ماهیت ایمان در هندسه فکری و معرفتی استاد مطهری (مقاله پژوهشی حوزه)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (حوزوی)
آرشیو
چکیده
بحث از ایمان در اعصار مختلف و نزد آدمیان، کاشفیّتِ درون گرایانهْ به نحو نقلی از حقیقت را دارد که از گذشته تا اکنون، مورد توجه دینداران، اندیشمندان و دانشمندان بوده است. مسئله ایمان از این جهت مهم است که نخست در جوامع مقیّد دین مدار، سبب تقسیم جامعه به «با ایمان و بی ایمان» می گردد و دوم با شناخت ماهیت آن، سعادت و نجات یا شقاوت و نگون بختی بشر، تصویر می گردد؛ که اگر این تصویر صحیح نباشد، حیات مادی و اخروی آدمیان با مخاطراتی در عقیده و عمل مواجه می گردد.مسئله اصلی این پژوهش استخراج نظرات استاد مرتضی مطهری در باب ایمان است. برای این مهم با رجوع به آثار مکتوب ودست اول از استاد مطهری، نظرات ایشان در مسئله ایمان، استخراج، دسته بندی و نتیجه گیری گردید. در آثار ایشان بصورت گسترده به مقوله ایمان پرداخته شده است و ایشان ایمان را لفظاً از ریشه «أمن« به معنای اطمینان و عدم ترس در قلب می داند و ماهیت آن را علاوه بر کارکرد اجتماعی، آرامش بخشی در زندگی می دانند، که پشتوانه تمام فضایل است. لذا ماهیت ایمان از دیدگاه ایشان فردی و اجتماعی است. از نظر ایشان متعلّقِ ایمان در غیب خلاصه می گردد؛ همچنین زیستنگاه ایمان را فطرت بشر می دانند.استاد مطهری برای ایمان خصوصیات و آثار عینی قابل توجهی را در نظر دارد. در نهایت ایمان طرح شده در اندیشه مطهری حوزه های درون و برون افراد، و حوزه های منقول و معقول وحی را نیز در بر می گیرد.The Nature of Faith in the Intellectual and Epistemological Framework of Shahid Morteza Motahhara
The discussion on faith across various eras and among humanity reveals an inward, revelatory understanding of truth that has garnered attention from religious individuals, thinkers, and scholars from the past to the present. The significance of faith lies first in dividing societies, particularly those with a religious foundation, into “faithful” and “faithless” groups. Second, understanding its nature enables depicting human salvation, happiness, or misery and misfortune. If this depiction is flawed, man's material and spiritual lives face risks in belief and practice. The central question of this study is to analyze and extract Morteza Motahari's views on the concept of faith. By examining Motahari’s primary and original works, his perspectives on faith have been identified, categorized, and concluded. In his writings, Motahari addresses the topic of faith extensively. He linguistically derives the term "faith" from the root a-m-n, interpreting it as assurance and the absence of fear in the heart. He views the essence of faith as a means of social functionality and a source of tranquility in life, serving as the foundation for all virtues. Therefore, in his view, the nature of faith is both individual and social. Motahari considers the object of faith to be fundamentally tied to the unseen and regards its locus as the innate nature (fitrah) of humans. He attributes significant tangible characteristics and effects to faith. Ultimately, the conceptualization of faith in Motahari’s thought encompasses individuals' internal and external domains and divine revelation's narrated and rational aspects.
تبلیغات
