درخت حوزه‌های تخصصی

«پلورالیسم»در لغت به معنای کثرت گرایی و مقصود از آن در فلسفة دین، پذیرش حقّانیّت ادیان مختلف است. طرفداران پلورالیسم برای مشروعیّت دینی بخشیدن به مدّعای خود، ظواهر برخی از آیات قرآن مجید را مورد استناد قرار داده اند تا بدین سان نظریّة خود را همخوان با آن جلوه دهند. این مقاله در سه محور حرکت نموده است. محور اوّل، بر محور مفهوم شناسی و اشارة اجمالی به پیشینة تحقیق شده است. در محور دوم، که هدف اصلی این مقاله است، به نُه دسته از مدّعیات کثرت گرایان از آیات قرآنی، و در ذیل آیات به نقد آنها پرداخته شده است. عناوین کلّی این دسته به این قرار است: آیات اسلام، آیات سورة کافرون، آزادی در انتخاب دین، نداشتن اکراه در پذیرش دین، تعلّق ارادة الهی به تکثّر ادیان، آیات صراط مستقیم، کثرت شاهدان در قیامت، جزیة اهل کتاب، حلّیّت طعام اهل کتاب و ازدواج با آنان. در محور سوم نیز به دلایل نقلی در نقد کثرت گرایی و نیز آیات و روایات این قسمت اشاره شده است.

«پلورالیزم دینى‏» از مباحث نوظهورى است که در سالهاى اخیر به طور گسترده در مجامع فرهنگى مطرح شده است . بررسى اجمالى خاستگاه و سیر تاریخى آن در میان متکلمان و فیلسوفان شرقى و غربى، گزارشى از انگیزه‏هاى طرح پلورالیزم، قرائتهاى سه گانه از پلورالیزم دینى (پلورالیزم رفتارى، پلورالیزم رستگارى و پلورالیزم در عرصه معرفت‏شناسى) و بررسى و تحلیل آن، از جمله مباحثى است که در این مقاله آمده است .