بررسی کارکردهای اجتماعی عواطف مذهبی در داستان های محمود دولت آبادی (مورد مطالعه: جای خالی سلوچ و چهار داستان کوتاه)
آرشیو
چکیده
در آثار دولت آبادی مذهب به اشکال گوناگون (عواطف، باورها، رفتارها و...) بازتاب می یابد. به دلیل حضور هزاران ساله مذهب در ذهن و زبان ایرانیان، وجود این عنصر در آثار نویسنده واقع گرایی چون محمود دولت آبادی کاملاً طبیعی جلوه می نماید؛ اما با توجه به باورهای چپ گرایانه / مارکسیستی نویسنده، این موضوع در آثار او نه طبیعی؛ بلکه متناقض خواهد آمد. در مقاله حاضر با اشاره به دلیل حضور مذهب در آثار نویسندگان چپ گرای ایرانی به بررسی کارکردهای اجتماعی عواطف مذهبی در پنج داستان دولت آبادی پرداخته ایم. نتایج نشان می دهد که این عواطف به طور کلی در دو قالب رفتارهای کلامی و غیرکلامی اشخاص داستان و بیشتردر اوضاع سخت زندگی نمود می یابند. گذشته از برخی دلایل نه چندان مهم؛ مانند سبک رئالیستی نویسنده، اصلی ترین دلیل حضور مذهب را در آثار وی باید در فقر نظریه مارکسیست های ایرانی جستجو کرد. ایدئولوگ های چپ ایرانی در غیابِ نیروهای انقلابی پیشرو، ناگزیر به قراردادن افراد / جریان هایی پرداختند که رسالت نیروهای انقلابی را به عهده بگیرند. شخصیت های مذهبی مانند حضرت علی (ع) در آثار و سخنان چپ گرایانی چون گلسرخی و عارفانی چون حلاج از این دسته بوده اند.The Examination of Social, Affective, and Religious Functions in Mahmoud Dowlatabadi’s Stories (Case Studies: Missing Slouch and Four Short Stories)
In his works, Dowlatabadi reflects religion in various forms, including emotions, beliefs, and behaviors. Given the deep-rooted presence of religion in the Iranian psyche and language over the past thousand years, the inclusion of religious elements in the works of realist writers such as Mahmoud Dowlatabadi may seem entirely natural. However, considering Dowlatabadi’s leftist/Marxist leanings, the presence of religion in his works appears paradoxical rather than organic. This article examines the social, affective, and religious functions in five of Dowlatabadi’s stories. The findings indicate that these affects are manifested in two ways: through characters’ verbal and nonverbal actions. Moreover, such affects typically surface during times of hardship. Beyond minor factors such as Dowlatabadi’s realist style, the primary reason for the presence of religion in his works lies in the theoretical shortcomings of Iranian Marxists. In the absence of progressive revolutionary forces, Iranian leftist ideologues were compelled to adopt religious figures and movements to fill the void left by the lack of revolutionary agents. Religious characters such as Imam Ali and mystics like Hallaj thus appear in the writings and discourse of leftist authors like Golsorkhi, symbolically taking on the role of revolutionary forces
تبلیغات
