک، انتخاب ویژگی ها را بهبود بخشید؛ به گونه ای که این ویژگی ها به منزله ورودی در سیستم خبره فازی مورد استفاده قرار گیرند. این نوشتار به ارائه مدل رتبه بندی اعتباری هیبریدی با ترکیب انتخاب ویژگی ها، مبتنی بر الگوریتم ژنتیک و سیستم خبره فازی می پردازد. پژوهشی که در این مورد انجام گرفت، از نظر نتایج، کاربردی و از نظر هدف، توصیفی از نوع مطالعه موردی است. برای آموزش و آزمون مدل، از مجموعه داده های رتبه بندی اعتباری مؤسسه مالی و اعتباری قوامین استفاده شده است. پس از پیش پردازش داده ها، به کمک الگوریتم ژنتیک ویژگی ها انتخاب شدند و از طریق مصاحبه با فردی خبره و به کارگیری منطق فازی، دامنه تغییرات ویژگی های منتخب تعیین شده و سپس قوانین فازی رتبه بندی اعتباری ایجاد شدند. برای تحلیل داده ها از ابزار وکا و ماژول سیستم استنتاج فازی در نرم افزار متلب استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، دقت طبقه بندی مدل پیشنهادی نسبت به سایر روش های مقایسه شده در این مقاله بیشتر است. قوانین فازی ایجادشده این مدل را می توان برای رتبه بندی اعتباری مشتریان بانکی به کار برد.

تغییرات اساسی که از قرن نوزدهم در جامعه و اقتصاد رخ داده به وضوح در توسعه اجتماعات ما منعکس شده است. جوامع مصرف که قبلاً وجود نداشتند با گسترش رسانه های جمعی و بازاریابی مدرن پا به عرصه وجود گذاشتند و درنتیجه مردم به طورفزاینده ای هویتشان را به برندهایی که مصرف می کنند گره زدند از سوی دیگر بازار در قرن بیست و یکم، تحت سیطره فنّاوری پیشرفته ارتباطی خصوصاً وب 2.0 و تجارت الکترونیک قرار گرفته است به تبع آن جوامع مجازی برند به سرعت در حال گسترش هستند. با عنایت به مراتب فوق، این تحقیق به دنبال شناسایی عوامل مؤثر بر مشارکت در این جوامع است. روش تحقیق مورداستفاده در این پژوهش، پیمایش بوده و جامعه آماری پژوهش شامل آن دسته از مشتریان شرکت های مورد تحقیق است که در جوامع مجازی برند این شرکت ها عضو هستند. داده های پژوهش از 408 نفر از اعضای جامعه جمع آوری شدند. به منظور آزمون فرضیات مرتبط با اجزاء مدل و آزمون کل مدل تحقیق، از روش تحلیل عاملی تأییدی و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته های مطالعه حاکی از این است که چهار دسته از عوامل یعنی عوامل مرتبط با برند، عوامل اجتماعی، عوامل مرتبط با محصول و عوامل کارکردی بر مشارکت در جوامع مجازی برند مؤثرند.

توسعه ی فنون متعدد نمونه سازی سریع با طیف گسترده ای از قابلیت ها، ابعاد و کاربردها، انتخاب فنِّ مناسب را برای مراکز علمی مهندسی و سازمان های تولیدی در جهت انطباق با این فناوری نوین دشوار کرده است. این پژوهش یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری برای رتبه بندی و انتخاب فن مناسب نمونه سازی سریع، ارائه می کند و طی سه مرحله انجام شده است: شناخت، طراحی و توسعه، پیاده سازی و آزمایش. سیستم پشتیبانی تصمیم گیری حاصل، شامل سه زیرسیستم مدیریت داده، مدیریت مدل و واسط کاربری است. داده های 51 فن آر. پی، به همراه تمام معیارهای انتخاب، در یک پایگاه داده، رابطه ای ایجاد کرده و از طریق سیستم مدیریت پایگاه داده با آر.پی.دی.اس.اس. یکپارچه شده اند. زیرسیستم مدیریت مدل برای رتبه بندی فنون آر. پی. از مدل تاپسیس فازی استفاده می کند که براساس مطالعات میدانی در صنعت خودرو سازی، بومی شده است. براساس پارامترهای ورودی کاربر خبره، به واسطه ی کاربری آر. پی. دی. اس. اس.، برای نمونه سازی قطعه ی جلو پنجره ی خودرو، فن EOSINT P700 بهترین فن معرفی شد.

تغییرات سازمانی بسیار سخت، پیچیده، مبهم و در عین حال گریزناپذیرند. تحقیقات نشان داده اند که برنامه-ریزی، هدایت و حفظ تغییرات سازمانی بسیار مشکل و احتمال موفقیت آنها اندک است. برخورداری از مدل یکپارچه برای مدیریت تغییرات می تواند اتفاقات پیچیده – که ماهیت ذاتی هر تغییری است- را با تشخیص روابط بین عناصر حیاتی، ساده کند. به خصوص آنکه نیروهای نهادی و زمینه فرهنگی سازمان در شرف تغییر در آن الگو در نظر گرفته شود که این امر در زمینه سازمان های ایرانی به دلیل تفاوت چشمگیر با سازمان های غربی که مهد شکل گیری نظریات تغییر هستند، از اهمیتی ویژه برخوردار است. در این پژوهش با 21 مدیر و عامل تغییر که تغییراتی موفقیت آمیز در سازمان هایی با مالکیت، اندازه و در صنایع مختلف ایجاد کرده بودند، مصاحبه شد و نتایج مصاحبه ها، اسناد و مدارک سازمانی، پس از تحلیل محتوی و سنجش اعتبار کدگذاری انجام شده با تکینک آنتروپی شانون تحلیل شد. یافته ها حاکی از اهمیت توجه همه جانبه به ابعاد گوناگون محتوایی، زمینه ای و فرآیندی تغییر است و اینکه در هر گام از فرآیند تغییر - از زمان شکل گیری ایده تغییر تا تثبیت آن در سازمان - لازم است عوامل خاصی در هر بعد به تناسب سایر عوامل، مورد مداقه مدیران قرار گیرد.

مدیریت دانش به عنوان مفهومی بین رشته ای، شالوده ای از توانایی های مختلف از رشته های مدیریت، سیستمهای اطلاعات مدیریت و اطلاع رسانی، اقتصاد، کامپیوتر و نظایر آن را در برمی گیرد. هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین فرهنگ و تعهد سازمانی با مدیریت دانش در شرکت توانیر می باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی -همبستگی بوده و از ابزار پرسشنامه به منظور سنجش شاخص های مدیریت دانش، تعهد سازمانی و فرهنگ سازمانی استفاده گردید. تعداد نمونه مورد نظر با توجه به جمعیت 850 نفری جامعه، 267 نفر تعیین گردید. نتایج تحقیق حاکی از وجود ارتباط مستقیم و معنیدار بین مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی بوده است. حال آنکه رابطه معنیداری بین تعهد سازمانی با مد ی ریت دانش و فرهنگ سازمانی با تعهد سازمانی مشاهده نشده است

فرهنگ سازمانی یکی از جنبه های کلیدی در مدیریت دانش است و یافتن نوع فرهنگ مناسب و شاخص های کلیدی آن برای پیاده سازی و اجرای مدیریت دانش، از موضوعات مهم در اجرای مدیریت دانش در سازمان هاست. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش، ارائه ساختاری چندبعدی از فرهنگ سازمانی و فرهنگ زنجیره تأمین برای توزیع مؤثر دانش در زنجیره تأمین بوده است. در این پژوهش، ابتدا شاخص های کلیدی برای هریک از ابعاد پژوهش، معین شد، سپس توسط سه نفر از خبرگان صنعت و سه نفر از اساتید دانشگاه مورد جرح و تعدیل و اصلاح قرار گرفت. نتیجه این کار، ارائه 4 سؤال و 5 فرضیه برای پژوهش بود. پس از آن، این ساختار چندبعدی (در قالب پژوهشی پیمایشی و به صورت علّـی) در زنجیره تأمین دو شرکت ایران خودرو و سایپا و در میان 115 نفر از کارشناسان صنعت خودروسازی مورد ارزیابی قرار گرفت. بعد از ارزیابی عدم وجود هم خطی بین متغیرها، با کمک تحلیل مسیر، روابط بین ابعاد مختلف موجود در ساختار چندبعدی پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که ساختار چندبعدی معرفی شده در این پژوهش، از برازش مناسبی در صنعت خودرو برخوردار است. نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد که فرهنگ زنجیره تأمین بیشترین تأثیر را بر فرهنگ سازمانی داشته و از طرفی هم، فرهنگ سازمانی بیشترین تأثیر خود را به صورتی غیرمستقیم بر عملکرد زنجیره تأمین داشته و در نهایت توزیع، اشتراک، و انتقال دانش، بیشترین اثر را بر عملکرد غیرمالی زنجیره داشته است.

پژوهش حاضر با بسط نظریه مدل پذیرش فنّاوری (TAM)3 ، نظریه رفتار برنامه ریزی شده (TPB)4 و عامل اعتماد، به مطالعه و بررسی عوامل اثرگذار بر استفاده از فنّاوری اطلاعات و اینترنت در بخش بانکداری در ایران به ویژه بانکداری اینترنتی از سوی مشتریان در بانک ملت ایران، پرداخته است. یکی از نظریه هایی که مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است، مدل پذیرش فنّاوری ارائه شده توسط دیویس است (Davis 1986). وی معتقد بود که دو عامل میزان درک مشتری از منفعت درک شده و سهولت استفاده سامانه، تأثیر بسزایی در شکل گیری تصمیم مشتری و درنهایت، استفاده عملی از یک سامانه جدید دارند. نظریه رفتار برنامه ریزی شده نیز مدلی است که به طور گسترده و وسیعی به بررسی در مورد پیش بینی رفتار انسان با تأکید بر نقش های فردی و اجتماعی و سامانه های اجتماعی بر رفتار انسانی، متمرکز است. مدل رفتار برنامه ریزی شده یک نظریه شناختی از رفتار انسانی است که متمرکز بر پیش بینی و درک رفتارهای معین است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام مشتریان بانک ملت ایران بود که از خدمات بانکداری اینترنتی این بانک استفاده می نمودند. حجم نمونه آماری این پژوهش در فاصله اطمینان 95 درصد 377 نفر درنظر گرفته شد و برای بازگشت به تعداد مطلوب، تعداد 500 پرسشنامه بین اعضای نمونه در شعب منتخب توزیع گردید. یافته های به دست آمده از این پژوهش نشان می دهند که متغیرهای اعتماد، سهولت استفاده، و منفعت کسب شده بر نگرش افراد در انجام رفتار مورد نظر (استفاده از بانکداری اینترنتی) تأثیر بالایی دارد و از سویی، این عوامل به طور مستقیم نیز بر قصد رفتاری فرد در استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی نقش مهمی دارد و نگرش و هنجارهای ذهنی در قصد فرد نسبت به استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی تأثیر مثبت و مستقیمی دارد. عامل اعتماد به عنوان یکی از عوامل اولیه بوده و در تقویت نیت و قصد فرد نسبت به انجام رفتار خاص اثرگذار بوده است.

با توجه به اهمیت روزافزون فناورى هاى نوظهور مانند نانوفناورى، زیست فناورى و فناورى اطلاعات و ارتباطات، در این تحقیق سعى شد نحوه شکل گیرى و رشد بخش زیست فناورى ایران با استفاده از رویکرد کارکردى نظام نوآورى فناورانه، مورد بررسى و تحلیل قرار گیرد. براى این منظور با بهرهگیرى از فن " نگاشت تاریخى دادهها" و مصاحبه با برخى از فعالان بخش زیست فناورى و بررسى و تحلیل محتواى اسناد و فعالیتهاى انجام شده در آن، تحلیل کیفى بر نحوه شکل گیرى تاریخى آن در کشور انجام شد. بر اساس نتایج این تحلیل و مبانى نظرى تحقیق، مدل اولیهاى براى شکلگیرى کارکردهاى نظام نوآورى در این بخش مشتمل بر 15 فرضیه براى مسیر تاثیرگذارى کارکردها طراحى گردید. در ادامه، با انجام تحلیلى بر 103 پرسشنامه جمع آورى شده از خبرگان بخش زیست فناورى، پس از آزمون سازههاى مدل به روش تحلیل عاملى، مدل و مسیر تاثیرگذارى کارکردهاى مختلف بر یکدیگر با کمک مدلیابى ساختارى استخراج شد. نتایج این تحقیق نشان داد که نقش دولت در شکلگیرى کارکردهاى نهادینه سازى و قانونمندسازى، هدایت فصلنامه علمى - پژوهشى تحقیقات و نوآورى، نقشى کلیدى بوده که باعث شکلگیرى بقیه کارکردهاى نظام نوآورى زیست فناورى در ایران شده است. البته وجود ظرفیتها و پتانسیلهاى دانشى و بازارى اولیه، باعث شکلگیرى دو مسیر تقویت طرف تقاضا و طرف عرضه شده است و لذا، این مسیر شکلگیرى تحت عنوان "موتور شکلگیرى حمایت دولت و ظرفیتهاى دانشى و بازارى" نامگذارى گردید.

مقدمه: اهمیت مدیریت دانش به عنوان یکی از سرمایه های اصلی سازمان ها، توجه روز افزون صاحبان کسب و کارها و صنایع را به دنبال داشته است. این اهمیت به خصوص طی دو دهه ی گذشته، سیر بسیار قابل توجهی داشته و در حوزه ی سازمان ها و نهادهای دولتی نیز توجه زیادی را به خود جلب کرده است. با توجه به اهمیت این مسأله، هدف تحقیق حاضر مطالعه ی مهم ترین موضوعات در حوزه ی مدیریت بیمارستانی و شناسایی مواردی با اولویت بالاتر جهت مستندسازی دانش و تجارب مربوط در وزارت بهداشت بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی بود. جامعه ی آماری تحقیق را استادان دانشگاهی در حوزه ی مدیریت پزشکی و مدیریت پرستاری تشکیل دادند که دارای مدرک Mini MBA از وزارت علوم بودند. تعداد اعضای جامعه ی آماری در زمان انجام تحقیق که سال 1389 صورت گرفت، عبارت از 45 نفر بود. در تحقیق حاضر، برای تعیین اولویت حوز ه های شناسایی شده، از دو روش مصاحبه با خبرگان و ابزار پرسش نامه استفاده شده است. روایی و پایایی پرسش نامه با استفاده از روایی محتوا و صوری و پایایی آزمون- بازآزمون، تأیید شد. تحلیل داده های 30 پرسش نامه ی جمع آوری شده با استفاده از آزمون دو جمله ای و آزمون رتبه بندی Friedman توسط نرم افزار SPSS صورت پذیرفته است. یافته ها: با مطالعه ی گسترده ی ادبیات موضوع مدیریت بیمارستانی و مصاحبه با 5 خبره، 70 موضوع مهم مدیریت بیمارستانی استخراج شده و در نهایت 29 موضوع اولویت دار مدیریت بیمارستانی جهت تعیین اهمیت و اولویت آن نهایی شده و در پرسش نامه ی خبرگان وارد شد. طبق نتایج آزمون دو جمله ای، 26 موضوع از مجموعه ی 29 موضوع نهایی دارای اهمیت زیاد یا خیلی زیاد بودند که به معنی بالا بودن اهمیت آن ها جهت مستندسازی در سیستم مدیریت دانش بیمارستانی کشور می باشد. در این مقاله، علاوه بر شناسایی مهم ترین موضوعات مدیریت بیمارستانی، اولویت و سطح اهمیت هر مورد نیز تعیین شده است. برنامه ریزی استراتژیک در سطح بیمارستان، مدیریت کیفیت جامع و مدیریت و رهبری مشارکتی در بیمارستان، به عنوان موضوعات دارای بیش ترین اولویت جهت مستندسازی تجارب مدیریت بیمارستانی کشور شناسایی شدند. نتیجه گیری: شناسایی و اولویت بندی موضوعات مهم مدیریت بیمارستانی، به مدیران و مسؤولین کمک میکند تا با توجه به حوزه ی گسترده و متنوع مباحث و موضوعات موجود در این حوزه، منابع محدود مالی، زمانی و انسانی خود را جهت مستندسازی موارد ارجح و اولویت دار، تخصیص دهند و بدین ترتیب از خروج دانش عظیمی که همراه با ترک مدیران با سابقه ی بیمارستانی از وزارت بهداشت خارج می شود، جلوگیری به عمل آورند.

امروزه یکی از چالش های بزرگ سازمان های مشتری محور، شناخت مشتریان، ایجاد تمایز بین گروه های مختلف مشتریان و رتبه بندی آنهاست. در گذشته تفکیک مشتریان به گروه های مختلف با رویکرد بخش بندی بر اساس نیاز مشتری صورت می گرفت. اما امروزه ارزش مشتری به عنوان عامل قابل اندازه گیریمی تواند در بخش بندی مشتریان به کار رود. هدف اصلی این مقاله بخش بندی مشتریان بانک بر اساس عوامل مؤثر بر ارزش طول عمر مشتریان در حیطه بانکداری خرد است. در راستای این هدف اطلاعات تراکنشی و اطلاعات استفاده از خدمات بانکی مربوط به 30,000 مشتری بانک صادرات ایران در دوره زمانی یک ساله (از فروردین 89 تا فروردین 90) دریافت شد. مشتریان نمونه بر اساس تحلیل آر اف ام و از طریق اطلاعات تراکنشی (تاریخ آخرین تراکنش، تعداد تراکنش ها در بازه زمانی یک ساله و مانده حساب در انتهای این بازه زمانی) با استفاده از الگوریتم two step خوشه بندی شدند. سپس کشف الگوهای پنهان بین داده های استفاده از خدمات بانکداری و بخش های مختلف مشتریان با استفاده از الگوریتم C5.0 انجام گرفت. طبق نتایج به دست آمده، مشتریان به چهار بخش تفکیک شدند و ویژگی های هریک از بخش ها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از این پژوهش می تواند برای تدوین برنامه های بازاریابی و توسعه و پیشنهاد محصول و خدمات برای هر یک از گروه های مشتریان به کار رود.

مکان یابی شعب موسسات مالی و اعتباری و بانک ها از تصمیمات بسیار مهم و استراتژیک در امر بانکداری است. این موضوع به ویژه در موسسات مالی و اعتباری و بانک های خصوصی، به دلیل محدودیت های بیشتر در بودجه نسبت به بانک های دولتی، اهمیت فراوانی دارد. از این رو، این نوع بانکداری مستلزم پذیرش و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته نظیر سیستم اطلاعاتی جغرافیایی، بمنظور افزایش رضایت مندی مشتریان و حفظ و نگهداری آنان است. به همین خاطر، در تحقیق حاضر که با عنوان الگویی برای مکان یابی شعب موسسه قوامین که در بین 30 نفر از مدیران، رؤسای شعب و کارمندان با سابقه در شهر رشت با هدف شناسایی مکان های مناسب برای احداث شعب با استفاده از رویکردهای کمی (آزمون تی یک نمونه ای برای شناسایی شاخصه ها) و کیفی ( روش تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به شاخصه ها) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS،Expert Choice، GISو LINGOصورت گرفت، مشخص گردید که بر مبنای شاخصه های بدست آمده و استفاده از مدل ریاضی حداکثر پوشش، می توان 95 ٪ از تقاضای منطقه مورد مطالعه را با احداث حداکثر 4 شعبه در نقاط مشخص شده (به علاوه 4 شعبه موجود)، تحت پوشش قرار داد.

توسعه فناوری های عام پیشرفته مانند فناوری اطلاعات در کشورها و جوامع محتلف جهان، بر اساس مدل های متنوعی بوده که این مدلها از دیدگاه ها و پارادایم های متفاوتی ناشی می شده اند. به همین دلیل گاه توصیه های سیاستی که در هر یک از مدل ها تولید و ارایه می شود، متفاوت و حتی متضاد با یکدیگر هستند. فناوری اطلاعات یکی از شناخته شده ترین و قابل لمس ترین فناوری های پیشرفته ای است که در کشورهای مختلف، بر اساس دیدگاه های مختلف سیاستی و به دنبال آن ابزارهای مختلف سیاست گذاری رشد و توسعه یافته است. در این مطالعه تلاش شده است تا مهم ترین دیدگاه هایی که در خصوص توسعه فناوری اطلاعات کشور شکل گرفته است، شناسایی شود و سپس وجوه تمایز و تشابه میان دیدگاه ها نیز مشخص شود. به این ترتیب بر اساس پرسش نامه های طراحی شده، مطالعه به صورت دلفی و در دو دور انجام شد، سپس پاسخ دهندگان با استفاده از روش خوشه بندی، در قالب خوشه هایی مستقل گروه بندی شدند. در ادامه هر گروه مورد تحلیل قرار گرفت. بر اساس مطالعه انجام شده دیدگاه های توسعه فناوری اطلاعات در کشور در قالب چهار دسته قابل دسته بندی هستند، و هر یک از 4 دیدگاه شناسایی شده با یکدیگر رقابت می کنند، و هیچ کدام غالب بر دیگر دیدگاه ها نیست.

در این مقاله ما یک مدل تئوریک ساختاری برای رفتار خرید مجدد مشتری ارائه می کنیم، مدل ما با استفاده از مدل اروپایی شاخص رضایتمندی مشتری توسعه داده شده است. مدل ما با افزودن دو متغیر جدید یعنی تبلیغات به عنوان یک متغیر مستقل و قصد خرید مجدد به عنوان متغیر وابسته توسعه می یابد. داده های مورد نیاز برای ارزیابی مدل با نظرسنجی از 150 نفر از مشتریان شرکت خدمات دهنده اینترنت گردآوری شدند. در این پژوهش نشان داده می شود که تحلیل مسیر به روش حداقل مربعات جزئی ابزار ارزشمندی در اندازه گیری شاخص خرید مجدد در بخش خدمات است. محاسبه این شاخص نشان می دهد که 79% از مشتریان اقدام به خرید مجدد از شرکت خواهند کرد ولی 21% از آن ها شرکت را ترک می کنند. با این حال مدل ما این امکان را فراهم می آورد تا حیطه هایی که با بهبود آن ها می توان شاخص خرید مجدد را ارتقا بخشید را شناسایی و معرفی کنیم.

مواجهه با عدم قطعیت هایکی از چالش های اصلی در برنامه ریزی های بلندمدت است. ابزارهای مختلفی مانند برنامه ریزی فرض بنیاد با هدف کاهش عدم قطعیت ها مورد استفاده قرار می گیرند. در این مطالعه با بهره گیری از روش برنامه ریزی فرض بنیاد، اقدامات کنش گرانه طراحی شده است. اقدامات کنش گرانه را می توان در قالب دو دسته از اقدامات شکل دهنده و پیش گیرانه تقسیم بندی کرد. استفاده از برنامه ریزی فرض بنیاد در یک فرآیند مشارکتی نظام مند که در این مطالعه پیاده سازی شده است، به تصمیم گیران کمک می کند تا هم بر اقدامات تدوین شده هم گراتر شده و هم آن که تعهد لازم به خروجی ها افزایش یابد. برنامه ریزی فرض بنیاد به مثابه یک ارزیابی پیشینی در فرآیند سیاست گذاری، منجر به کاهش شرایط آسیب پذیر از طریق تفکیک آن شرایط به 1)سناریوها و 2)سیاست های آسیب پذیر می شود. سند توسعه فناوری اطلاعات کشور با نام «نظام جامع فناوری اطلاعات کشور» که در افق 1404 تدوین شده است، به عنوان یک سند سیاست اشاعه فناوری بلندمدت مورد بررسی قرار گرفته است.

ابهامات محیطی ناشی از مدل‌های نوین کسب و کار سبب تشدید پیچیدگی در تصمیم‌گیری، به‌ویژه در حوزه کسب و کار شده است. به‌طوری‌که بسیاری از متغیر‌های تاثیرگذار ناشناخته بوده و روابط میان آن‌ها نیز غیرخطی و پیچیده است. در چنین شرایطی دیگر نمی‌توان داده‌ها را با ابزارهای سنتی تحلیل نموده و از آن‌ها دانش استخراج کرد. از این روی مقاله حاضر به تشریح تکنولوژی داده کاوی در حوزه هوش محاسباتی و متدولوژی استاندارد CRISP Data Mining پرداخته و یک طبقه‌بندی از کاربردهای این تکنولوژی در حوزه تصمیم‌گیری‌های کسب و کار ارایه داده است. در ادامه یک مطالعه موردی بر روی پایگاه داده مشتریان یکی از بانک‌ها با استفاده از داده کاوی ارائه می‌گردد.