تحلیل تعادل معنایی در ترجمه خدیوجم از کتاب الأیام بر اساس الگوی رایس و بیکر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نوع متن، راهکارهای ترجمه را مشخص می کند؛ بنابراین برخورداری از نظامی که تعیین کننده نوع متن است، بسیار اهمیت دارد. رایس در الگوی خود از چهار نوع متن با نقش های: اطلاعاتی، بیانی، ترغیبی و نیز شنیداری- رسانه ای نام برده است. آثاری نظیر: الأیام که در ژانر زندگی نامه خودنوشت طبقه بندی شده اند، ترکیبی از نقش های: اطلاع رسانی، بیانی و ترغیبی هستند؛ بنابراین مترجم باید در ترجمه این آثار از راهکارهای متناسب با هر نقش استفاده کند؛ زیرا این نقش ها هستند که تعیین می کنند، مترجم چگونه و بر اساس چه راهکارهایی باید ترجمه کند. پس از شناخت نوع متن، دو سنجه عینی در اختیار تحلیلگر ترجمه است؛ نخست معیارهای زبانی و دوم معیارهای فرازبانی. معیارهای زبانی شامل: تعادل های معنایی، واژگانی، دستوری و سبکی است که در پژوهش حاضر، تنها تعادل معنایی مد نظر است و با الگوی بیکر در ارتباط با انواع معانی منطقی، القائی، پیش انگاشته و برانگیخته حمایت می شود. به منظور کاربست الگوی رایس و بیکر در معنی شناسی نقش گرا، ترجمه حسین خدیوجم، از کتاب الأیام طه حسین، انتخاب شده است. خدیوجم، کتاب یاد شده را با عنوان آن روزها به فارسی ترجمه کرده است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان می دهد که خدیوجم، الأیام را بر اساس نقش مسلط آن یعنی: اطلاع رسانی، ترجمه کرده است. مترجم، صرف نظر از برخی کاستی هایی که در ترجمه معانی تأکیدی دارد، توانسته، تعادل معنایی را بین متن مبدأ الأیام و متن مقصد آن (= آن روزها) در ابعاد منطقی، القائی، پیش انگاشته و برانگیخته برقرار سازد. ترجمه خدیوجم، از الأیام، بر اساس سنجه های معنی شناسی نقش گرا هم ارز با متن مبدأ است.Analysis of Semantic Equivalence in Khadivjam’s Translation of Al-Ayyām Based on Reiss and Baker’s Model
The type of a text specifies translation approaches; therefore, it is essential to have a system that determines the type of the text. In her model, Reiss mentioned four types of texts with informative, expressive, appellative, and audio-medial functions. Classified under the autobiography genre, works like Al-Ayyām (= The Days) represent a composition of informative, expressive, and appellative functions. Therefore, translators should adopt approaches tailored to each function while translating such works, as these functions determine how translators should employ what translation approaches. After the text type is identified, two objective measures are at the translation analyst’s disposal: linguistic criteria and metalinguistic criteria. The linguistic criteria include semantic, lexical, syntactic, and stylistic equivalences, among which only the semantic equivalence is focused in this study. The semantic equivalence is also supported by Baker’s model in relation to logical, inductive, presupposed, and provoked meanings. Hosein Khadivjam’s translation of Taha Hosein’s Al-Ayyām was selected to apply Reiss and Baker’s model to functional semantics. Khadivjam translated this book into Persian under the title of The Days. The results of this descriptive-analytical study indicated that Khadivjam translated Al-Ayyām based on its dominant function, i.e. the informative function. Regardless of certain shortcomings that have emphatic meanings in translation, the translator succeeded in striking a semantic equivalence between the original text of Al-Ayyām and its translated text (i.e. The Days) in logical, inductive, presupposed, and provoked dimensions. Therefore, Khadivjam’s translation of Al-Ayyām equals the original text with respect to the measures of functional semantics.
تبلیغات
