ساختار ازدواج های برون همسری شاهنامه (مطالعه موردی: زال، بیژن، کیکاوس) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
رویکرد ساختارگرایانه میراث ارزشمند مردم شناس فرانسوی، لوی استروس است. وی پدیده های اجتماعی و روایات اسطوره ای را به مثابه متنی در نظر می گیرد و با استخراج تقابل های دوگانه و ترسیم جدول اسطوره واجی، به تحلیل داستان و یا پدیده مدنظر می پردازد. در پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی، رابطه وصلت در ازدواج های برون همسری زال، بیژن و کیکاوس در شاهنامه بر مبنای شیوه ساختارگرایانه استروس بررسی می شود و در پی پاسخ به این پرسش است که نظام ساختاری و الگوی حاکم بر این ازدواج ها چگونه است؟ نتایج پژوهش نشان می دهد جایگشت های چهارگانه هرکدام از این ازدواج ها بر الگوی ریاضی پیشنهادی استروس تطابق دارد و روایاتشان نیز دربردارنده تقابل های دوگانه متعددی است که مهم ترین آن ها، یعنی تقابل ما/ایشان، بیان کننده اهمیت مرزبندی های درون گروهی با افراد خارج از گروه نزد ایرانیان است. وصلت با بیگانگان از نظر اختلاط با چنین نژادهایی چندان خوشایند نیست؛ اما از جنبه آنکه در اثر این نوع ازدواج ها بخشی از سرزمین بیگانه به تصرف ایرانیان درمی آید، از قبح برون همسری می کاهد. در این ازدواج ها، تضعیف پیوندهای خانوادگی به صورت تقابل پدر/پسر یا پدر/دختر چشمگیر است.The structure of exogamy in Shahnameh (case study: Zal, Bijan and KeyKavus)
The structuralism approach is a valuable legacy of the French anthologist Levi Strauss. He considered social phenomena and mythological narratives as text and analyzed the story or phenomenon by extracting binary oppositions and drawing a table of mythemes. In the present study, the exogamy of Zal, Bijan and KeyKavus in Shahnameh were investigated in a descriptive-analytical way and based on Strauss theory. The results showed that the quadruple permutations of each of these marriages correspond to the mathematical model proposed by Strauss and their narrations also have many binary oppositions that the most important of them (us/them) expresses the importance of intergroup demarcations with out-group people for Iranians. Marriage with foreigners is not desirable due to mixing with such nationality; but because in this marriages, a part of foreign land is taken over by Iranians, it reduces the ugliness of exogamy. In these marriages, the weakening of family ties in the form of father/son or father/daughter opposition is high.Finally, it was found that the structure of exogamy in Shahnameh matches the mathematical model proposed by Le'vi Strauss and the four and Final permutations of these marriages are: 1. a foreign factor takes the hero away from hero’s land; 2. the hero marriages a girl from a foreign land; 3. the hero stay in foreign land; 4. the hero/ hero’s successor return ti Iran.
تبلیغات
