ترانه ها به مثابه وسیله راویان، داستانها به مثابه وسیله ادبیات شفاهی: روایتگری در فرهنگ موسیقایی آذربایجانی
آرشیو
چکیده
تعامل میان داستانها، موسیقی و ترانهها در فرهنگ موسیقایی آذربایجان تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است. این مقاله به بررسی ارتباط متقابل این عناصر و تقویت دوجانبه آنها میپردازد. هدف ما تحلیل این روابط از طریق نمونههایی از سنت موسیقایی آذربایجانی است. با مرور جامع پژوهشهای موجود و انجام مصاحبهها، ژانر عاشیقی را در فرهنگ ترکی بهعنوان تلفیقی برجسته از موسیقی، ترانه و روایت شناسایی کردیم. این ژانر شامل دو شکل اصلی روایت است: حماسهها و داستانهای عاشقانه که هر دو از شعر و نثر بهره میبرند. بخشهای شعری معمولاً با همراهی ساز بلندگردن قوپوز اجرا میشوند و با قطعات موسیقایی متنوعی به نام «هاوا» همراهی میگردند، درحالیکه بخشهای منثور بهشیوهٔ گفتاری و بدون همراهی موسیقی اجرا میشوند. مطالعه موردی این پژوهش، داستان «عاصی و کرم» است که در آن تلفیق مؤلفههای روایی و موسیقایی بررسی شده است. یافتههای ما نشان میدهد که عناصر روایی بخش جداییناپذیر اجراهای عاشیقی هستند و تعامل میان داستانها، راویان (عاشیقها) و موسیقی، ارکان اساسی این سنت موسیقایی پویا را تشکیل میدهند.Songs as the Vehicle of Tellers, Stories as the Vehicle of Oral Literature: The Storytelling in Azerbaijani Musical Culture**** Anlatıcıların Aracı Olarak Şarkılar, Sözlü Edebiyatın Aracı Olarak Hikâyeler: Azerbaycan Müzik Kültüründe Hikâye Anlatıcılığı**** Azərbaycan musiqi mədəniyyətində dastançılıq: dastançıların vasitəsi kimi mahnılar, şifahi ədəbiyyatın vasitəsi kimi dastanlar
The interaction among stories, music, and songs within Azerbaijani musical culture remains a relatively underexplored area of inquiry. This paper investigates theinterconnections among these elements and their mutual reinforcement. It is aimed to analyze these relationships through examples drawn from the Azerbaijani musical tradition. Through a review of existing research and interviews, the Āshiqi genre within Turkic culture as an exemplary fusion of music, song, and narration has been identified. This genre encompasses two primary narrative forms: epics and romances, which incorporate both verse and prose. The verse components are traditionally performed alongside the long-necked lute (Qupoz), accompanied by various musical pieces known as Hāva, and the prose parts are performed in a recitative manner without musical accompaniment. Our case study in this research is Asli and Kerem story in which the integration of narrative and musical components has been examined. Our findings demonstrate that the narrative elements are integral to Āshiqi performances, with the interplay among stories, storytellers (Āshiqs), and music serving as the foundational pillars of this vibrant musical tradition.****
Azerbaycan müzik kültüründe hikâyeler, müzik ve şarkılar arasındaki etkileşim, henüz yeterince araştırılmamış bir alandır. Bu makale, bu unsurlar arasındaki bağlantıları ve karşılıklı güçlendirme ilişkisini incelemektedir. Amacımız, Azerbaycan müzik geleneğinden örneklerle bu ilişkileri analiz etmektir. Mevcut araştırmaların ve görüşmelerin detaylı bir incelemesi sonucunda, Türk kültüründeki Âşıklık geleneğini müzik, şarkı ve anlatının örnek bir birleşimi olarak tespit ettik. Bu tür, başlıca iki anlatı biçimini içerir: hem şiir hem de nesir barındıran destanlar ve aşk hikâyeleri. Şiirsel bölümler, geleneksel olarak uzun saplı bir çalgı olan Kopuz eşliğinde ve Hava adı verilen çeşitli müzik parçalarıyla icra edilirken, nesir kısımlar müziksiz bir şekilde recitatif tarzda söylenir. Bu araştırmadaki vaka çalışmamız, anlatı ve müzikal unsurların bütünleşmesinin incelendiği Âşık Kerem ile Aslı hikâyesidir. Bulgularımız, anlatı unsurlarının Âşıklık performanslarının ayrılmaz bir parçası olduğunu ve hikâyeler, anlatıcılar (Âşıklar) ile müzik arasındaki etkileşimin bu canlı müzik geleneğinin temel taşlarını oluşturduğunu göstermektedir.****
Azərbaycan musiqi mədəniyyətində dastanlar, musiqi və mahnılar arasındakı qarşılıqlı əlaqə nisbətən az öyrənilmiş bir sahədir. Bu məqalədə bu elementlərin bir-biri ilə əlaqəsi və qarşılıqlı gücləndirilməsi araşdırılır. Məqsədimiz, bu əlaqələri Azərbaycan musiqi ənənəsindən nümunələr əsasında təhlil etməkdir. Mövcud araşdırmaların və müsahibələrin diqqətli şəkildə nəzərdən keçirilməsi vasitəsilə türk mədəniyyətindəki Aşıq janrının musiqi, mahnı və dastanın qüsursuz birləşməsinə nümunə olduğunu müəyyən etdik. Bu janr iki əsas hekayə formasını əhatə edir: dastanlar və romantik hekayələr ki, bunlar həm nəzm, həm də nəsr hissələrindən ibarətdir. Nəzm hissələri ənənəvi olaraq uzunsaplı çalğı aləti (Qopuz) ilə ifa olunur və müxtəlif musiqi parçaları (Hava) ilə müşayiət edilir, nəsr hissələri isə musiqi müşayiəti olmadan reçitativ üslubunda oxunur. Bu araşdırmada nümunə iş kimi “Əsli və Kərəm” dastanı seçilmişdir ki, burada hekayə və musiqi komponentlərinin inteqrasiyası təhlil edilmişdir. Nəticələr göstərir ki, dastan elementləri Aşıq ifalarının ayrılmaz hissəsidir və hekayələr, dastançılar (Aşıqlar) və musiqi arasındakı qarşılıqlı əlaqə bu canlı musiqi ənənəsinin əsas sütunlarıdır.
تبلیغات
