چند نکته درباره ابراهیم پور داود
آرشیو
چکیده
ابراهیم پورداود زاده رشت در گیلان و یک گیلک بود، لیکن به مانند جمعی دیگر از روشنفکران و نویسندگان اقوام مختلف ایرانی قرن اخیر، تحت تأثیر عواملی چند به زبان و فرهنگ خودی پشت کرده، به ستایشگری از زبانهای فارسی، پهلوی، دوران ایران باستان و دیانت زرتشتی پرداخت و بیش از پنجاه سال از عمر خود را صرف پژوهش و تألیف در موضوعات مورد اشاره ساخت و آثاری در موضوعات: جمعآوری بخشهای مختلف اوستا، تفسیر اوستا، واژه شناسی زبان اوستایی، تاریخ پارسیان هند، جشنها و سنن پارسیان و ایران باستان، مباحث لغوی زبانهای فارسی و پهلوی و دیگر مطالب مرتبط با دین اوستا و عهد باستان ایران پدید آورد. محققان حوزه زبان، ادبیات و تاریخ ایران در اواخر قاجار و عصر پهلوی نامهای بزرگی داشتهاند و درست یا غلط؛ به عمد یا بر سهو، در هالهای از تقدس و شکوه و بزرگی قرار گرفتهاند، تا کمتر کسی جرأت یا اجازه چون و چرا در باره احوال، افکار و کیفیّت آثار ایشان را به خود داده، به نقد شخص و آثار ایشان بپردازد. واقع مطلب آن است، که اکثریّت قاطعی از این نامهای بزرگ جز طبلهای تو خالی و جز دروغگویانی بزرگ، کس و چیز دیگری نبودهاند. آنها دانش و پژوهش در ایران را به انحراف کشانده و دروغها و جعلیّات را در جایگاه حقایق نشاندهاند. ابراهیم پروداود نیز یکی از این نامهای سرشناس و تغذیه کننده جریان باستانگرایی میباشد، که به ناحق در جایگاه مرجعیّت علمی در حوزه ایران باستان، دیانت زرتشتی و ایرانشناسی قرار گرفته است. بررسی و مرور همه موضوعات مورد علاقه، یا همه ویژگیهای آثار، افکار و روشهای پژوهشی ابراهیم پورداود مستلزم تلاشی پردامنه است، تا شناخت قابل اتکایی در باره این عنصر مرموز حاصل گردد. این گفتار بر آن است برخی مختصات اندیشه و موضوعات مورد علاقه پورداود را بر پایه آثار وی، در معرض دید خوانندگان گذارد و نکاتی در باره مضامین اشعار، اندیشه های جاری در اشعار، نوع نگرش وی در باره مسائل زبانی و تاریخی ایران، فرضیه زبان آذری و نیز نگرش او در باره پارسیان هند عرضه کند.A Few Things About Ebrahim Pourdavoud**** İbrahim Purdavud haqqında bir neçə söz**** İbrahim Purdavud Hakkında Bir Kaç Konu
Ebrahim Pourdavoud was born in Rasht in Gilan and was a Gilak, but like other intellectuals and writers of various Iranian ethnicities in the last century, under the influence of several factors, he turned his back on his own language and culture and began to admire the Persian, Pahlavi languages, the ancient Iranian era, and the Zoroastrian religion. He spent more than fifty years of his life researching and writing on the aforementioned topics, and he created works on the following topics: collecting various parts of the Avesta, interpreting the Avesta, the terminology of the Avesta language, the history of the Persians of India, the festivals and traditions of the Persians and ancient Iran, lexical discussions of the Persian and Pahlavi languages, and other topics related to the Avesta religion and ancient Iran.Researchers in the field of Iranian language, literature, and history had great names in the late Qajar and Pahlavi eras, and rightly or wrongly; Intentionally or unintentionally, they have been placed in an aura of holiness, glory, and greatness, so that few people dare or allow themselves to question the circumstances, thoughts, and quality of their works, and criticize their person and works. The fact is that the overwhelming majority of these great names have been nothing but empty drums and big liars. They have led science and research in Iran astray and have placed lies and forgeries in the place of truth. Ebrahim Pourdavoud is also one of these well-known names and a feeder of the antiquarianism movement, which has unjustly been placed in the position of a scientific authority in the field of ancient Iran, Zoroastrianism, and Iranology.It would be a long effort to examine and review all the topics of interest, or all the features of Ebrahim Pourdavoud's works, thoughts, and research methods, in order to gain a reliable understanding of this mysterious element. This article aims to present some of the specifics of Pourdavoud's thoughts and topics of interest to the readers based on his works, and to provide some notes on the themes of his poems, the current thoughts in his poems, his attitude towards the linguistic and historical issues of Iran, the Azeri language hypothesis, and his attitude towards the Persians of India.****İbrahim Purdavud Gilanın Rəşt şəhərində anadan olmuş, milliyyətcə gilək olmuşdur. Ötən əsrdə müxtəlif İran etnik qruplarının digər ziyalıları və yazıçıları kimi, bir neçə amilin təsiri altında öz dil və mədəniyyətindən uzaqlaşaraq ömrünün 50 ilindən çoxunu fars, Pəhləvi və İran dilləri mövzularda araşdırmalara və yazılara həsr etmiş, bu mövzularda əsərlər yazmışdır. Avestanın müxtəlif hissələrinin məcmuəsi, Avestanın təfsiri, dil terminologiyası, Avesta, Hindistan farslarının tarixi, farsların və qədim İranın bayram və adət-ənənələri, fars və Pəhləvi dillərinin leksik mövzuları və Avesta dininə və İranın qədim dövrünə aid digər materiallar .qələmə almışdırİran dili, ədəbiyyatı və tarixi sahəsində tədqiqatçıların mərhum Qacar və Pəhləvi dövründə böyük adları olub, haqlı və ya yanlış; qəsdən və ya bilməyərəkdən onları müqəddəslik, izzət və böyüklük aurasına yerləşdiriblər ki, onların vəziyyəti, düşüncələri və əsərlərinin keyfiyyəti haqqında mübahisə etməyə, şəxsi və əsərlərini tənqid etməyə cəsarət və ya icazə verən az adam var. Məsələ burasındadır ki, bu böyük adların həlledici əksəriyyəti sizin boş nağaralarınız və böyük yalançılarınızdan başqa bir şey deyildi. Onlar İranda bilik və araşdırmaları çaşdırıb, faktların yerinə yalan və saxtakarlıqlar qoyublar. İbrahim Purdavud da qədim İran, zərdüştilik dini və iranşünaslıq sahəsində haqsız yerə elmi nüfuzlu mövqeyə qoyulan arxaizm cərəyanının bu məşhur adlarından və qidalandırıcılarından biridir.İbrahim Purdavudun bütün maraq doğuran mövzularını və ya əsərlərinin bütün xüsusiyyətlərini, düşüncələrini və tədqiqat üsullarını araşdırmaq və nəzərdən keçirmək bu sirli element haqqında etibarlı bilik əldə etmək üçün geniş səy tələb edir. Bu çıxış Purdavudun fikirlərinin bəzi koordinatlarını və əsərləri əsasında maraq doğuran mövzuları, şeirlərinin mövzuları, şeirlərdəki aktual düşüncələr, onun İranın dil və tarixi məsələlərinə münasibəti, Azərbaycan dili fərziyyəsi haqqında bəzi məqamları, eləcə də Hindistandakı farslara münasibətini ifşa etmək məqsədi daşıyır.****İbrahim Purdavud, Gilan'ın Rasht şehrinde doğmuş ve bir Gilak'tır, ancak son yüzyılda farklı İran etnik gruplarına mensup diğer aydınlar ve yazarlar gibi, çeşitli faktörlerin etkisiyle kendi diline ve kültürüne sırt çevirmiş ve hayatının 50 yılını Farsça, Pehlevi ve İran dilleri konuları üzerinde araştırmaya ve yazmaya adadı ve Avesta'nın farklı bölümlerinin derlenmesi, Avesta'nın yorumlanması, dilin terminolojisi gibi konularda eserler yazdı. Avesta, Hindistan Perslerinin tarihi, Perslerin ve eski İran'ın festivalleri ve gelenekleri, Farsça ve Pehlevi dillerinin sözlüksel konuları ve Avesta dini ve İran'ın antik dönemi ile ilgili diğer materyaller kaleme aldı. İran dili, edebiyatı ve tarihi alanında çalışan araştırmacıların son Kaçar ve Pehlevi dönemlerinde büyük isimleri vardı ve doğru ya da yanlış; bilerek ya da bilmeyerek bir kutsallık, yücelik ve büyüklük havası içine yerleştirilmişlerdir, öyle ki çok az insan onların durumu, düşünceleri ve yaptıklarının niteliği hakkında tartışmaya, o kişiyi ve eserlerini eleştirme cesaretine veya iznine sahiptir. Gerçek şu ki, bu büyük isimlerin büyük çoğunluğu sizin boş davullarınız ve büyük yalancılarınızdan başka bir şey değildi. İran'da bilgi ve araştırmaları yanıltıp gerçeklerin yerine yalan ve sahtekarlık koydular. İbrahim Purdavud da eski İran, Zerdüşt dini ve İran araştırmaları alanında haksız yere bilimsel otorite konumuna yerleştirilen arkaizm hareketinin tanınmış isimlerinden ve besleyicilerinden biridir.İbrahim Purdavud'un ilgi duyduğu tüm konuların veya eserlerinin tüm özelliklerinin, düşüncelerinin ve araştırma yöntemlerinin incelenmesi ve gözden geçirilmesi, bu gizemli unsur hakkında güvenilir bir bilgi elde etmek için geniş kapsamlı bir çaba gerektirir. Bu konuşma Purdavud'un eserlerinden yola çıkarak düşüncelerinin ve ilgi duyduğu konuların bazı koordinatlarını, şiirlerin temaları, şiirlerdeki güncel düşünceler, İran'ın dilsel ve tarihi meselelerine karşı tutumu, Azari dili hipotezi hakkında bazı noktaları, Hindistan'daki Perslere karşı tutumunun ortaya koymayı amaçlamaktadır.